Tym liturgicznym obchodem Kościół upamiętnia cierpienie Maryi i Jej udział w męce Zbawiciela.
Matka Boska Bolesna lub Matka Boża Siedmiobolesna (łac. Mater Dolorosa) – to tytuł nadawany Matce Bożej, podkreślający jej rolę jako współodkupicielki.
Początkowo Kościół katolicki obchodził dwa święta dla uczczenia cierpień Najświętszej Maryi Panny: w piątek przed Niedzielą Palmową – Matki Bożej Bolesnej i 15 września – Siedmiu Boleści Maryi.
Pierwsze z tych świąt wprowadzono najpierw w roku 1423 w diecezji kolońskiej na terenie Niemiec. Nazywano je „Współcierpienie Maryi dla zadośćuczynienia za gwałty, jakich dokonywali na kościołach katolickich husyci“. Było obchodzone w piątek po trzeciej niedzieli wielkanocnej. W roku 1727 papież Benedykt XIII rozszerzył je na cały Kościół i przeniósł na piątek przed Niedzielą Palmową. Ostatnia zmiana kalendarza kościelnego zniosła to święto.
Drugie z tych świat czci Bożą Matkę jako Bolesną i Królową Męczenników nie tyle w aspekcie chrystologicznym, co historycznym, przypominając ważniejsze etapy i sceny dramatu Maryi i Jej cierpień. Zaczęli to święto wprowadzać serwici. Od roku 1667 zaczęło się rozszerzać na niektóre diecezje. Papież Pius VII w roku 1814 rozszerzył je na cały Kościół, a dzień święta wyznaczył na trzecią niedzielę września. Papież Pius X ustalił je na 15 września.
Matka Boska Bolesna jest m.in. patronką Polski, Węgier i Słowacji.
