Cząber ogrodowy jest rośliną zielną należącą do rodziny jasnotowatych, którą można uprawiać samodzielnie. Wyjątkowe walory smakowe tej rośliny zapewniają jej popularność w kulinarii. Cząber dodaje się do zup, grzybów, ryb, sałatek czy potraw z dziczyzny. Ponadto ostry smak przyprawy może być ziołowym zamiennikiem pieprzu. Cząber jest składnikiem wielu dań kuchni śródziemnomorskiej.
Cząber jest ceniony nie tylko za swój aromat. Wykazuje on wiele właściwości zdrowotnych, ponieważ zawiera olejki lotne złożone z karwakrolu i cymenu, flawonoidy oraz garbniki. W składzie cząbru są obecne również potas, sód, fosfor, magnez i witamina C.
Za sprawą olejków lotnych, cząber wykazuje właściwości antyseptyczne i przeciwzapalne. Roślina może również działać rozkurczowo i przeciwgrzybiczo, jak też może być wykorzystywana w leczeniu zaburzeń żołądkowych oraz w formie naparu na uspokojenie. Ponadto cząber zawiera flawonoidy, których obecność w diecie może przyczyniać się do ograniczenia stresu oksydacyjnego.
Aby czerpać z cząbru najwięcej korzyści zdrowotnych można go używać na świeżo jak też korzystać z cząbru suszonego.
Rzecz jasna, że cząber świeży jest bardziej aromatyczny niż jego susz. Jednakże suszony ma bardziej skoncentrowany smak. Świeże zioła nadadzą się bardziej do sałatek, dipów lub sosów, a także napojów, np. naparów. Cząber w wersji suszonej sprawdzi się przy użyciu go do potraw, wymagających dłuższego gotowania.
Zioło w postaci suszonej przyda się także do przygotowywania mieszanek ziołowych, np.do mieszanki ziół prowansalskich.
Cząber jest niezastąpioną przyprawą w daniach z dodatkiem produktów wzdymających, takich jak kapusta, groch czy fasola, ponieważ ułatwi ich trawienie i zredukuje ilość gazów trawiennych.
Listki świeżego cząbru można dodawać do gulaszów, ryb, mięs, zup oraz sałatek. Cząber można używać również w formie okładów na skórę, które mogą pomóc w załagodzeniu bólu spowodowanego ukąszeniami owadów.
Używanie cząbru w formie przyprawy jest bezpieczne. Chociaż istnieją pewne przeciwwskazania do jego regularnego stosowania. Używanie zioła powinny ograniczyć osoby cierpiące na schorzenia kardiologiczne, a także borykające się z chorobami związanymi z nerkami czy wątrobą, jak też osoby z problemami z krzepliwością krwi oraz nadciśnieniem tętniczym.
Zaleca się ograniczenie cząbru kobietom w ciąży i matkom karmiącym piersią. Z cząbru powinny zrezygnować osoby uczulone na zioło.