Zacieranie pamięci

2024-09-18, 12:21
Oceń ten artykuł
(0 głosów)
Janina Lisiewicz Janina Lisiewicz

W Wilnie dobiega końca rekonstrukcja Biblioteki Litewskiej Akademii Nauk im. Wróblewskich. Dawna Państwowa Biblioteka Eustachego i Emilii Wróblewskich w Wilnie, która od zakończenia wojny i zmiany państwowości i ustroju przez 70 lat nosiła nazwę Biblioteki Litewskiej Akademii Nauk, w 2009 roku na mocy decyzji prezydium LAN, dzięki zabiegom jej ówczesnego dyrektora, częściowo odzyskała swoją nazwę: na budynku biblioteki uroczyście odsłonięto tablicę informującą, że teraz nosi ona nazwę Biblioteki Litewskiej Akademii Nauk im. Wróblewskich.

Na frontonie budynku znalazł się napis: „Lietuvos Mokslų Akademijos Vrublevskių Biblioteka”. W 2012 r. placówka świętowała jubileusz  stulecia.  

Założycielem biblioteki był Tadeusz Wróblewski (1858–1925), znany wileński prawnik i polityk, nadal on jej imię swoich rodziców, Eustachego i Emilii Wróblewskich - to po nich odziedziczył bogatą bibliotekę, którą znacznie powiększył - do 30 tys. tomów.

Wróblewski zarówno skupował księgozbiory i kolekcje bibliofilskie, jak i przyjmował swoje honoraria w postaci książek. Biblioteka była systematycznie powiększana, trafiały do niej bezcenne księgozbiory polskie i obce z obszaru dawnej Rzeczypospolitej oraz Rosji i Prus.. Wróblewski był nie tylko właścicielem biblioteki, lecz także kustoszem, później jednak, ze względu na zasobność zbiorów, biblioteka została przekazana w depozyt państwu polskiemu. Należy przypomnieć, że Tadeusz Wróblewski w swoim testamencie przekazał zbiory  pod warunkiem, że zostaną one na zawsze w Wilnie.

Po śmierci Tadeusza Wróblewskiego, w 1925 r., bibliotekę upaństwowiono. Powstała Państwowa Biblioteka im. Eustachego i Emilii Wróblewskich w Wilnie. W 1926 r. dla jej potrzeb rząd Rzeczypospolitej Polskiej zakupił pałac Tyszkiewiczów położony u zbiegu ul. Arsenalskiej (obecnie Tadeusza Wróblewskiego) i Zygmuntowskiej. W latach 1928–1929 pałac został przebudowany, od 1930 r. w gmachu biblioteki mieściły się także Instytut Naukowo-Badawczy Europy Wschodniej i Szkoła Nauk Politycznych. W 1939 r. zbiory biblioteczne obejmowały: 163 tys. woluminów, 35 tys. rękopisów, kolekcje numizmatyczne i kartograficzne, galerię malarstwa polskiego i obcego.

Po wkroczeniu do Wilna armii litewskiej w październiku 1939 r. biblioteka Wróblewskich została przejęta przez Republikę Litewską razem z innymi polskimi bibliotekami.

Na rozpoczętą w 2016 roku rekonstrukcję i remont budynków bibliotecznych (też nowego) przeznaczono 15,5 mln euro. Pozwoli to nie tylko przywrócić dość sfatygowanym pomieszczeniom nowe życie, ale też unowocześni warunki przechowywania zbiorów i pracy. Potrzebna i na czas podjęta inicjatywa. Ostatnio z frontonu starego gmachu zdjęto rusztowania. Jest pięknie odnowiony, cieszy oko, jednak...  przyćmiewa  radość napis na frontonie: „Lietuvos Mokslų Akademijos Biblioteka”. Po „odnowie” zniknął wyraz „Vrublevskių”. Owszem nadal figuruje na ustawionej przy nowym gmachu reklamie, ale na frontonie starego, historycznego budynku go zabrakło. Błąd restauratorów, przypadek… Trochę trudno w to uwierzyć przy tak solidnej robocie.  Czyżby kolejny fakt stopniowego, cichego zacierania historii (w Wilnie mamy niejeden tego przykład). Komuś widocznie nie „pasowało” nazwisko nawet tak szlachetnego darczyńcy. Czy dlatego że to był Wróblewski, a nie Żvirblis… Na wszelki wypadek sprawdziłam, czy nie zatarto linii oraz daty – 1931 r. - upamiętnienia wielkiej powodzi z kwietnia 1931 roku. Na szczęście, jest!

