Zdaniem lekarza-odontologa Pranasa Černiauskasa, kierownika działu odontologii i protezowania zębów w Centralnej Przychodni Rejonu Wileńskiego, protezowanie zębów u najmłodszych to normalna praktyka, ponieważ z roku na rok coraz więcej dzieci, zwłaszcza w wieku nastoletnim (do 18 roku życia), z różnych powodów je traci.
– Najczęstszą przyczyną utraty lub nieodwracalnego uszkodzenia zębów są powikłania spowodowane próchnicą. Zdarza się, że jedynym wyjściem dla małoletniego pacjenta jest właśnie leczenie protetyczne. Od kilku lat Kasa Chorych w 100 procentach lub częściowo rekompensuje rodzicom koszty protezowania zębów u dzieci – informuje Černiauskas i tłumaczy, w jakim trybie należy się starać o takie rekompensaty.
Jeżeli podczas wizyt kontrolnych w gabinecie dentystycznym lekarz stwierdzi, że dziecko ma ząb, który już nie poddaje się plombowaniu, a jedynie proteza może go zastąpić, wówczas rodzice lub opiekunowie powinni złożyć pisemne podanie o zrekompensowanie kosztów leczenia protetycznego. Ważne, by pamiętać, że podanie należy złożyć w tej placówce lekarskiej, do której pacjent jest przypisany. Według rozmówcy gazety, odpowiedź i pozwolenie na świadczenie nieodpłatnej usługi protezowania osoby zainteresowane zazwyczaj otrzymują po upływie miesiąca. – Kolejnym krokiem jest wizyta w dziale protezowania instytucji lekarskiej mającej umowę z Kasą Chorych i ustalenie szczegółów dotyczących protezowania – tłumaczy kierownik działu odontologii i protezowania zębów w przychodni rejonowej.
Warunki protezowania zębów dla dzieci są podobne do tych, jakie obowiązują dla osób w wieku emerytalnym czy niepełnosprawnych. Aczkolwiek w odróżnieniu od tych ostatnich, którzy w rejonie wileńskim na nieodpłatne protezowanie zębów obecnie oczekują w kolejce nawet do 2 lat, dzieciom ta usługa jest świadczona od razu. Niemniej jednak, aby otrzymać pożądane rekompensaty, „diagnozę” lekarza odontologa powinno potwierdzić fachowe konsylium lekarskie.
– Według nowego rozporządzenia Ministerstwa Ochrony Zdrowia, po dokonaniu kontrolnych oględzin stanu zębów u dziecka i stwierdzeniu potrzeby protezowania zębów, musimy pacjenta dodatkowo skierować na konsylium specjalistów, które wyda potwierdzający wniosek, że takie protezowanie rzeczywiście jest konieczne. Naszych pacjentów wysyłamy na konsylium lekarskie do Kliniki „Žalgirio” w Wilnie – detalizuje Pranas Černiauskas.
Pozytywna decyzja konsylium pozwala nadać tok całemu procesowi i wtedy podanie rodziców (czy opiekunów) dotyczące zrekompensowania kosztów leczenia protetycznego jest kierowane do Kasy Chorych. Koszty protezowania są bardzo zróżnicowane i zależą od wieku małoletnich pacjentów, a także rodzaju leczenia.
– Istnieją dwie kategorie protezowania. U małych dzieci, u których jeszcze zmienia się zgryz, najczęściej jest wykonywane tymczasowe protezowanie, aby nie pojawiły się anomalie zgryzu i bezpiecznie mogły przetrwać do pełnoletniości. Korzenie zębów stałych rozwijają się bardzo długo i ich całkowite ukształtowanie następuje około 18. roku życia. Dlatego stałe protezy można zakładać osobom, które już osiągnęły ten wiek i mają już ukształtowany zgryz – tłumaczy specjalista. Według lekarza odontologa, przydzielana przez Kasę Chorych rekompensata na stałą protezę dla dziecka wynosi około 1 200 euro, na tymczasowe protezy – około 450 euro.
