Jako pierwszy poinformował o tym na konferencji prasowej prezydent Litwy Gitanas Nausėda.
Do godziny 9.09 w sobotę Litwa, Łotwa i Estonia pracowały w systemie elektrycznym BRELL (pierścieniu elektrycznym łączącym systemy Białorusi, Rosji, Estonii, Litwy i Łotwy).
Test pracy izolowanej trwał około 30 godzin, podczas którego operatorzy elektroenergetycznych systemów przesyłowych trzech krajów – "Litgrid" z Litwy, "Augstsprieguma tīkls" z Łotwy i "Elering" z Estonii – przeprowadzili 8 testów odporności systemu na różne zakłócenia.
Kraje bałtyckie dołączyły do europejskiej strefy synchronicznej poprzez połączenie lądowe „LitPol Link” pomiędzy Litwą a Polską.
Choć Litwa już od 2022 roku nie kupuje prądu od Rosji, przed odłączeniem od BRELL częstotliwością systemu elektroenergetycznego krajów bałtyckich zarządzano centralnie z Moskwy.
Odtąd kraje bałtyckie będą mogły samodzielnie zarządzać napięciem i częstotliwością systemu, co zwiększy bezpieczeństwo energetyczne regionu.
Jak podaje „Litgrid”, w niedzielę w godzinach 9.00-10.00 całkowita produkcja energii elektrycznej w krajach bałtyckich osiągnęła 3024 MW, całkowite zużycie wyniosło 3143 MW. Pozostałą część energii zapewniają połączenia elektroenergetyczne ze Szwecją, Polską i Finlandią.
Litwa rozwiązała kontrakt BRELL w piątek 7 lutego o godzinie 23.59.
Aby zapewnić dostawy prądu, w weekend na Litwie pracują 2 bloki elektrowni w Elektrenach i Możejkach, uruchamiana jest także elektrownia w Poniewieżu, energia importowana jest ze Skandynawii – ze Szwecji i Finlandii połączeniami "NordBalt" i "Estlink".
Cały proces synchronizacji kosztował kraje bałtyckie około 1,6 miliarda euro, z czego 1,2 miliarda, czyli 75 proc. wszystkich kosztów pokryła Unia Europejska (UE).
Aby zapewnić płynne przejście na system elektroenergetyczny Europy kontynentalnej, na Litwie działają już kompensatory synchroniczne w Telszach i Olicie, a oddanie do użytku trzeciego kompensatora Neris planowane jest na wiosnę. Łotwa i Estonia również będą miały po trzy kompensatory.
Planowana jest także budowa 2030 roku nowego połączenia elektroenergetycznego z Polską o mocy 700 MW „Harmony Link”, co zapewni integrację rynków energii elektrycznej krajów bałtyckich i zachodnich.
na podst. ELTA
