Zwróć uwagę na oznakowanie
Najważniejszą rzeczą przed zakupem jaj paczkowanych jest uważne przeczytanie informacji na etykiecie lub na opakowaniu, zwrócenie uwagi na termin przydatności do spożycia. W sklepach jaja mogą być sprzedawane konsumentom do 21 dni od zniesienia jajka przez kurę. A ich okres przydatności do spożycia to 28 dni – tyle właśnie czasu jaja zachowują swoje najcenniejsze właściwości.
W krajach Unii Europejskiej wszystkie sprzedawane jaja muszą być oznakowane kodem składającym się z jednej cyfry, dwóch liter i pięciu dodatkowych cyfr.
Pierwsza cyfra na jajku wskazuje na sposób trzymania kur niosek. 0 – wskazuje, że kury są chowane metodami ekologicznymi (kury podlegają wymogom rolnictwa ekologicznego, żywione paszą wyprodukowaną wyłącznie z naturalnych dodatków). 1 – oznacza, że kury nioski mają możliwość swobodnego chodzenia na zewnątrz. 2 – oznacza, że kury nioski są trzymane na ściółce (kury z wolnego wybiegu w kurnikach, fermach). 3 – wskazuje, że kury nioski są trzymane w klatkach.
Środkowa część znaku z liter wskazuje kraj, w którym trzymane są kury nioski: na przykład jaja od kur hodowanych na Litwie mają znak LT, Łotwa – LV, Polska – PL, Ukraina – UA.
Trzecia część kodu oznakowania wskazuje weterynaryjny numer identyfikacyjny gospodarstwa, co oznacza, że to miejsce trzymania kur niosek znajduje się pod kontrolą służb weterynaryjnych.
Cennych informacji o okresie przydatności do spożycia jaj i warunkach przechowywania dostarczają dla kupujących informacje na etykiecie, umieszczanej na opakowaniach jaj. Wyjątki od etykietowania dotyczą tylko drobnych rolników, którzy hodują nie więcej niż 50 kur w swoich gospodarstwach. Takie jajka są zwykle sprzedawane na rynkach. Jednak, podobnie jak w sklepach, muszą być sprzedawane w opakowaniach, w stanie nienaruszonym, bez pękniętych skorup i w punkcie sprzedaży ma być podane imię i nazwisko rolnika oraz adres gospodarstwa.
Jajka sortuje się według klas wagowych, które są podane na opakowaniach: XL – bardzo duże (73 g i więcej), L – duże (63-73 g), M – średnie (53-63 g), S – małe (do 53 g). Można również pakować jaja o różnych rozmiarach klasy A. Na opakowaniu ma być wtedy napis „jaja o różnej wielkości” i wskazana w gramach minimalna wagę netto jaj.
W sklepach mogą być sprzedawane wyłącznie jajka klasy A, spełniające wymagania jakościowe. Jajka klasy A lub „świeże” muszą być klasyfikowane, znakowane i pakowane w ciągu 10 dni od zniesienia. Słowa „ekstra” lub „ekstra świeże” mogą być używane jako dodatkowe oznaczenie jakości na opakowaniach jaj klasy A do dziewiątego dnia po zniesieniu.
W marketach konsumenci mogą znaleźć też jajka importowane do UE z krajów trzecich (muszą spełniać wszystkie parametry bezpieczeństwa, jak i jajka produkowane w państwach członkowskich UE). Kluczowa różnica polega na tym, że przedsiębiorstwa z krajów trzecich nie podlegają wymogom dotyczącym dobrostanu zwierząt, które w UE są bardzo surowe. W związku z tym takie produkty muszą być oznakowane, że sposób hodowli jest „niezgodny z normą EB”.
Kupując nieoznakowane jajka od małych farmerów, należy zapytać, ile trzymają kur, i pamiętać, że większość kur składa jedno jajko co 24 do 26 godzin. Należy zwrócić uwagę na to, czy jajka są czyste lub skorupy nie są popękane, pozbawione deformacji, ciał obcych lub zapachu.
Ile czasu można przechowywać kupione jajka?
To, jak długo jaja pozostają świeże, zależy od warunków przechowywania i temperatury – im wyższa, tym krótszy okres przydatności do spożycia. Bardzo ważne jest, aby unikać gwałtownych wahań temperatury, by zapobiec kondensacji wilgoci na skorupce jaja. Nie myj jajek dopiero po zakupie, ponieważ skróci to okres przydatności do spożycia, gdyż woda uszkodzi warstwę ochronną skorupy, która częściowo chroni jajko przed wnikaniem mikroorganizmów, znajdujących się na skorupce.
Zaleca się przechowywanie jajek w lodówce, ponieważ spowalnia to rozrost bakterii na skorupce, co ogranicza lub pomaga zapobiegać przedostawaniu się ich do jajka. Rekomenduje się też przechowywać jajka w opakowaniu producenta, bo surowe jajka nie powinny dotykać innej żywności, a opakowanie posłuży jako źródło informacji do sprawdzenia przydatności jaj do spożycia.
Jak długo przechowywać gotowane jajka?
Jajka są jednym z głównych akcentów świąt wielkanocnych, ale eksperci radzą jednak nie gromadzić ich zawczasu. Jajka należy kupować tuż przed świętami, ponieważ będą świeższe. Ponadto, aby ograniczyć marnowanie żywności, ważne jest, aby zawczasu ocenić liczbę potrzebnych pisanek i kupować tylko tyle jaj, ile się zje podczas świąt. Tym bardziej że gotowane kurze jajka przechowywane w lodówce należy spożyć w ciągu trzech dni. Jajka na twardo psują się szybciej, jeśli ich skorupa jest uszkodzona.
Więcej informacji na temat bezpiecznego obchodzenia się z jajkami w domu można znaleźć w ulotce (w języku litewskim), przygotowanej przez specjalistów VMVT.