Ponieważ, jak wyjaśnia lekarz przychodni rejonowej, najczęściej dzieci nie potrzebują protezowania większej ilości zębów, jedynie pojedyncze ubytki, toteż kwota przydzielana przez państwo może w pełni wystarczyć, aby uporządkować ich stan uzębienia.
Zazwyczaj w leczeniu narządu żucia u dzieci stosuje się najpierw leczenie zachowawcze i ortodontyczne. Czasami stosuje się leczenie złożone: protetyczne, ortodontyczne i chirurgiczne. Jeśli jest to możliwe, leczenie protetyczne odkłada się do momentu całkowitego ukształtowania się uzębienia.
Protezy zębowe dla dzieci pełnią kilka funkcji: uzupełniają brakujące zęby oraz stymulują tkankę do prawidłowego wzrostu, przywracają czynność żucia pokarmu, umożliwiają prawidłowy rozwój mowy, zapewniają estetyczny wygląd i komfort psychiczny dziecka.
Kierownik działu protezowania zębów w przychodni rejonowej podkreśla, że podanie do Kasy Chorych ma być skierowane koniecznie przed 18. urodzinami pacjenta. Nawet jeśli odpowiedź na pisemny wniosek petenta nadejdzie już po osiągnięciu wieku dojrzałości, pacjentowi, jako dziecku, przysługuje prawo do uzyskania rekompensaty na leczenie protetyczne.
W rozmowie z „Tygodnikiem” Pranas Černiauskas zaznacza, że większość przypadków zaniedbania zębów u dzieci przeważnie stwierdza się podczas badań profilaktycznych dokonywanych przed rozpoczęciem nowego roku szkolnego. W ostatnich latach równolegle z zaświadczeniem o stanie zdrowia uczniowie placówek oświatowych na Litwie powinni przedstawić również zaświadczenie o stanie zębów. Lekarz nie ukrywa, że wymóg ten jeszcze rok temu bardzo zakłócał normalny reżim pracy gabinetów dentystycznych w przychodni rejonowej. W przededniu roku szkolnego po zaświadczenia przychodziły całe rzesze dzieci i młodzieży szkolnej i lekarze byli zmuszeni pracować w warunkach ekstremalnych.
W tym roku praca została zorganizowana inaczej – do badań kontrolnych uczniów wyznaczono osobnego lekarza, co znacznie usprawniło proces przyjęć pacjentów.
– Sytuacja polepsza się. W tym roku rodzice byli bardziej zmotywowani, aby zawczasu zapisać się na przyjęcie, gdyż akcentowaliśmy, że naszym zadaniem nie jest formalne postawienie podpisu na zaświadczeniu, tylko solidna kontrola. Zależy nam na tym, aby dziecko było zdrowe, dlatego nierzadko takie kontrolne badanie daje asumpt, żeby na poważnie zająć się leczeniem zębów u dziecka – stwierdza Černiauskas. Lekarz przychodni rejonu wileńskiego pozytywnie ocenia zaostrzenie przepisów dotyczących żywienia uczniów w szkołach, jednak, jak podkreśla, same zakazy np. jedzenia słodyczy, nie zagwarantują zdrowia.
– Od dawna wiadomo, że cukier jest jednym z podstawowych szkodników dla zębów, zwiększa ryzyko próchnicy. Jednak oprócz tego należy uwzględnić również i inne sposoby dbania o stan zębów u najmłodszych. Potrzebna jest lepsza edukacja na temat dbania o zęby i higienę jamy ustnej, okresowe kontrole. Problem ten należy rozwiązywać kompleksowo, ponieważ doraźne zakazy nic nie dadzą – podkreśla i doradza, aby rodzice przestrzegali zaleceń lekarzy i byli świadomi, że dzieci od najmłodszych lat trzeba uczyć troski o własne zdrowie.
Irena Mikulewicz
Fot. autorka
