Dziś mało już kto pamięta ambasadora Jana Widackiego, który pełnił swoją misję w Wilnie na początku litewskiej niepodległości. Zapisał się wtedy w pamięci litewskich Polaków, mówiąc oględnie, kartą niepiękną. Dlaczego zatem w ogóle dzisiaj wspominam o eksdyplomacie, który aktualnie – jak można wywnioskować z mediów – specjalizuje się jako adwokat w bronieniu pospolitych bandytów, przedstawicieli świata polskiej mafii.

Stosunki polsko-litewskie normalizują się i nie sposób z tego nie cieszyć się. Ale czy budowanie od nowa relacji nastąpi na przysłowiowej biblijnej skale, czy tylko na piasku – to dzisiaj jest pytanie najważniejsze.

Konferencja w Brukseli na temat bezpieczeństwa z udziałem burmistrzów europejskich miast, w których w ostatnich latach doszło do zamachów terrorystycznych, może nie otworzyła mi oczy na rzeczywistość powszechnego deficytu bezpieczeństwa, ile na rzeczywistość bezradności władz w obliczu największego zagrożenia dla zwykłych obywateli od czasu II wojny światowej.

W okolicach 1 marca, kiedy to w Polsce i w bardzo wielu polskich diasporach rozsianych po całym świecie, obchodzony jest Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych, również na Litwie nie zabrakło słów uznania i przyjaznych gestów wobec niezłomnych żołnierzy polskiego podziemia.

Socjaldemokraci po rozłamie, jaki sobie zafundowali, nie mogąc się zdecydować czy zostać w rządzie, który im odbiera konfitury władzy, czy nie, znaleźli się w bardzo trudnej sytuacji. Baza wyborcza okaleczonej podziałami czerwonogoździkowej partii gwałtownie się skurczyła, grożąc całkowitym jej zanikiem. Starając się temu zapobiec socjaldemokraci (ich odłam młodzieżowy, który dla odróżnienia nazwijmy „paluckasy”) postanowili szukać wyborców wśród mniejszości narodowych.

W zgiełku i wrzawie, jakie powstały po tym, gdy Polska wzorem innych państw na świecie postanowiła spenalizować kłamstwa o „polskich obozach śmierci”, bez echa praktycznie pozostała reakcja Ukrainy na inny zapis, jaki znalazł się w poprawkach do Ustawy o IPN.

Mimo wzmożonych starań polskiej dyplomacji i wielu środowisk polonijnych określenia „polskie obozy śmierci” czy „polskie obozy zagłady” pojawiają się w zachodnich mediach z regularnością bicia kurantów szwajcarskiego zegarka.

„Jesteśmy poważnie zaniepokojeni widząc wtrącanie się przedstawicieli rządzącej na Litwie koalicji w pracę mediów”, napisała grupa 17 europosłów z frakcji liberałów w piśmie wystosowanym do litewskiego rządu, prezydenta oraz przewodniczącego Sejmu.

Mam takie wrażenie, że na Litwie Sąd Konstytucyjny jest darzony nadproporcjonalną estymą (gdy idzie o jego rolę w jurysprudencji), niż gdziekolwiek na świecie. W tym miejscu chcę być dobrze zrozumiany. Nie chodzi mi bowiem o podważanie pozycji litewskiego Trybunału Konstytucyjnego, tylko o pytanie, czy Trybunał zawsze i wszędzie, w każdej sytuacji ma regulować wszystkie bez wyjątku aspekty naszego codziennego życia.

Dobijamy właśnie do pierwszej setki swej niepodległości jako państwo nowożytne. Jest to dobra okazja, by nie tylko z rozmachem uczcić jubileusz, ale też zrobić rachunek sumienia. Oczyścić zbiorową pamięć z popełnionych błędów i zaniedbań, by uniknąć ich w kolejnym wieku niepodległości.