Jak twierdzą naukowcy, nawet ugotowanie jajka wymaga zaawansowanych zdolności umysłowych. Podczas gdy zwierzęta zwykle od razu zjadają zdobyty pokarm, ludzie gromadzą i przetwarzają żywność, ponieważ wiedzą, że może przydać się później lub smakować lepiej. Przygotowywanie smacznych posiłków mogło wymagać równie dużej wyobraźni, co stworzenie sztuki, rozwój języka czy technologii – przełomowe osiągnięcia, które zrobiły z nas ludzi.

Felix Warneken z Harvard University przeprowadził serię eksperymentów, aby sprawdzić, czy szympansy można nauczyć gotowania. Nie polegało to na pozostawieniu małp w kuchni z dobrze zaopatrzoną lodówką – zamiast tego doktor Warneken przeprowadził serię eksperymentów oceniających zdolności umysłowe szympansów. Okazało się, że małpi uczestnicy eksperymentu wolą pokarmy gotowane od surowych, są gotowi czekać, aż potrawa się ugotuje i umieją korzystać z „magicznego" pudełka – włożoną do niego surową żywność eksperymentatorzy podmieniali na gotowaną.

A jednak szympansów nie da się nauczyć gotowania. Jak tłumaczy dr Warneken, małpy nie potrafią radzić sobie z ogniem, a ponadto nie mają niezbędnych umiejętności społecznych. Chodzi zwłaszcza o brak zaufania do innych członków grupy, którzy mogliby ukraść przygotowywane jedzenie. W takich okolicznościach najbezpieczniej od razu połykać to, co się zdobyło.

Zdaniem autora badań, mniej skłonni do podkradania sobie żywności ludzie pierwotni mogli opanować umiejętność gotowania wkrótce po tym, jak nauczyli się kontrolować ogień.

Inspiracją do badań Warnekena była kontrowersyjna teoria prof. Richarda Wranghama (także z Harvardu), zgodnie, z którą gotowanie było niezbędne, aby ludzki mózg mógł się powiększyć (dzięki większemu spożyciu białek). Pod wpływem wysokiej temperatury mięso staje się bardziej strawne, zaś patogeny i toksyny zostają zneutralizowane.

Komentujący wyniki badań brytyjscy naukowcy zwracają uwagę, że ludzie opanowali posługiwanie się ogniem dopiero około 300-400 tysięcy lat temu. Mózgi przodków człowieka zaczęły się natomiast powiększać około 1,5 miliona lat temu, zaś szczególne przyspieszenie można zauważyć około 500 000 lat temu. PAP