Tradycja kolacji wigilijnej ustaliła się dwieście lat później po wprowadzeniu w IV wieku do kalendarza świąt kościelnych uroczystości Bożego Narodzenia. Jest z całą pewnością echem starochrześcijańskiej tradycji wspólnego spożywania posiłku, zwanego z grecka agape.
W Polsce Wigilię zaczęto obchodzić wkrótce po przyjęciu chrześcijaństwa, ale na dobre przyjęła się tylko w XVIII w.
Wigilia (łac. czuwanie) – pierwotnie oznaczała straż nocną i oczekiwanie. W słowniku kościelnym nazywa się tak dzień poprzedzający większe święto.
Zgodnie z tradycją, w Polsce wieczerza wigilijna rozpoczyna się wraz z „pierwszą gwiazdką na niebie”. Jest to symboliczne nawiązanie do Gwiazdy Betlejemskiej zwiastującej narodziny Jezusa, którą według Biblii na wschodniej stronie nieba ujrzeli Trzej Królowie. Wieczerzę, która zgodnie z obyczajem ma być postna, ojciec rodziny lub najstarszy wiekiem rozpoczyna się modlitwą i czytaniem fragmentu Ewangelii Mateusza lub Ewangelii Łukasza w części dotyczącej narodzin Jezusa.
Potem uczestnicy wieczerzy wzajemnie przełamują się opłatkiem, jednocześnie składając sobie życzenia. Należy podkreślić, że zwyczaj łamania się opłatkiem jest nieznany poza Polską, Litwą i Białorusią. Na stole przykrytym białym obrusem z wiązką sianka pod spodem ustawia się o jedno nakrycie więcej, niż wynosi liczba zgromadzonych osób. Dodatkowe miejsce przy stole wigilijnym przeznaczone jest dla niezapowiedzianego gościa, a zwyczaj ten upowszechnił się w XIX wieku. Ważnym zwyczajem towarzyszącym wigilii Bożego Narodzenia jest śpiewanie kolęd. Często też pod choinką umieszczane są prezenty, które wedle tradycji przynosić ma gwiazdor, św. Mikołaj, dzieciątko, aniołek lub gwiazdka.
Wigilia świąt Bożego Narodzenia nie jest świętem, ale w polskiej obyczajowości jest, począwszy od uroczystej kolacji, dniem obchodzonym świątecznie i powszechnie uważanym za najbardziej rodzinny dzień w roku. Podobnie jak w Polsce, Wigilię obchodzi się na Litwie, w Czechach i na Słowacji.
Na Litwie 24 grudnia jest dniem wolnym od pracy.
Na podst. pl.wikipedia.org, niedziela.pl, inf. wł.
