Chaber bławatek (łac. Centaurea cyanus) to roślina jednoroczna należąca do rodziny astrowatych (Asteraceae), która w zależności od warunków wzrostu osiąga od 30 do 80 cm wysokości.
Jego kwiaty są rurkowate i tworzą charakterystyczne koszyczki o mocno szafirowej barwie. Są także odmiany kwiatów o innych kolorach, np. białe, różowe, a nawet czerwone. Owocem bławatka jest niełupek.
Chaber pięknie komponuje się w połączeniu z innymi polnymi kwiatami i jest bardzo pożyteczną rośliną, przyciąga do siebie różne owady, w tym pszczoły.
Jest to roślina barwierska, barwiąca na niebiesko. Stosuje się ją także w kosmetyce. Bławatek pomaga uporać się z łupieżem, jak też jest odpowiednim środkiem przy chorobach grzybiczych skóry głowy.
Chaber bławatek, a przede wszystkim jego kwiaty języczkowe o intensywnej szafirowej barwie są również surowcem wykorzystywanym w ziołolecznictwie. Zbiera się je na początku kwitnienia. Kwiaty zawierają tzw. glikozydy antocyjanowe, a wśród nich pelargoninę, cyjaninę oraz flawonoidy, związki goryczkowe i spore ilości soli manganu.
Wyciągi z kwiatów chabra bławatka wspierają procesy moczopędne, przeciwzapalne i przeciwbakteryjne. Dlatego świetnie sprawdzają się przy stanach zapalnych nerek, kamicy nerkowej oraz obrzękach spowodowanych zatrzymaniem wody i soli w organizmie.
Natomiast w formie okładów i naparów chaber bławatek pomoże osobom, które mają kłopot z zapaleniem brzegów powiek lub spojówek, a także osobom, których oczy są wrażliwe na intensywne promieniowanie słoneczne lub długo pracujących przed komputerem.
Cenny napar przygotowuje się poprzez zalanie 50 g kwiatów chabra bławatka, połową litra wrzącej wody.
Taką esencję należy odstawić na 30 minut. Po upływie tego czasu należy zamoczyć gazik w naparze i wykonać okłady.
Ponadto, pszczoły, które chętnie odwiedzają kwiaty bławatka, przyczyniają się do wytworzenia smacznego miodu bławatkowego, którego składniki wspierają prawidłową odporność.
Kwiaty bławatka wykorzystuje się również w kuchni, w tym do dekorowania sałatek czy zup. Kwiaty mają także właściwości barwiące i dawniej roślinę wykorzystywano do przygotowywania niebieskiego barwnika spożywczego. Można również z nich korzystać na przykład do barwienia jaj wielkanocnych, jak też można zastosować do nadawania koloru produktom spożywczym.
Natomiast w kosmetyce wyciąg z chabra bławatka jest składnikiem kremów, balsamów i toników, a zwłaszcza do cery mieszanej i tłustej.
Chaber bławatek (Centaurea cyanus) jest najbardziej rozpowszechnionym gatunkiem z rodzaju chabrów i warto docenić jego niezwykłe właściwości, wykorzystywane w medycynie oraz kosmetyce.
