Opieka nad osobą niezdolną do czynności prawnych
W części 1. artykułu 2.5 Kodeksu Cywilnego (dalej – KC) zdolność do czynności prawnych osoby fizycznej określana jest jako zdolność osoby fizycznej do nabycia praw cywilnych i stworzenia obowiązków cywilnych. Prawo zakłada, że osoba fizyczna nabywa pełną zdolność do czynności prawnych wraz z osiągnięciem pełnoletniości. Część 1. artykułu 2.10 Kodeksu Cywilnego zakłada, że w przypadkach, gdy z powodu choroby psychicznej lub otępienia osoba fizyczna nie może pojąć znaczenia swoich czynności lub ich wykonywać, w trybie sądowym może zostać uznana za niezdolną do czynności prawnych (ubezwłasnowolniona). Po uznaniu osoby fizycznej za niezdolną do czynności prawnych (ubezwłasnowolnieniu) sąd wyznacza jej opiekuna. Wniosek do sądu o uznanie osoby za niezdolną do czynności prawnych ma prawo złożyć współmałżonek tej osoby, rodzice, pełnoletnie dzieci, instytucja opiekuńcza lub prokurator. Wniosek do sądu o uznanie osoby fizycznej za niezdolną do czynności prawnych ma być podany do sądu dzielnicowego według miejsca zamieszkania osoby, o uznanie której za niezdolną do czynności prawnych składany jest wniosek.
Należy zwrócić uwagę, że jeżeli osoba fizyczna z powodu doznanych urazów czy choroby stała się niepełnosprawna, nie cierpi jednak na chorobę psychiczną czy otępienie, z powodu których nie mogłaby zrozumieć znaczenia swoich działań czy kierować nimi, nie może zostać uznana za osobę niezdolną do czynności prawnych (ubezwłasnowolniona) i opieka na nią nie może zostać ustanowiona.
Załatwienie opieki nad osobą zdolną do czynności prawnych
Część 1. artykułu 3.279 Kodeksu Prawa Cywilnego zakłada, że na wniosek zdolnej do czynności prawnych osoby fizycznej, która z powodu stanu zdrowia nie może samodzielnie realizować swoich praw czy wykonać obowiązków, może zostać ustanowiona nad nią opieka.
Zwrócić się do sądu w sprawie ustanowienia opieki nad osobą zdolną do czynności prawnych, która z powodu stanu zdrowia nie może samodzielnie realizować swoich praw czy wykonywać obowiązków, może sama osoba, instytucja opiekuńcza lub prokurator. Wniosek o ustanowienie opieki i wyznaczenie opiekuna składany jest do sądu dzielnicowego według miejsca zamieszkania osoby, której potrzebna jest opieka, jeżeli zaś takowego nie ma – według miejsca pobytu osoby. We wniosku należy m. in. podać motywy zasadności ustanowienia opieki i wyznaczenia opiekuna. Należy również wiedzieć o tym, że przed wyznaczeniem opiekuna osobie zdolnej do czynności prawnych, która z powodu stanu zdrowia nie może samodzielnie realizować swoich praw czy wykonywać obowiązków, sąd powinien ocenić dane na temat karalności proponowanego opiekuna i ewentualnych naruszeń prawa administracyjnego, jakich mógł się dopuścić.
Szczegółowych konsultacji na ten temat może udzielić adwokat.
Na podst. www.globa.lt
