Syrop z mniszka lekarskiego przydawał się także przy infekcjach górnych dróg oddechowych, przy bólach gardła i kaszlu. Stosowano go także jako środek wspomagający trawienie, do łagodzenia stanów zapalnych skóry oraz do przyspieszenia gojenia się ran.
Mniszek lekarski często może być mylony z mleczem pospolitym. Zasadniczą różnicą między tymi roślinami jest to, że w mniszku lekarskim każdy kwiat pojawia się na jednej łodydze, a w mleczu na jednej łodydze odchodzą boczne pędy kończące się kwiatami.
Mniszek lekarski ma wiele zalet zdrowotnych. Przede wszystkim jest eliksirem na układ pokarmowy – pobudza wątrobę do wytwarzania żółci i ułatwia jej przepływ przez drogi żółciowe do dwunastnicy. Zioło powoduje zwiększenie wydzielanie kwasu solnego w żołądku. Wykorzystuje się go w leczeniu wątroby po stanach zapalnych, w dolegliwościach związanych z kamicą żółciową oraz w niwelowaniu problemów żołądkowo-jelitowych.
Natomiast wyciąg z korzenia mniszka lekarskiego wykazuje się działaniem przeciwnowotworowym, które zaobserwowano podczas badań klinicznych, gdyż u pacjentów chorujących na raka skóry, czerniaka, komórki nowotworowe obumarły. Wyciąg jest w pewnym stopniu również skuteczny w leczeniu białaczki.
Ta roślina lecznicza ma także właściwości przeciwzapalne i przyspiesza gojenie się ran. M.in. sprawdza się na kurzajki, brodawki, przesuszoną skórę i jest składnikiem maści na skórę atopową. Ze świeżych liści mniszka lekarskiego można stosować okłady oraz samodzielnie przygotować maść. Wystarczy przygotować macerat olejowy z kwiatostanów mniszka lekarskiego, zmieszać go z woskiem pszczelim i stosować uzyskaną maść na wszelkiego rodzaju podrażnienia i przesuszenia skóry.
Mniszek lekarski zawiera inulinę – naturalny prebiotyk, który wpływa na regulowanie gospodarki węglowodanowej organizmu, która spowalnia wchłanianie cukru ze spożywanych produktów i obniża jego indeks glikemiczny. W związku z tym połączony z prawidłową dietą, skutecznie reguluje poziom glikemii u osób chorujących na cukrzycę.
Nie jest drugorzędną cechą także jego sposobność walki z nadwagą. Zawarta w mniszku inulina ma właściwości hamujące łaknienie i zwiększa uczucie sytości, dlatego regularne korzystanie naparu z kwiatów mniszka lekarskiego są bardzo dobrym uzupełnieniem diety u osób walczących z nadmierną masą ciała.
Działanie moczopędne, które również należy do właściwości tej rośliny, pomaga w pozbywaniu się toksyn z organizmu, czyli oczyszcza krew, usuwa obrzęki związane z niewydolnością serca oraz wspiera leczenie reumatyzmu.
Jednakże poza walorami zdrowotnymi mniszek lekarski może wywoływać także reakcje alergiczne. Nie poleca się go stosować osobom, które chorują na nadkwasotę żołądka, chorobę wrzodową żołądka, dwunastnicy oraz na niewydolność nerek. Dlatego przystępując do terapii ziołowej należy zawsze skorzystać z konsultacji u lekarza specjalisty. Nie zaleca się stosować mniszka dla kobiet w ciąży i matek karmiących.
Zastosowanie w diecie mniszka lekarskiego może mieć kilka pozycji. Np. liście mniszka lekarskiego można spożywać w postaci surowej jako dodatek do sałatek lub na kanapki. Z kwiatów, po wcześniejszym umyciu, można przygotować napar do picia między posiłkami, wystarczy tylko zalać je gorącą wodą.
Mniszek lekarski wykorzystywany jest także do przyrządzenia miodu o działaniu bakteriobójczym i jest skuteczny w walce z przeziębieniami.
Najskuteczniejszą jednak wersją leczniczą jest syrop z mniszka lekarskiego. Aby uzyskać go wystarczy 1 kg kwiatów mniszka lekarskiego zalać zimną wodą. Następnie przez 15 minut gotować na wolnym ogniu. Po kwadransie wywar pozostawić na dobę, następnie go przecedzić i dodać sok z dwóch cytryn oraz kilogram cukru.
Całość postawić na małym ogniu do rozpuszczenia cukru i podgrzewać do momentu uzyskania gęstej konsystencji.
W ten sposób przygotowany syrop można przelać do słoików i stosować jako dodatek do herbaty, wody albo przyjmować go bez żadnych dodatków.
