Ostropest słynie przede wszystkim ze swoich właściwości leczniczych, które zawdzięcza obecności kompleksu flawonolignanów określanych jako sylimaryna.
Poza tym ostropest zawiera: olej, sterole, cukry, olejek eteryczny, związki goryczowe, witaminę E, aminy - histaminę i tyraminę.
Najważniejszą właściwością ostropestu jest korzystny wpływ na wątrobę. Ta roślina lecznicza pomaga regenerować komórki i zapobiega odkładaniu się w nich kolagenu, a temu zawdzięczając pozwala uniknąć zmian martwiczych. Ponadto chroni wątrobę przed działaniem czynników toksycznych, gdyż uszczelnia błony komórkowe oraz hamuje wnikanie toksyn do wnętrza.
Ostropest okazuje pomoc również przy regeneracji organizmu po długiej antybiotykoterapii, zatruciu alkoholem czy grzybami. Takie właściwości posiada dzięki obecności sylimaryny.
Najczęściej sylimaryna stosowana jest przy wirusowym zapaleniu wątroby, podaje się ją także podczas rekonwalescencji po żółtaczce zakaźnej. Co zapobiega powikłaniom takim jak ostry żółty zanik wątroby lub przewlekłe zapalenie wątroby. Sylimarynę zawartą w ostropeście stosuje się także przy marskości i stłuszczeniu wątroby oraz jej uszkodzeniach spowodowanych związkami toksycznymi.
Wyciągi wodne i alkoholowe z owoców ostropestu mogą być także zastosowane podczas różnych krwawień wewnętrznych, również i tych pochodzących z dróg rodnych kobiety, ponieważ zawarte w owocach flawonoidy wzmacniają ściany naczyń krwionośnych.
Do liczby zalet ostropestu wchodzi również pomoc w dolegliwościach układu pokarmowego - zwiększa wydzielanie soku żołądkowego, reguluje czynności trawienne, poprawiając jednocześnie apetyt.
Wyciągi z owoców ostropestu zalecane są w przypadkach: krwawienia z nosa, krwawienia z jelita grubego, żylaków odbytu, krwawienia macicznego, niedokwaśności soku żołądkowego, braku łaknienia, wzdęć i odbijania, choroby lokomocyjnej oraz obniżonego ciśnienia krwi.
Ponadto, olej z ostropestu zawiera m. in. antyoksydanty i nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 sprzyjające nawilżeniu i regeneracji naskórka, jak też opóźniające proces starzenia się skóry; łagodzą stany zapalne oraz pomagają w leczeniu trądzika i łuszczycy.
Według danych WHO, aby uzyskać oczekiwane wyniki terapii, należy przyjmować 12-15 gramów ziaren dziennie, czyli 200-400 mg sylimaryny.
W punktach sprzedaży jest wiele preparatów z wyciągiem z sylimaryny, całe lub zmielone nasiona oraz granulat. Nasiona można dosypywać do ciasta przy pieczeniu chleba albo przygotować napar - wystarczy jedną płaską łyżeczkę nasion zalać szklanką chłodnej wody, doprowadzić do wrzenia i gotować pod przykryciem przez 5-7 minut. Następnie pozostawić na 15 minut i przecedzić.
Herbata może być zastosowana jako środek hamujący krwawienie. Wtedy pije się 1 łyżkę co godzinę. Napój może być używany jako środek ochronny na wątrobę, a w tym przypadku pije się 2 razy dziennie pół szklanki naparu po jedzeniu. Na ochronę naczyń krwionośnych pije się 2 razy dziennie po pół szklanki przed jedzeniem.
Ostropest w tabletkach i kapsułkach stosuje się według zaleceń zawartych w ulotce dołączonej do opakowania.
Spożywając ostropest, należy wiedzieć, że nie powinien być łączony z niektórymi substancjami, gdyż ostropest wchodzi w interakcję z lekami przeciwbakteryjnymi i przeciwpierwotniakowymi zawierającymi metronidazol. Jego działanie wspomagające trawienie zwiększa się również w połączeniu z cytrusami i może powodować przewlekłe biegunki.
Ostropest plamisty bardzo rzadko wywołuje skutki uboczne, jednakże nie można go stosować bez ograniczeń, ponieważ może się zdarzyć, że jednorazowe przyjęcie zbyt dużej porcji ostropestu doprowadzi do dolegliwości układu trawiennego albo wywoła niestrawność.