Głównym punktem uroczystości będzie debata pt. „450. rocznica Unii Lubelskiej. Europejskie znaczenie dziedzictwa Unii Lubelskiej dla współczesnych narodów i państw”, z udziałem przewodniczących parlamentów. Obchody rozpocznie uroczysta Msza św. w archikatedrze lubelskiej. Po nabożeństwie zostaną złożone wiązanki kwiatów pod pomnikiem Unii Lubelskiej na placu Litewskim. Po południu zaplanowane jest także spotkanie marszałka Senatu Stanisława Karczewskiego z młodzieżą polonijną. Uroczystości zakończy koncert, podczas którego zaprezentowany zostanie nowy utwór Mikołaja Góreckiego „Missa”.
Senat na posiedzeniu 26 czerwca 2019 r podjął uchwałę w sprawie 450. rocznicy unii polsko-litewskiej. Czytamy w niej, że „unia polsko-litewska była jednym z najważniejszych wydarzeń stulecia w całej Europie. Aktem powołany został związek pomiędzy Królestwem Polskim i Wielkim Księstwem Litewskim, umożliwiając tym samym narodziny wyjątkowego w Europie systemu państwowości”. Uchwałę tej samej treści 25 czerwca 2019 r. podjął Sejm Republiki Litewskiej oraz Sejm Rzeczypospolitej Polskiej podczas 82. posiedzenia.
28 czerwca 1569 roku na sejmie walnym w Lublinie została zawiązana unia między Wielkim Księstwem Litewskim i Królestwem Polskim. Akt Unii Lubelskiej został podpisany 1 lipca 1569 roku i ostatecznie ratyfikowany 4 lipca przez króla Zygmunta Augusta. Na mocy tego aktu powstała Rzeczpospolita Obojga Narodów – związek dwóch państw, które miały wspólnie wybieranego władcę oraz sejm, lecz zachowały odrębne terytoria, urzędy, prawa, skarb państwa i wojsko. Jak podkreśla marszałek Senatu Stanisław Karczewski, „była to unia wolnych z wolnymi i równych z równymi – największa wspólnota ludzi wolnych w ówczesnym świecie”.
Rok 2019 został ogłoszony przez Senat Rokiem Unii Lubelskiej.
Program uroczystości (godziny podane w czasie polskim):
10.00 – uroczysta Msza św. w archikatedrze lubelskiej
11.45 – złożenie wiązanek pod pomnikiem Unii Lubelskiej
Wspólne zdjęcie przewodniczących delegacji
12.30 – uroczyste Spotkanie Zgromadzenia Parlamentarnego Polska-Litwa
(Centrum Spotkania Kultur)
12.30 – spotkanie marszałka Senatu z Polonią
14.45 – debata przewodniczących parlamentów pt. „450. rocznica Unii Lubelskiej. Europejskie znaczenie dziedzictwa Unii Lubelskiej dla współczesnych narodów i państw”
16.30 – family photo
Oficjalna prezentacja okolicznościowego znaczka pocztowego z okazji 450-lecia unii lubelskiej
17.15 – koncert z okazji 450. rocznicy unii lubelskiej
Na podst. www.senat.gov.pl
