Nawozy zielone są świeżą masą roślinną, której wprowadzenie do gleby podnosi jej żyzność oraz wzbogaca ją w składniki odżywcze oraz bakterie cenne dla roślin. Jest to prosty, skuteczny oraz tani sposób na poprawienie stanu gleby na terenie ogrodu.

Nawozy zielone są metodą, która stała się popularną już w XIX wieku.

Rośliny zaliczane do zielonych nawozów mogą być wysiewane jako plon główny, poplon lub międzyplon. To są rośliny o małych wymaganiach glebowych dobrze rosną na ziemiach wyjałowionych i charakteryzują się szybkim wzrostem oraz dużą masą organiczną.

Roślin nadających się na zielone nawozy są trzy rodzaje: rośliny, które wzbogacają glebę w azot, rośliny, które mają działanie fitosanitarne oraz rośliny, które wytwarzają dużą ilość masy zielonej.

Ogrodnicy najczęściej stosują wyżej wspomniane nawozy w ogrodach warzywnych, ale nawozy zielone można stosować w każdym ogrodzie. Zielone „ulepszacze” gleby skutecznie regenerują glebę i ułatwiają uprawę roślin ozdobnych oraz użytkowych w przyszłości.

Niezależnie od tego, kiedy się je posieje oraz jakiego gatunku nasion się użyje, przynoszą ogrodowi wiele korzyści. Podstawową zaletą jest dostarczenie glebie niezbędnych składników do prawidłowego wzrostu roślin w przyszłości. Gleba  wzbogaca się w próchnicę oraz aktywność mikrobiologiczną, która wynika z obecności bakterii brodawkowych.

Nawozy zielone działają także podobnie jak ściółkowanie. Zapewniają glebie ochronę przed erozją, wymywaniem składników pokarmowych oraz wysuszeniem. Natomiast zawdzięczając dużemu zagęszczeniu utrudniają rozrost chwastów i go ograniczają.

Nawozy zielone mogą równie poprawiać stan roślin w przyszłych sezonach chroniąc je przed szkodnikami oraz niektórymi chorobami.

Nawozy zielone można stosować w dowolnym terminie. Od lipca do sierpnia warto wysiać gorczycę czy łubin, które będą przekopane jesienią. Na przełomie sierpnia i września będzie korzystne posianie gatunków zimotrwałych - żyta, ozimin, czy wyki, które przekopie się wiosną.

Na nawóz zielony szczególnie nadają się rośliny motylkowe, które żyją w symbiozie z bakteriami brodawkowymi mającymi zdolność do wiązania wolnego azotu z powietrza. Po zastosowaniu takiego nawozu ziemia będzie nasycona tym pierwiastkiem i gotowa do wysiania roślin o wyższych wymaganiach glebowych.

Wysiewając jako międzyplon letni gorczycę białą ogranicza się zachwaszczenie gleby oraz dostarcza dużo próchnicy. Gorczyca dobrze znosi suszę i jest rośliną miododajną. Jednakże roślina nie sprawdzi się na glebach podmokłych, ubitych oraz kwaśnych. Gorczycy nie warto siać także przed uprawą warzyw z rodziny kapustowatych.

Jako nawóz zielony sprawdza się też łubin wąskolistny posiany w postaci międzyplonu letniego. Łubin wiąże azot z powietrza, dostarcza glebie dużo próchnicy, głęboko użyźnia ziemię i jest odporny na mróz.

Cechą ujemną tej rośliny jest to, że słabo rośnie na ziemiach kwaśnych i bardzo kwaśnych i nie nadaje się pod warzywa strączkowe.

Natomiast wiele korzyści dla ulepszenia gleby przyniesie facelia błękitna, której nasiona głęboko użyźniają glebę i ograniczają rozwój nicieni, co zapewnia przyszłym roślinom mniejsze ryzyko ataku szkodników. Facelia błękitna ma małe, ozdobne i miododajne kwiaty. Roślina sprawdza się jako poplon pod każde warzywo.

Wadą jest to, że źle rośnie na glebach podmokłych i zaskorupiających.

Innym przedstawicielem świata roślinnego nadającego się na zielony nawóz jest bobik - roślina wiążącą azot z powietrza i wzbogacająca ziemię w ten pierwiastek oraz w próchnicę, ale ma też kilka wad - wymaga stosunkowej żyznej gleby; nie poradzi sobie w kwaśnej, jałowej ziemi oraz źle znosi suszę i wymaga podlewania. Dodatkowo bobik nie będzie odpowiednim nawozem zielonym pod warzywa strączkowe.

Saradela jest kolejną rośliną, którą można zastosować, jako międzyplon letni, chcąc wzbogacić glebę w azot i próchnicę oraz dodatkowo ją spulchnić. Roślina radzi sobie na glebach słabych oraz przeciętnych; dobrze toleruje suszę i jest rośliną miododajną.

Wadą jest to, że saradela na początku rozwoju może być zagłuszana przez chwasty, szczególnie w ogrodach nowo założonych i nie nadaje się pod warzywa strączkowe.

Groch polny, czyli peluszka, także jest rośliną dostarczającą glebie dużo próchnicy oraz azotu. Peluszkę można stosować jako przedplon oraz międzyplon letni. Warto ją posiać na przełomie marca i kwietnia, albo w lipcu.

Groch polny chociaż wzbogaca glebę, jednakże sam słabo rośnie w suchej i kwaśnej ziemi, jak też nie nadaje się jako nawóz zielony pod warzywa strączkowe.