Polacy na Wileńszczyźnie, ale też w Polsce i poza granicami kraju zaciekle bronią praw polskich dzieci do pobierania nauki w języku ojczystym w szkole starotrockiej i gimnazjum w Połukniu.

W sprawie obrony szkolnictwa polskiego na Litwie odbył się cały szereg licznych i ważnych akcji protestacyjnych organizowanych przez ZPL. Polacy pikietowali m.in. przy Rządzie RL, przy MSZ RL, Ambasadzie USA. Wiece w tej sprawie odbyły się również w Warszawie.

Na jednym z pierwszych wieców, który odbył się przy gmachu Rządu RL, prezes Związku Polaków na Litwie Waldemar Tomaszewski dał wyraz determinacji Polaków w obronie swoich szkół, podkreślając, że „nigdy nie będzie naszej zgody na nieprzychylną decyzję ws. dwóch polskich szkół w Połukniu i Starych Trokach. A na dyskryminacyjne decyzje odpowiemy adekwatnie ogromem akcji protestacyjnych i zakrojonymi na szeroką skalę wszechstronnymi działaniami”.

Dążenia miejscowych Polaków do zachowania swojej oświaty na Litwie popierają Polacy rozsiani po całym świecie. Słowa poparcia dla zdeterminowanych Polaków na Litwie przekazały m.in. Rada Polonia Świata (prezes – Teresa Berezowska), Europejska Unia Wspólnot Polonijnych (prezydent – Tadeusz Adam Pilat), Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” (prezes – Dariusz Bonisławski).

***

Zagrożenie dla Gimnazjum im. Longina Komołowskiego w Połukniu i Szkoły Podstawowej im. Andrzeja Stelmachowskiego stanowi przeprowadzana w kraju reforma pt. „Szkoły Tysiąclecia”. W jej ramach Samorząd Rejonu Trockiego planuje przekształcić dwie polskie szkoły w rejonie trockim w filie innych placówek oświatowych. 31 marca br. Rada Samorządu Rejonu Trockiego większością głosów podjęła decyzję o planie reorganizacji placówek oświatowych w rejonie, w tym Gimnazjum im. Longina Komołowskiego w Połukniu i Szkoły Podstawowej im. Andrzeja Stelmachowskiego w Starych Trokach, które mają być przekształcone w filie innych szkół. 

Pikiety i wiece w obronie polskiego szkolnictwa odbyły się do tej pory przed gmachem Samorządu Rejonu Trockiego, budynkiem Ambasady RP w Wilnie, przy Rządzie Litwy i Urzędzie Prezydenta RL. Wiece w tej sprawie odbywają się również w Warszawie. 

W tej sprawie w Parlamencie Europejskim zostało udzielone poparcie dla Polaków z Wileńszczyzny bardzo ważnej instytucji w PE, tj. Intergrupy ds. Tradycyjnych Mniejszości Narodowych i Językowych. Kierownictwo Intergrupy wystosowało list w obronie polskich szkół do ZPL, Wspólnot polskich szkół w Starych Trokach i Połukniu, który trafił do Samorządu Rejonu Trockiego, ale też do naczelnych władz litewskich, Prezydenta, Sejmu i Rządu RL.

Z inicjatywy posłów z ramienia AWPL-ZChR w obronie szkół polskich w rejonie trockim zjednoczyła się również grupa parlamentarzystów, którzy odbyli w tej sprawie serię spotkań. 43 posłów Sejmu Litwy wystosowało list do prezydenta, premier i minister oświaty z apelem w obronie szkół mniejszości narodowych w ramach realizacji programu „Szkoły Tysiąclecia”.

11 kwietnia odbyła się oficjalna wizyta delegacji Sejmu RL w Warszawie, w której składzie była m.in. poseł z ramienia AWPL-ZChR Rita Tamašunienė. Podczas oficjalnych spotkań w Warszawie był poruszony temat reorganizacji polskich szkół w rejonie trockim. Marszałek Sejmu RP Elżbieta Witek, nauczyciel z zawodu, podkreśliła, że nie miejsce czy wyposażenie pracowni wpływa na osiągnięcia uczniów, gdyż czasami wystarczy kredy, tablicy, poświęconej uwagi, bliskiego dziecku środowiska, żeby dziecko się rozwijało, osiągało dobre wyniki. Bardzo prosiła marszałków Litwy o zatrzymanie reorganizacji szkół polskich. Z kolei wicemarszałek Sejmu Małgorzata Gosiewska wraz z ministrem Markiem Suskim na spotkaniu z ks. biskupem Romualdem Kamińskim w kościele Matki Bożej Loretańskiej na Warszawskiej Pradze wręczyli Przewodniczącej Sejmu Litwy V. Čmilytė-Nielsen pismo apelujące o powstrzymanie reorganizacji polskich szkół.

Marszałek województwa mazowieckiego Adam Struzik zwrócił się do prezydenta Polski Andrzeja Dudy z prośbą o interwencję w sprawie zagrożonych dwóch polskich szkół w rejonie trockim.

Polacy są zdeterminowani i przekonani, że ostatecznie uda im się obronić zagrożone polskie szkoły w rejonie trockim.