Odsetki i inne sankcje. Obowiązujący obecnie Kodeks Pracy przewiduje, że w sytuacji, gdy z winy pracodawcy opóźnia się wypłacanie wynagrodzenia czy innego związanego ze stosunkami pracy świadczenia, jednocześnie z nimi pracownikowi mają być wypłacone odsetki w wysokości przewidzianej ustawowo. Zgodnie z obowiązującymi obecnie aktami prawnymi, wysokość odsetek wynosi 0,07 proc. przynależnej do wypłacenia kwoty za każdy kalendarzowy dzień opóźnienia, licząc od upływu 7 dni kalendarzowych, gdy wynagrodzenie to miało być zapłacone.
Gdy wynagrodzenie opóźnia się 2 miesiące i dłużej. Zarówno obowiązująca obecnie, jak też mająca obowiązywać od 1 stycznia 2017 r. redakcja Kodeksu Pracy przewiduje prawo pracownika do zawieszenia umowy o pracę lub zerwania umowy o pracę, jeżeli pracodawca opóźnia się z zapłaceniem całego wynagrodzenia dłużej niż 2 miesiące z rzędu.
Zawieszenie wykonywania umowy o pracę – to odmowa pełnienia swoich obowiązków pracy do czasu, aż pracodawca wykona swoje zobowiązania. O zamiarze zawieszenia wykonywania umowy o pracę pracownik powinien poinformować pracodawcę pisemnie 3 dni wcześniej. Po zawieszeniu umowy o pracę pracownik nie powinien iść do pracy, pracodawca natomiast powinien wypłacić mu rekompensatę w wysokości nie mniejszej niż jedno minimalne miesięczne wynagrodzenie za każdy miesiąc do czasu, aż umowa o pracę została zawieszona. W sytuacji, gdy wypłata wynagrodzenia spóźnia się o więcej niż 2 miesiące, pracownik ma prawo zerwać umowę o pracę zgodnie z artykułem 127 Kodeksu Pracy, po uprzednim pisemnym poinformowaniu o tym pracodawcy nie później niż 3 dni wcześniej. Po zerwaniu umowy o pracę na tej podstawie pracownik nabywa prawo do odprawy w wysokości 2-miesięcznego średniego miesięcznego wynagrodzenia.
Należy zwrócić uwagę, że nowy Kodeks Pracy przewiduje, że po zerwaniu umowy o pracę na analogicznej podstawie pracodawca powinien wypłacić pracownikowi odprawę w wysokości jedynie jednego średniego miesięcznego wynagrodzenia, jeżeli natomiast stosunki pracy trwają krócej niż 1 rok – w wysokości połowy średniego miesięcznego wynagrodzenia.
Inicjowanie sprawy upadłościowej. Jeżeli wypłata wynagrodzenia opóźnia się i pracownik ma wątpliwości co do tego, czy pracodawca w stanie zapłacić je w przyszłości, pracownik może w trybie określonym w Ustawie o upadłości przedsiębiorstw lub Ustawie o upadłości osób fizycznych zwrócić się do sądu w sprawie o wytoczenie pracodawcy sprawy upadłościowej. Jest to samodzielny sposób obrony pracownika w sytuacji, gdy zostało naruszone jego prawo do wynagrodzenia, ponieważ dopóty, dopóki pracodawca nie posiada statusu bankrutującego przedsiębiorstwa (tj. dopóki nie zainicjowana została wobec niego sprawa upadłościowa), dopóty pracownik nie ma możliwości skorzystania ze środków Funduszu Gwarancyjnego. Należy podkreślić, że ustawa nie określa terminu, jak długo ma się opóźniać wynagrodzenie, by pracownik otrzymał prawo do zainicjowania sprawy upadłościowej, należy jednak wiedzieć, że pracownik powinien zawczasu poinformować pracodawcę o takim zamiarze i dać pracodawcy nie krótszy niż 30 dni termin na wykonanie żądania.
Środek ten uważany jest za ostateczny i jest skuteczny tylko wtedy, gdy są oznaki o trudnej sytuacji finansowej pracodawcy. Jeżeli nie ma wspomnianych oznak, pracownikowi zaleca się korzystać z przewidzianego w Kodeksie Prawa prawa do zawieszenia lub zerwania umowy o pracę, jednocześnie żądając przewidzianych ustawowo odsetek za zwłokę.
"Tygodnik Wileńszczyzny"
