Najważniejszym celem tej inicjatywy było usprawnienie dostępności pomocy medycznej dla osób starszych, zamieszkałych w takich przygranicznych miejscowościach rejonu wileńskiego jak: Bezdany, Bujwidze, Mickuny, Ławaryszki, Kowalczuki, Niemież, Rudomino, Mariampol, Rukojnie i Miedniki. Ogólna wartość projektu – 307 220 euro, z czego finansowanie UE stanowiło 276 498 euro.
– Wszystkie założone w projekcie działania: szkolenia pracowników pogotowia ratunkowego i dzielenie się doświadczeniem z kolegami z Oszmiany, odnowienie budynków, nabycie w pełni wyposażonej karetki pogotowia oraz nowoczesnego sprzętu, przedsięwzięcia edukacyjne dla uczniów i osób starszych zostały wykonane. Żywimy nadzieję, że przyczynią się do poprawy dostępności usług lekarskich, a przede wszystkim zmniejszenia śmiertelności na skutek udaru mózgu i zawału mięśnia sercowego – mówi kierownik projektu lekarz Mark Barkowski, kierownik Pogotowia Ratunkowego Centralnej Przychodni Rejonu Wileńskiego (dalej CPRW).
Jak podkreśla, CPRW wywiązała się z zobowiązań, chociaż plany i terminy znacząco skorygowała sytuacja epidemiczna w kraju z powodu wirusa COVID-19 (infekcji koronawirusa) oraz w pewnym stopniu kryzys migracyjny, wszak projekt dotyczy miejscowości w strefie przygranicznej. Z powodu ograniczeń pandemicznych wszystkie szkolenia zostały przeprowadzone w sposób zdalny.
W trakcie trwania projektu zostały odnowione pomieszczenia pogotowia ratunkowego w Czarnym Borze i Kalinie (Rzeszy), zakupione meble i komputery oraz specjalne krzesełka do transportowania pacjentów po schodach. Flota transportowa rejonowego pogotowia ratunkowego wzbogaciła się o nowy samochód marki Volkswagen Crafter z pełnym wyposażeniem, m.in. aparatem do sztucznej wentylacji płuc. Nowy pojazd znajduje się w dyspozycji brygady pogotowia ratunkowego w Mickunach.
– Przeprowadziliśmy szkolenia i seminaria naszym pracownikom, podczas których każdy z nich miał okazję podzielić się uwagami, doświadczeniem. Cieszy, że w szkoleniach uczestniczyli bardzo aktywnie i z ogromnym zainteresowaniem – zaznacza kierownik projektu. – Z powodu sytuacji epidemicznej nie udało się nam zorganizować przewidzianych masowych imprez edukacyjnych dla nastolatków w wieku od 14 do 19 lat i osób powyżej 60. roku życia. Zamiast tego stworzyliśmy dwa filmiki pt. „Jak oceniać stan przytomności w sytuacjach krytycznych i wykonać cucenie” i „Udzielanie pierwszej pomocy przy zadławieniu i obfitym krwawieniu z rany”. Pokazuje się w nich, jak okazać pomoc, gdy osoba traci przytomność, jak się zachować, gdy osoba znajdująca się obok zadławi się czy też zaczyna krwawic rana. Wiedza, którą można z nich zaczerpnąć jest bardzo przydatna dla każdego – stwierdza Mark Barkowski.
Osobom starszym filmiki zostały zaprezentowane w ambulatoriach CPRW oraz gabinetach lekarzy rodzinnych. Udzielono też informacji i praktycznych porad, jak rozpoznać i jakie kroki podjąć przy udarze mózgu, kryzysie cukrzycowym, hipertensji czy zawale mięśnia sercowego. Młodzież szkolna, która obejrzała filmiki, otrzymała wydane w ramach projektu foldery informacyjne (w języku polskim i litewskim), klucze pamięci USB z informacją o udzielaniu pierwszej pomocy.
Kierownik Pogotowia Ratunkowego CPRW podkreśla, że w przypadku udaru mózgu lub zawału mięśnia sercowego im szybciej zostanie wezwana karetka pogotowia, im szybciej pacjent zostanie dostarczony do szpitala i otrzyma specjalne leczenie, tym więcej będzie miał szans na przeżycie i wyzdrowienie. Barkowski spodziewa się, że ten projekt w znacznym stopniu przyczyni się nie tylko do lepszej koordynacji nadzoru zdrowotnego i zadowoleniu potrzeb ludzi starszych w strefie przygranicznej rejonu wileńskiego, ale i wzmocnienia roli i świadomości samego pacjenta.
Zgodnie z warunkiem projektu, zainicjowane działania CPRW będzie kontynuowała co najmniej przez kolejnych 5 lat. W przekonaniu Marka Barkowskiego, szkolenia, edukacyjne imprezy, w miarę sprzyjających warunków epidemicznych, nadal będą przeprowadzane, aby wspólnym wysiłkiem osiągnąć wytyczony cel – na czas docierać do chorego zamieszkałego na trudno dostępnym terenie, minimalizować nieuzasadnione wezwania, zapewniać skuteczną pomoc do chwili przybycia karetki pogotowia, wzywać pomoc lekarską w odpowiednim momencie.
Irena Mikulewicz
„Tygodnik Wileńszczyzny”