- za porozumieniem stron - pracownika i pracodawcy;

- z inicjatywy pracownika;

- po złożeniu prośby o rozwiązanie umowy o pracę;

- z inicjatywy pracodawcy.

Należy podkreślić, że z inicjatywy pracodawcy umowa o pracę może zostać rozwiązana albo bez braku winy pracownika, albo z winy pracownika (np. z powodu naruszeń dyscypliny pracy).

Umowa o pracę może zostać rozwiązana z upływem terminu umowy o pracę lub wraz z rozpoczęciem procedury upadłości pracodawcy. Jednocześnie należy podkreślić, że w Kodeksie Pracy określone zostały przypadki, kiedy umowa o pracę może zostać rozwiązana bez wypowiedzenia (np. jeżeli pracownik w rażący sposób narusza dyscyplinę pracy lub pełnienie stanowiska).

Jeżeli umowa o pracę zostaje rozwiązana na prośbę pracownika, pracownik powinien uprzedzić o tym pracodawcę nie później niż na 14 dni przed zwolnieniem się z pracy, jeżeli inny termin uprzedzenia nie został przewidziany w umowie zespołowej. Gdy umowa o pracę jest rozwiązywana na prośbę pracownika z przyczyn ważkich (np. choroby lub niepełnosprawności pracownika, które przeszkadzają właściwie wykonać pracę bądź zaistnieniu prawa do emerytury z racji wieku), pracownik powinien uprzedzić o tym pracodawcę nie później niż na 3 dni robocze przed zwolnieniem się.

Jeżeli umowa o pracę rozwiązywana jest z inicjatywy pracodawcy, gdy nie ma winy pracownika, pracodawca powinien pisemnie poinformować o tym pracownika na 2 miesiące przed zwolnieniem.

Jeżeli umowa o pracę rozwiązywana jest z inicjatywy pracodawcy, gdy nie ma winy pracownika, z pracownikami, którym do zaistnienia prawa do otrzymania emerytury z racji wieku zostało nie więcej niż pięć lat, z osobami do lat 18, osobami niepełnosprawnymi, pracownikami wychowującymi dzieci do lat 14, pracodawca powinien poinformować o zwolnieniu nie później niż na 4 miesiące przed zwolnieniem.

Po rozwiązaniu umowy o pracę odprawa przysługuje w przypadkach określonych w Kodeksie Pracy przewidzianych w artykule 140 Kodeksu. Odprawę wypłaca się pracownikowi, gdy umowa o pracę rozwiązywana jest z inicjatywy pracodawcy, gdy nie ma winy pracownika, jak również – na prośbę pracownika, gdy umowa o pracę rozwiązywana jest z ważnych powodów lub w przypadkach określonych w innych ustawach, gdy nie ma winy pracownika.

"Tygodnik Wileńszczyzny"