Alergia jest niewątpliwie jedną z najpowszechniejszych chorób XXI wieku. Według badania ECAP (Epidemiologia Chorób Alergicznych w Polsce), w Polsce na alergię cierpi około 40 proc. społeczeństwa i liczba ta niestety systematycznie wzrasta; zarówno u osób dorosłych, jak i u dzieci.
W jaki sposób możemy skutecznie złagodzić objawy tej choroby. W walce z alergią pomagają środki farmakologiczne, takie jak leki przeciwhistaminowe, przeciwleukotrienowe czy glikokortykosteroidy. Łagodzą one objawy choroby, ale nie usuwają jej przyczyn i mogą wywoływać niepożądane działania uboczne. Całkowite lub częściowe uodpornienie na alergen daje immunoterapia – odczulanie, ale proces jest bardzo długi, może trwać nawet trzy lata. Natomiast jego efekty zależą od indywidualnych skłonności.
Istnieje również wiele domowych sposobów na złagodzenie objawów alergii, ale należy zawsze pamiętać o tym, że ich skuteczność może być rozmaita u różnych osób i nie zastąpi specjalistycznego leczenia. Decydując się na alternatywne lub wspomagające sposoby łagodzenia objawów alergii, należy zawsze skonsultować to z lekarzem alergologiem.
Przede wszystkim należy ograniczyć kontakt z alergenem! Wiele osób pomimo iż poprawnie identyfikuje swoje objawy jako symptomy alergii, bagatelizuje zdefiniowanie alergenu i po prostu „leczy katar”. To duży błąd! Określenie czynnika alergizującego oraz maksymalne ograniczenie ekspozycji na alergen, jest podstawą w leczeniu. W niektórych przypadkach zredukowanie kontaktu z alergenem jest bardzo trudne lub wręcz niemożliwe. Szczególnie w przypadku alergii wziewnych. Przede wszystkim należy sprawdzić kalendarz pyleń poszczególnych roślin i ograniczyć w tym czasie przebywanie na świeżym powietrzu lub nie planować w danym okresie na przykład wyjazdów na wieś.
Warto również wykorzystać czas tuż po deszczu, gdy powietrze jest czystsze. Uczuleni na różnego rodzaju pyłki po powrocie do domu powinni wziąć szybki prysznic i zmienić ubranie. Warto też przepłukać nos solą fizjologiczną, aby usunąć ewentualne alergeny.
Inny kalendarz jest pomocny, jeżeli mamy do czynienia z alergią pokarmową u małego dziecka. Należy zanotować w nim wszystkie produkty, jakie dziecko spożywa, szczególnie wówczas, gdy wprowadzamy nowe i ewentualne dolegliwości. Ten kalendarz znacznie ułatwi rozpoznanie alergenu i wyeliminowanie go z diety.
Kolejnym trudnym wyzwaniem jest alergia na roztocza znajdujące się w kurzu. W takim przypadku przede wszystkim należy usunąć z mieszkania wszystkie przedmioty gromadzące kurz – dywany, zasłony, meble tapicerowane, pluszaki, a z pozostałych przedmiotów systematycznie usuwać kurz na mokro. Gdy w domu razem z nami mieszka alergik, warto jest zaopatrzyć się w odkurzacz antyalergiczny. Trzeba też pamiętać o częstej zmianie pościeli. Roztocza giną w niskich temperaturach, dlatego zimą warto wymrażać rzeczy, których nie możemy wyprać, np. materace. Należy też zadbać o prawidłową wilgotność powietrza. Wilgotność ma być nie wyższa niż 50 proc., ponieważ wyższa sprzyja rozwojowi grzybów; i nie niższą niż 30 proc., dlatego że zbyt suche powietrze działa drażniąco.
W walce z alergenem można też sięgnąć po preparaty roztoczobójcze w postaci aerozolu. Jednakże stosować preparaty należy bardzo ostrożnie. Zawarte w nich związki rozpylone w dużej ilości na małej powierzchni np. na łóżku, mogą wywołać nieswoistą reakcję układu oddechowego.
