Na niedobór witaminy D wpływ mają:
preparaty ochrony przeciwsłonecznej (SPF 15 blokuje 99 proc. produkcji witaminy D, dla wyprodukowania optymalnej ilości potrzeba, by odsłoniętych było 25 proc. powierzchni skóry);
choroby towarzyszące – operacje żołądka i jelita cienkiego, choroba Crohna, mukowiscydoza, celiakia, ostra niewydolność nerek i wątroby;
ciąża i karmienie piersią;
produkcja endogeniczna – zdolność skóry i nerek do metabolizmu witaminy D;
niewystarczająca ilość w żywności, szczególnie u wegetarianów i osób nie spożywających produktów mlecznych.
W jaki sposób rekompensować brak promieni słonecznych. Profilaktycznie należy spożywać więcej tłustej ryby, wątróbki, żółtek jajka, masła i innych produktów zawierających witaminę D.
Oto kilka produktów zawierających witaminę D: tłusta ryba (łosoś, makrela, miecznik, pstrąg, tuńczyk czy sardynka) jest właściwym źródłem witaminy D. By zaspokoić zapotrzebowanie na witaminę D, musielibyśmy spożywać tłustą rybę codziennie. Nadzwyczaj dobrym źródłem witaminy D jest olej z wątroby ryb (tran), np. dorsza. Łyżeczka tranu zawiera 2-3-krotnie większą dawkę witaminy D niż zalecana norma dzienna. Nierzadko produkty mleczne oraz różnego rodzaju płatki zbożowe wzbogacone są o witaminę D. Niektóre rzadkie grzyby oraz żółtko jajka również zawierają niewielkie ilości witaminy D. Niedobór witaminy D zaliczany jest do jednej z najczęstszych niedoborów składników odżywczych. Niektórzy ludzie stykają się z większym ryzykiem niedoboru witaminy D, dlatego nawet przy spożywaniu produktów, w których jest wielka zawartość witaminy D, nie można twierdzić, że wraz z pożywieniem da się to zrekompensować, ponieważ przeważającą część – aż 70-80 proc. – tej witaminy otrzymywana jest jednak ze słońcem. Witamina D gromadzi się w organizmie przez długi czas – tygodnie czy nawet miesiące. Wystarczy od czasu do czasu poopalać się, by zachować odpowiedni poziom witaminy D we krwi. Niestety, na Litwie, gdzie nie ma pogody słonecznej przez cały rok, powinniśmy otrzymywać witaminę D wraz z produktami żywnościowymi czy suplementami diety, szczególnie – w okresie zimowym.
Przed rozpoczęciem zażywania suplementów diety, należy wykonać badanie krwi. Wykaże ono dokładnie, jaki mamy poziom witaminy D i dopiero potem zostanie podjęta decyzja odnośnie tego, w jaki sposób najlepiej zrekompensować niedobór promieni słonecznych. Bardzo ważne jest wykonanie badań przed zażywaniem suplementów i po zakończeniu ich zażywania. Po przeprowadzeniu badania należy koniecznie się skonsultować ze swoim lekarzem rodzinnym odnośnie zażywania preparatu. Nie wolno przedawkowć, nadmiar otrzymywanej w preparacie witaminy D może bowiem zaszkodzić sercu, naczyniom krwionośnym, nerkom i in.
Znaczenie witaminy D dla naszego zdrowia jest o wiele większe niż ochrona przed grypą, infekcjami górnych dróg oddechowych czy wzmacnianie kości. Zatroszczyć się o zapasy „słonecznej” witaminy szczególnie się zaleca osobom z grup ryzyka: osobom mało przebywającym na słońcu, kobietom w ciąży, osobom cierpiącym na osteoporozę, cukrzycę, choroby onkologiczne, choroby serca i układu krążenia, choroby nerek i przewlekłe choroby autoimmunologiczne, osobom mającym nadciśnienie, niemowlętom i nastolatkom, osobom z nadwagą oraz osobom w wieku powyżej 65 lat.
Codziennie czekamy na Państwa w Centralnej Przychodni Rejonu Wileńskiego. W laboratorium diagnostyki klinicznej (gab. 228 i gab. 247) od godz. 7. do godz. 11 zostanie pobrana próbka krwi i już tego samego dnia otrzymacie Państwo wynik badania. Przed oddaniem krwi do badania, zaleca się przynajmniej 2 tygodnie nie zażywać żadnych preparatów z witaminą D. Badanie jest płatne. Cena – 7,2 euro.
Aldona Baublytė
Kierownik Laboratorium Diagnostyki Klinicznej
Centralnej Przychodni Rejonu Wileńskiego
"Rota"