Taki dylemat wyniknął przed polską społecznością na Litwie w minionym tygodniu, kiedy 2 kwietnia poseł, przewodniczący Związku Ojczyzny – Litewskich Chrześcijańskich Demokratów Laurynas Kasčiunas na konferencji prasowej w Sejmie RL powiadomił dziennikarzy o przedstawieniu przez jego ugrupowanie do zarejestrowania poprawek do Ustawy o oświacie. Są one skierowane na rozszerzenie używania języka litewskiego w placówka oświatowych prowadzących proces edukacji w językach mniejszości narodowych oraz kształcenia imigrantów. Lider konserwatystów odnotował, że poprawki te nie mają dotyczyć oświaty w języku polskim, która, zgodnie z zapisami w Ustawie o mniejszościach narodowych, jest regulowana oddzielnymi podpisanymi umowami międzynarodowymi oraz białoruskim, prowadzonej w Wileńskim Gimnazjum im. Franciszka Skoryny.

Tego roku mija 80 lat od rozpoczęcia wielkiej wędrówki ludów w wyniku zaistniałych realiów w końcówce II wojny światowej. W największej mierze objęła ona Polaków i Niemców, paradoksalnie łącząc losy przedstawicieli narodu agresora i ofiary agresji, jak też przedstawicieli innych narodowości, którzy znaleźli się w tym miejscu Europy, gdzie miał łączyć się Wschód z Zachodem. W ramach tej „akcji” pożegnanie z Ojczyzną nastąpiło dla milionów osób, w większości byli to Polacy z kresów wschodnich II RP oraz Niemcy z tzw. terenów ziem odzyskanych.

Czy możemy o nim powiedzieć tak, jak w popularnej piosence: „to był rok, dobry rok. Z żalem dziś żegnam go”? Cóż, z pewnością dla każdego z nas był on inny: jednym szło jak z płatka, więc żegnali go w szampańskim humorze na sylwestrowej zabawie, dla innych – był to kolejny szeregowy rok przybliżający do kresu życiowej wędrówki.  Tak było i tak będzie – samo życie.

W Wilnie dobiega końca rekonstrukcja Biblioteki Litewskiej Akademii Nauk im. Wróblewskich. Dawna Państwowa Biblioteka Eustachego i Emilii Wróblewskich w Wilnie, która od zakończenia wojny i zmiany państwowości i ustroju przez 70 lat nosiła nazwę Biblioteki Litewskiej Akademii Nauk, w 2009 roku na mocy decyzji prezydium LAN, dzięki zabiegom jej ówczesnego dyrektora, częściowo odzyskała swoją nazwę: na budynku biblioteki uroczyście odsłonięto tablicę informującą, że teraz nosi ona nazwę Biblioteki Litewskiej Akademii Nauk im. Wróblewskich.

Pośrednie sprawdziany, które wzbudziły tak wiele emocji i negatywnych reakcji w społeczeństwie, doprowadziły do kryzysu w resorcie – do dymisji podał się minister oświaty, nauki i sportu Gintautas Jakštas oraz wiceminister Ramūnas S kaudžius, odpowiedzialny za model sprawdzianów pośrednich i ich wdrażanie na praktyce.

Minister oświaty, nauki i sportu Gintautas Jakštas wyraził swoje zdanie na temat zorganizowanego 23 marca br. przez Związek Polaków na Litwie wiecu protestu. We wpisie na Facebooku określił go jako „protest przeciwko dyskusji, który zorganizowała jedna partia polityczna”.

11 marca Litwa obchodziła Dzień Odrodzenia Niepodległości, którą proklamowała po raz drugi w XX wieku przed 34 latami. Tegoroczne obchody – w roku naznaczonym aż trzema wyborczymi kampaniami – miały raczej minorowy nastrój, szczególnie jeśli chodzi o te oficjalne – tradycyjne upamiętnienie tego dnia w Sejmie RL.

W szkołach skończyły się studniówki i kalendarz nieubłagalnie odlicza dni do matury, która ma być  przepustką w dorosłe życie, startem do zdobywania zawodu, robienia kariery, realizacji planów i spełnienia marzeń.  Jeszcze przed rokiem na sto dni przed maturą cała uwaga w szkole była skierowana właśnie na maturzystów, ale tego roku jest inaczej. Matura ma „konkurenta”, bo zgodnie z wizją decydentów od oświaty została podzielona „ na pół”. Sprawdziany pośrednie – ta pierwsza połowa matury jest tegorocznym tsunami w gimnazjach na Litwie.

Na fali zaistniałej dyskusji na temat perspektyw działalności na Litwie szkół z rosyjskim językiem nauczania, która to w „naturalny sposób” objęła też szkoły polskie, wręcz hiperaktywnością w „reformatorskich” zapędach wykazał się wicemer miasta Wilna  Arūnas Šileris, piastujący to stanowisko z ramienia „Partii Wolności”.

We wtorek, 13 lutego, podczas zwołanej konferencji minister oświaty, nauki i sportu Gintautas Jakštas przedstawił do publicznej wiadomości szereg proponowanych przez resort zmian dotyczących nauczania w szkołach mniejszości narodowych.