Ambasador Nadzwyczajny i Pełnomocny Rzeczypospolitej Polskiej na Litwie Konstanty Radziwiłł został odwołany z Wilna i od 1 sierpnia będzie urzędował w Warszawie. Prezydent RP Andrzej Duda nie wyraził zgody na odwołanie urzędującego od 18 kwietnia 2023 ambasadora, a zgodnie z polskim prawem bez zgody głowy państwa nie można skutecznie odwołać ani powołać ambasadora. Prezydent wielokrotnie oznajmiał, że na ważnych i strategicznych dla Polski placówkach dyplomatycznych nie powinno być żadnych zmian ze względu na dobro państwa i wiarygodności w relacjach międzynarodowych. To źle, że podjęto próbę odwołania ambasadora Radziwiłła, gdyż wpłynie to negatywnie na relacje międzypaństwowe i osłabi pozycję Polski na Litwie oraz wpływy w tym kraju. Zwłaszcza, że ambasador Radziwiłł ma dobre relacje zarówno z władzami Litwy jak i z Polakami na Wileńszczyźnie.

Zamiast wspierania prywatnego biznesu i dopłacania ze swego budżetu ponad 100 euro miesięcznie do pobytu dziecka w prywatnym przedszkolu wileński samorząd mógłby przeznaczyć te środki na budowę nowych przedszkoli – uważa wileński radny z ramienia Akcji Wyborczej Polaków na Litwie – Związku Chrześcijańskich Rodzin Wiktor Jusiel, który na środowym posiedzeniu Rady wygłosił oświadczenie na ten temat.

23 sierpnia odbyło się kolejne posiedzenie Rady Samorządu Rejonu Wileńskiego, podczas którego radni przyjęli wiele decyzji korzystnych dla mieszkańców rejonu. Omawiano między innymi sprawy dotyczące oświaty. Ale jedna z poruszonych kwestii wywołała wyjątkowo gorącą dyskusję i pozostawiła mieszane uczucia co do prawdziwych intencji socjaldemokratów, którzy przedłożyli projekt o rekompensacie kosztów związanych z posyłaniem dzieci do prywatnych przedszkoli. Przedstawiona przez mera rejonu propozycja przewiduje, że samorząd z własnego budżetu będzie płacił prywatnym przedszkolom Wilna i rejonu wileńskiego 120 euro miesięcznie na każde dziecko uczęszczające do tych placówek, a którym zabrakło miejsca w przedszkolach samorządowych. Z kolei przedszkola, które otrzymają takową dotację od samorządu, nie mogłyby podnosić cen usług w ciągu roku szkolnego.

Samorząd rejonu wileńskiego przez wiele lat był na Litwie w czołówce niezadłużonych finansowo samorządów. I równocześnie, administracji samorządu rejonu wileńskiego kierowanego przez przedstawicieli z ramienia Akcji Wyborczej Polaków na Litwie – Związku Chrześcijańskich Rodzin, udało się uporać z zadaniami nakreślonymi w założeniach programu wyborczego oraz wykonać cały szereg ważnych prac i inwestycji dla dobra mieszkańców bez pożyczek.

W ubiegłym tygodniu szerokim echem odbiły się na Wileńszczyźnie dwie bardzo ważne imprezy. Mam tu na myśli 24. Konferencję „Polskie dziecko w polskiej szkole” oraz „II Targi Edukacyjne Polskich Szkół na Litwie” zorganizowane przez Związek Polaków na Litwie oraz „Macierz Szkolną”. Pokazały one wielką siłę polskiego szkolnictwa na Litwie, jak też pocieszający fakt, że wzrosła liczba uczniów pierwszoklasistów w polskich szkołach o około 15 proc. Mówiąc wprost, oznacza to, że polska oświata obroniła się przed zewnętrznymi zakusami ograniczania jej stanu posiadania. Dzięki temu mamy teraz 36 polskich gimnazjów, co stanowi 10 proc. w skali kraju i wzrasta liczba uczniów. To wielki sukces dla polskiej Wspólnoty na Litwie oraz dobry prognostyk na przyszłość dla polskiej oświaty. I wszystko byłoby dobrze, gdyby nie łyżka przysłowiowego dziegciu, którym był medialny „wyskok” Mikołaja Falkowskiego, o dziwo, prezesa Fundacji  „Pomoc Polakom na Wschodzie”.

Po minionej pierwszej turze wyborów prezydenckich przeczytałem tekst „Refleksje powyborcze” Zygmunta Żdanowicza. Poruszył on ciekawe wątki, a zwłaszcza jeden, dotyczący sposobu głosowania i nagłego przypływu ilości osób głosujących w rejonie wileńskim, co zaburzyło proces wyborczy w wielu dzielnicach. I tu zapala się ostrzegawcza lampka.

Choć to dopiero początek lata, to zamiast tematów ogórkowych, mamy w polakożerczych mediach na Litwie jesienny wręcz wysyp medialnych muchomorów, które zatruwają życie polskiej społeczności, działając tym samym na jej szkodę. O dwóch takich sromotnikach będzie tu mowa.

Udział AWPL w koalicji i rządzie był niewątpliwie ważnym wydarzeniem. Okazało się, że Polacy mają tzw. zdolność koalicyjną, co wcześniej wielu wykluczało. Poza tym przez dwa lata wytrwale podnoszone były postulaty mniejszości narodowych, co by nie miało miejsca bez udziału Akcji. A to, że nie doszło do satysfakcjonujących nas rozwiązań, to jest efekt wyłącznie uparcie negatywnego nastawienia środowisk litewskich: mediów, obserwatorów, polityków, w tym niestety partnerów z koalicji, którzy okazali się bardzo niesolidni, gdyż zaprzeczyli nawet własnemu programowi.