Zdrowy tryb życia to kolejny ważny element, mający wpływ na złagodzenie objawów alergii. Podstawą zdrowego stylu życia jest dieta bogata w warzywa i owoce. Przeprowadzone we Włoszech badania wykazały, że u dzieci, których dieta zawierała warzywa i owoce, stosunkowo rzadziej występują reakcje alergiczne. Szczególnie korzystne działanie wykazuje zawarta w nich witamina C. Hamuje uwalnianie z komórek histaminy i łagodzi stany zapalne. Jej bogatym źródłem są owoce cytrusowe, natka pietruszki, truskawki i kapusta. Z kolei zawarte w winogronach, jabłkach czy cebuli bioflawonoidy, stabilizują działanie komórek reagujących na czynniki alergizujące. Związki zawarte w chrzanie czy musztardzie obkurczają błonę śluzową, udrażniając drogi oddechowe. Dieta powinna być też bogata w produkty, które zawierają magnez, kwasy omega-3, witaminę E: orzechy, ryby, soja. Oczywiście pod warunkiem, że nie jesteśmy na te produkty uczuleni. Silne działanie przeciwzapalne i przeciwalergiczne wykazują probiotyki, zawierające żywe kultury bakterii, dlatego w codziennej diecie nie powinno zabraknąć naturalnych jogurtów, ale też kiszonej kapusty czy ogórków.
Zdrowy tryb życia to również codzienna aktywność fizyczna, odpowiednia ilość snu i unikanie stresu oraz rezygnacja z używek.
Skuteczną pomoc w zmaganiach z alergią okażą także zioła. Zioła od wieków były wykorzystywane w leczeniu objawów reakcji alergicznych, ale ich działanie nie jest jednoznaczne i tak np. pyłki kwiatów pokrzywy mogą być alergenem, a wyciąg z łodygi czy liści może łagodzić reakcje alergiczne. Podobnie jak z pierzgą pszczelą. Istotne jest też to, że nie na wszystkich te same substancje zawarte w ziołach działają tak samo. Jednym pomagają, na innych w ogóle nie mają wpływu. W ziołolecznictwie nie wszystko jest oczywiste. Napar z rumianku u niektórych po kontakcie ze skórą może wywołać podrażnienie, a u innych skutecznie takie podrażnienie złagodzić. Dlatego decydując się na leczenie ziołami, należy wdrażać je ostrożnie, małymi dawkami. W leczeniu objawów alergii można wykorzystać wiele ziół, ale oczywiście nie wszystkie naraz!
Właściwości w leczeniu i łagodzeniu objawów alergii wykazują: czarnuszka, pokrzywa, lukrecja, krwawnik, świetlik lekarski, dziurawiec, rumianek, czarny bez czy nawłoć.
Pokrzywa wykazuje działanie przeciwzapalne i przeciwalergiczne, blokując uwalnianie histaminy. Zawiera witaminę C, prowitaminę A, żelazo i chlorofil. Można ją przyjmować w formie naparu lub w formie kapsułek, zawierających dawki liofilizowanej pokrzywy. Zalecana dzienna dawka to 10-12 g suszonego ziela dziennie, czyli około trzech szklanek naparu. Już po tygodniu stosowania, następuje widoczne złagodzenie objawów. Pokrzywa u zdrowych osób nie wykazuje żadnych działań ubocznych i nie występuje tu problem przedawkowania.
Czarnuszka jest to kolejne zioło zasługujące na szczególną uwagę. Olej z czarnuszki może być stosowany zarówno wewnętrznie przy alergiach wziewnych i pokarmowych oraz zewnętrznie przy alergiach skórnych. Stosowany jest też w leczeniu AZS, łuszczycy i egzemy. Jego właściwości przeciwzapalne dodatnio wpływają na układ pokarmowy i oddechowy, łagodząc objawy astmy. Osobom dorosłym zaleca się przyjmowanie jednej łyżeczki oleju dwa razy dziennie, a dzieciom ¼ łyżeczki, dwa razy dziennie. Olej z czarnuszki nie wykazuje skutków ubocznych.
Do ziół zwalczających alergię zaliczany jest także świetlik lekarski dzięki zawartym w nim garbnikom i kwasom polifenolowym. Świetlik wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, antyseptyczne i ściągające. Z kolei zawarta w nim aukubina hamuje wydzielanie histaminy. Odwar ze świetlika lekarskiego służy do przemywania i sporządzania okładów oczu przy alergicznym zapaleniu spojówek.
Rumianek to kolejne zioło na alergię, pomocne szczególnie przy alergiach pokarmowych. Herbatka z rumianku działa przeciwskurczowo i przeciwwymiotnie. Zewnętrznie może być stosowany przy alergicznych zmianach na skórze.
Na podst. Onet. pl (pobrane z: www.termedia)