Św. Agata pochodziła z Katanii na Sycylii, prawdopodobnie w latach 235-251 (za panowania cesarza Decjusza). Po przyjęciu wiary chrześcijańskiej złożyła ślub czystości i dlatego odrzuciła rękę prefekta Katanii Kwincjusza, który, mszcząc się, kazał ją uwięzić. W końcu po okrutnych torturach spalono ją na rozżarzonych węglach.
Św. Agata jest patronką zawodów mających kontakt z ogniem (kominiarzom, ludwisarzom, odlewnikom), a także patronuje pielęgniarkom. Jest też orędowniczką w chorobach piersi i opiekunką karmiących matek.
Według starej tradycji, podczas wybuchu wulkanu w rok po śmierci Agaty, mieszkańcy Katanii zwrócili się o pomoc do swojej świętej i zostali ocaleni. Na pamiątkę tego wydarzenia powstał zwyczaj błogosławienia w dniu dzisiejszym chleba, wody i soli. Mają one chronić przed ogniem i wszelkimi przeciwnościami.
Jak mówi polskie przysłowie: Chleb św. Agaty od ognia strzeże chaty. Zabierany w podróż błogosławiony chleb ułatwia rozłąkę.
