Czy wzajemne walki konserwatystów wywrócą rząd? Co ta władza zamierza uczynić z wygwizdującą ją Litwą? Takie pytania coraz częściej pojawiają się w litewskich mediach w związku z kryzysem, jaki przeżywa rządząca koalicja akurat w momencie, gdy każdy głos w parlamencie jest na wagę złota. Niedługo bowiem odbędzie się tam głosowanie nad ustawą budżetową na rok 2023.

W minionym tygodniu w Wilnie odbyło się wspólne posiedzenie rządów Litwy i Polski. Takie wydarzenie pokazuje na rangę wzajemnych stosunków, świadczy o dojrzałości sąsiedzkich relacji.

1 września, w dniu symbolicznym, na Zamku Królewskim w Warszawie (który Niemcy spalili doszczętnie po upadku Powstania Warszawskiego) rządzący w Polsce konserwatywny rząd zaprezentował raport o stratach wojennych, jakich Polska doznała w skutek napaści Niemiec w 1939 roku i dalszej pięcioletniej okupacji państwa. Profesjonalnie przygotowany dokument przez naukowców, ekspertów i rzeczoznawców bilans reparacji za straty materialne i niematerialne wylicza na łączną kwotę 1 biliona 532 miliardów dolarów.

W środku lata i wakacji 9 szkół w rejonie wileńskim (7 z polskim językiem nauczania, 2 – z litewskim) otrzymało pisma z Ministerstwa Oświaty, Nauki i Sportu, w których dyrektorzy tych placówek są ostrzegani, że jeżeli nie dostosują się „do wnow’ utwierżdionnogo płana”, jak by powiedział główny bohater kultowego filmu „Briliantowaja ruka” (czyli nowych ministerialnych kryteriów formowania klas), to uczniowie ich placówek „nie zostaną wpisani do rejestru uczniów”.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał właśnie szokujący wyrok w stosunku do Litwy, którą obciążył winą, że nie przestrzega prawa unijnego w zakresie traktowania nielegalnych imigrantów. Łamie unijne prawo, ponieważ izoluje nielegalnych imigrantów i odmawia im azylu tylko dlatego, że ci nielegalnie przekroczyli granicę.

Już we wrześniu br. uczniowie w Polsce będą uczyli się nowego przedmiotu. Minister edukacji i nauki RP Przemysław Czarnek, pragnąc usunąć luki poznawcze wśród polskiej młodzieży w zakresie najnowszej historii, zlecił napisanie nowego podręcznika, który właśnie się ukazał pod tytułem „Historia i teraźniejszość”, czyli w skrócie „Hit”.

Przyznaję, że miałem dzisiaj pisać komentarz o dorocznym przemówieniu prezydenta o stanie państwa, ale tego komentarza nie będzie. Przeczytałem bowiem, że Sygnatariuszka Zita Sličytė za mowę wygłoszoną z trybuny sejmowej 11 marca jest ścigana przez organa praworządności, i – przyznaję  – poczułem się nieswojo. Landsbergisowskie państwo, wprowadzając najwyższe standardy liberalnej demokracji w naszym kraju, nasyła na sędziwą, zasłużoną dla niepodległości Litwy osobę prokuraturę. O tym milczeć nie wolno.

„Rośnie” poziom praworządności na Litwie. Ostatnio wzniósł się on w Sejmie na takie wyżyny dzięki staraniom rządzących konserwatystów i liberałów, że opozycja nie miała innego wyjścia, jak tylko opuścić w znak protestu salę obrad sejmowych.

Jako że wystosowaliście list z okazji świętowania naszej dumy, jaką to dumę prezentujemy na paradach równości w każdym czerwcu w Wilnie, my ludzie LGBT+ – wdzięczni za poparcie w nim naszych postulatów i żądań – piszemy swój list do was, ombudsmani z Norwegii i Finlandii (oraz Litwy, bo i nasza rzeczniczka włączyła się do akcji).

„Obserwując  tendencje demograficzne na Litwie powinniśmy bardzo się zaniepokoić”, powiedział na niedawnej konferencji w Wilnie profesor Uniwersytetu Witolda Wielkiego oraz pracownik naukowy Instytutu Badań Demograficznych im. Maksa Planka w Niemczech Domantas Jasilionis. Zdaniem naukowca, Litwa stoi obecnie na krawędzi katastrofy demograficznej.