Przed sześciu laty straciłem pracę, miałem wówczas zaciągniętych wiele kredytów konsumenckich w kilku bankach – dopóki pracowałem, raty płaciłem regularnie, gdy jednak straciłem pracę, wszystko się posypało.

Obecnie jestem bezrobotny. Kilku komorników żąda zwrotu pieniędzy. Gdybym podjął pracę, czy odliczaliby całe wynagrodzenie, czy zostawiliby ileś na przeżycie i czy można ogłosić upadłość osoby fizycznej?

Wysokość odliczeń z wynagrodzenia dłużnika i innych jego dochodów jest szczegółowo określona w artykule 736 Kodeksu Postępowania Cywilnego. Część 1. artykułu zakłada, że z przysługującej dłużnikowi części wynagrodzenia i dorównujących mu świadczeń, które nie przekraczają określonego przez rząd minimalnego miesięcznego wynagrodzenia, wylicza się zgodnie z dokumentami wykonawczymi do czasu, aż całkowicie zostaną pokryte egzekwowane sumy:

w przypadku egzekwowania w formie składek okresowych, odszkodowania za uszczerbek na zdrowiu lub w przypadku pozbawienia życia żywiciela oraz odszkodowania za czyn przestępczy – do 50 procent, jeżeli inaczej nie określa tego samo pismo wykonawcze lub ustawy bądź sąd;
w przypadku wszystkich innych rodzajów egzekwowania, jeżeli nie zostało określone inaczej w samym piśmie wykonawczym lub nie określają tego inaczej ustawy bądź sąd – 20 procent;

według kilku dokumentów wykonawczych – nie więcej niż 50 procent.

Tymczasem zgodnie z częścią 2 artykułu 736 Kodeksu Postępowania Cywilnego z części wynagrodzenia i dorównujących mu świadczeń, które przekraczają określoną przez rząd wysokość minimalnego miesięcznego wynagrodzenia, wylicza się 70 procent, jeżeli inaczej nie określają ustawy lub sąd. Jeżeli jednak na utrzymaniu dłużnika są niezdolni do pracy członkowie rodziny, w przypadku pisemnego jego wniosku, na mocy rozporządzenia komornika podana w części 2 niniejszego artykułu podlegająca wyliczeniu część może być zmniejszana po 10 proc. na każdą będącą na utrzymaniu osobę, jednakowoż przy takim zmniejszaniu nie może zostać zmniejszona określona w ustawach lub przez sąd część. Przy zmniejszaniu wysokości odliczeń nie uwzględnia się tych osób na utrzymaniu, dla utrzymania których z wynagrodzenia dłużnika prowadzone są odliczenia.

Tak więc komornik prowadzący sprawy wykonawcze nie może naruszyć założeń artykułu 736 Kodeksu Postępowania Cywilnego, regulujących wielkość odliczeń z wynagrodzenia lub innych dochodów dłużnika i odliczyć większej kwoty niż określa to ustawa. Sprawa upadłości osoby fizycznej jest wszczynana, jeżeli osoba fizyczna jest niewypłacalna, tzn. nie może spełnić zobowiązań dłużniczych, których terminy płatności minęły i kwota których przekracza 25 zatwierdzonych przez rząd Republiki Litewskiej minimalnych miesięcznych wynagrodzeń i nie istnieją określone w Ustawie Republiki Litewskiej o upadłości osób fizycznych podstawy, dla których sprawa upadłości osób fizycznych nie może zostać wszczęta. Sprawa upadłości osoby fizycznej nie może być wszczynana, jeżeli osoba fizyczna w ciągu ostatnich 3 lat do momentu przyjęcia wniosku o wszczęcie sprawy upadłości stała się niewypłacalna z powodu zawarcia transakcji naruszających prawa kredytodawców lub innych działań, które można by uznać za nieuczciwe; osoba fizyczna stała się niewypłacalna z powodu swoich szkodliwych nawyków; osoba fizyczna stała się niewypłacalna z powodu przestępstw lub karalnych wykroczeń względem systemu finansowego, gospodarki oraz biznesu i jej karalność jeszcze nie wygasła; od momentu zerwania lub zakończenia procesu upadłości osoby fizycznej nie minęło 10 lat; wychodzi na jaw, że wszczęta została sprawa upadłości osoby prawnej o odpowiedzialności cywilnej, której uczestnikiem jest osoba fizyczna. Tak więc, w tym przypadku należy określić, czy osoba ma zobowiązania dłużnicze, których terminy już się skończyły i suma których przekracza 25 określonych przez rząd Republiki Litewskiej minimalnych miesięcznych wynagrodzeń i czy nie ma zapisanych w ustawie Republiki Litewskiej o upadłości osób fizycznych warunków, z powodu których sprawa upadłości osoby fizycznej nie mogłaby zostać wszczęta.

"Tygodnik Wileńszczyzny"