Janina Lisiewicz

Komentarze   

 
#12 Andrzej 2024-10-01 15:06
Zacieranie śladów przeszłości danego miasta czy regionu to specjalność kogoś o umysłowości najeźdźcy, burzyciela, okupanta. Przyzwoici nie mają problemu z uszanowaniem dokonań poprzedników i ich dokonań, nie muszą zacierać śladów i zaprowadzać nowych rewolucyjnych porządków.
Cytować | Zgłoś administratorowi
 
 
#11 Grzegorz 2024-09-22 14:26
AWPL-ZCHR to jedyna prawdziwie chrześcijańsko-demokratyczna partia na Litwie, budowana na fundamencie prawdziwych wartości i tradycji.
13 października głosujmy na naszych kandydatów, lista AWPL nr 17!
Cytować | Zgłoś administratorowi
 
 
#10 1234 2024-09-19 15:10
Wilno ogólnie rzecz biorąc jest miastem gdzie kultura Polski splata się z kulturą Litwy, żydowską czy Białorusi, tworząc niepowtarzalną atmosferę.
Cytować | Zgłoś administratorowi
 
 
#9 Ryszard 2024-09-10 21:19
Byliśmy - jesteśmy - będziemy !
Cytować | Zgłoś administratorowi
 
 
#8 Wachter 2024-09-06 12:26
Obowiązkiem wszystkich Polaków, szczególnie władz Rzeczypospolitej, jest troska o zachowanie polskiej spuścizny Wilna, Wileńszczyzny i całych Kresów.
Jeśli na Ukrainie, Białorusi czy - w unijnej, demokratycznej i sojuszniczej - Litwie, z premedytacją zaciera się polskie ślady przeszłości, obowiązkiem dyplomacji jest reagować szybko i stanowczo.
Cytować | Zgłoś administratorowi
 
 
#7 Arek 2024-08-30 14:28
Te przykłady zacierania polskiej pamięci Wilna, to hańba współczesnej Lietuvy i osób za to odpowiedzialnych.
Cytować | Zgłoś administratorowi
 
 
#6 ziuk 2024-08-26 14:22
Polacy na Litwie byli, są i pozostaną ważną częścią Wilna i Wileńszczyzny.
Cytować | Zgłoś administratorowi
 
 
#5 Jerzy 2024-08-26 14:21
Wybitni Polacy pozostawili wielką spuściznę w Wilnie i hańbą jest, że władze litewskie te ślady polskich dokonań starają się maskować i zafałszowywać.
Cytować | Zgłoś administratorowi
 
 
#4 czytelnik 2024-08-26 14:18
O polskim dziedzictwie Wilna przypomina między innymi coroczna wielka Parada Polskości gromadząca tysiące uczestników pod biało-czerwonymi sztandarami.
Tak o tym marszu mówił swego czasu prezes Związku Polaków na Litwie Waldemar Tomaszewski: "Na pierwszym miejscu było zjednoczenie polskiej społeczności. To się udało. Na przeciągu tych lat było wiele prób rozbicia tej jedności, ale to się nie udało naszym oponentom i dzisiaj stanowimy najbardziej zjednoczoną polską społeczność na całym świecie. I dajemy też przykład dla naszych współbraci Litwinów jak należy działać w jedności zarówno programowej jak i w jedności serc”.
Na początku maja, z okazji Dnia Polonii i Polaków za Granicą, ulice ukochanego Wilna uświetnione są wielkim polskim świętowaniem.
Cytować | Zgłoś administratorowi
 
 
#3 z Wilna 2024-08-26 14:15
Usiłowanie zacierania polskości Wilna na nic się zda litewskim nacjonalistom.

"Ukochana moja ziemio,
Wileńszczyzny drogi kraj.
Na nic Ciebie nie zamienię,
Z Tobą żyć i umrzeć daj."

To fragment pięknej pieśni Gabriela Jana Mincewicza „Wileńszczyzny drogi kraj” czyli oficjalnego hymnu Wileńszczyzny.
Cytować | Zgłoś administratorowi
 

Dodaj komentarz

radiowilnowhite

EWANGELIA NA CO DZIEŃ

  • Sobota, 12 października 2024 

    Bł. Jana Beyzyma, prezbitera, wspomnienie

    Łk 11, 27-28

    Słowa Ewangelii według świętego Łukasza

    Gdy Jezus mówił, jakaś kobieta z tłumu zawołała do Niego: „Szczęśliwe łono, które Cię nosiło, i piersi, które ssałeś”. Lecz On powiedział: „Szczęśliwi są raczej ci, którzy słuchają słowa Bożego i zachowują je”.

    Czytaj dalej...
 

 

Miejsce na Twoją reklamę
300x250px
Lietuva 24Litwa 24Литва 24Lithuania 24