Podstawą jest mąka, która ma znaczenie dla struktury i smaku pieczywa. Do pieczenia chleba najlepszą jest mąka pszenna chlebowa typ 750, która ma wysoką zawartość glutenu wypływającego na elastyczność ciasta i jego wyrośnięcie.
Kolejnym składnikiem są drożdże, które odpowiadają za wyrastanie chleba i jego puszystość. Drożdże mogą być świeże lub suszone. Drożdże świeże należy rozpuścić w ciepłej wodzie z odrobiną cukru.
Na 500 g mąki należy użyć około 25 g świeżych drożdży. Drożdże suche (7 g) można bezpośrednio dosypać do mąki.
Alternatywą dla drożdży może być zakwas, czyli naturalna metoda fermentacji, co nada chlebowi wyjątkowego aromatu i dłuższego przechowania. Natomiast przygotowanie zakwasu wymaga kilku dni.
Dla konsystencji ciasta i jego wyrastania kluczowe jest wyrabianie z użyciem dłoni od 10 do 15 minut. Można użyć również miksera planetarnego, co skróci ugniatanie do 5 minut. Ciasto musi być gładkie, jednolite i elastyczne.
Po wyrobieniu ciasto musi wyrastać. Wyrastanie ciasta odbywa się w dwóch etapach. Najpierw ciasto należy umieścić w misce, przykryć bawełnianą ściereczką i pozostawić w ciepłym miejscu na ok. 1-2 godziny. Następnie ręcznie uformowany bochenek wkłada się do formy lub na blachę wyłożoną papierem i pozostawia do powtórnego wyrastania - od 30 do 60 minut.
Przed wstawieniem chleba do piekarnika można go lekko naciąć bardzo ostrym nożem lub żyletką, co pomoże uniknąć pękania chleba.
Przygotowany bochen najlepiej piec w rozgrzanym do 200-220 st. Celsjusza piecu lub piekarniku przez 30-40 minut. Chleb będzie gotowy, gdy osiągnie złotobrązową skórkę, a po postukaniu od spodu wyda głuchy dźwięk.
Ogromne znaczenie ma także studzenie chleba. Chleb powinien stygnąć na kratce, by uniknąć zawilgocenia od spodu.
Gorącego chleba nie powinno się od razu kroić, a poczekać co najmniej 1 godzinę. Ten czas jest potrzebny na ustabilizowanie się wnętrza.
Najprostszy przepis na domowy chleb z wyrazistym aromatem i wybitną strukturą
Składniki: 500 ml wody; 25 g świeżych drożdży; 2 łyżeczki cukru; 700 g mąki; 2-3 łyżeczki soli i 1-2 łyżki oliwy z oliwek.
- Wodę podgrzać do temperatury ok. 40 st. Celsjusza, do wody dodać drożdże, cukier i wymieszać. Naczynie nakryć bawełnianą ściereczką i odstawić w ciepłe miejsce na 15 minut.
- Do misy przesiać mąkę z solą i dodać drożdżowy zaczyn.
- Składniki najpierw wymieszać łyżką, a następnie wyrobić dłońmi lub mikserem. Podczas wyrabiania stopniowo dolewać oliwę, a gdy ciasto osiągnie jednolitą, elastyczną konsystencję, należy je odstawić do wyrośnięcia pod przykryciem, w ciepłe miejsce na ok. 1,5 godz.
- Wyrośnięte ciasto ponownie wyrobić, uformować owalny bochenek i przełożyć go na blachę lub do naczynia żaroodpornego.
- Chleb posmarować niewielką ilością wody z wierzchu i odstawić na kolejne 30 minut do wyrastania.
- Na bochenku wykonać 2-3 podłużne nacięcia, by nie popękał podczas pieczenia.
- Piekarnik nagrzać do 230 st. Celsjusza, a na spód piekarnika wstawić naczynie z wodą.
- Gdy piekarnik osiągnie wyznaczoną temperaturę, należy zmniejszyć ją do 200 st. Celsjusza.
- Chleb piec przez 45 minut, zatem gotowy chleb wyciągnąć na kratkę, by wystygał.
- Po wystygnięciu chleb z chrupiącą skórą oraz miękkim i puszystym wnętrzem własnej roboty jest gotowy do spożywania.