Przedstawienie w środę, 15 września br., przez szefa niemieckiej dyplomacji projektu stanowi efekt ponad półrocznych intensywnych prac komisji ekspertów powołanej przez niemiecki MSZ oraz wcześniejszych prac nad tym tematem w Bundestagu. W koncepcji przedstawionej przez szefa niemieckiej dyplomacji, a wypracowanej w porozumieniu z przedstawicielami wszystkich niemieckich sił politycznych oraz z udziałem polskich historyków, w sposób jednoznaczny przesądza się kwestię budowy w Berlinie pomnika polskich ofiar II wojny światowej.

Za bardzo ważne osiągnięcie należy uznać, że pomnikowi będzie towarzyszyć centrum edukacyjne, obrazujące w wielojęzycznej, cyfrowej formule, szczególny, zbrodniczy charakter niemieckiej napaści na Polskę i jej okupacji. W założeniu ma ono bazować na wystawie stałej, której kluczowym elementem ma być przedstawienie roli, jaką II wojna światowa odgrywa do dziś dla Polski. Dodatkowo, wystawa stała wzbogacona będzie czasowymi prezentacjami oraz „witrynami” odsyłającymi zwiedzających do innych miejsc pamięci.

– U podstaw koncepcji leży założenie, że Niemcy ponoszą pełną odpowiedzialność za zbrodnie popełnione w imię Niemiec i z rąk Niemców i będą tę odpowiedzialność ponosić także w przyszłości. Tak więc sama koncepcja, jak i budowa pomnika nie jest zamknięciem dyskusji, a ważnym etapem drogi w historycznej debacie o odpowiedzialności i pojednaniu. Z uwagi na niewystarczający – w naszej ocenie – udział w dotychczasowych pracach nad projektem polskich ekspertów, historyków oraz środowisk reprezentujących rodziny polskich ofiar II wojny światowej ważne jest zapewnienie dobrej współpracy na dalszych etapach jego realizacji – powiedział wiceminister Szymon Szynkowski vel Sęk.

W przedstawionej przez szefa niemieckiej dyplomacji koncepcji znalazło się zalecenie, by w przyszłej umowie koalicyjnej po wyborach zawrzeć zapis przesądzający szybką realizację przedsięwzięcia pod względem budowlanym i instytucjonalnym.

Wiceszef polskiej dyplomacji poinformował także, że na obecnym etapie koncepcja określa zasadnicze elementy przyszłego projektu, bez zdefiniowania szczegółów merytorycznych wystaw czy koncepcji artystycznej pomnika. Strona polska wyraziła satysfakcję z poczynienia pierwszego kroku na drodze do budowy w Berlinie pomnika polskich ofiar II wojny światowej i centrum edukacyjnego. Jednocześnie przekazała, w konsultacji z polskimi ekspertami, uwagi i oczekiwania do wstępnej koncepcji, wyrażając oczekiwanie szybkiego podjęcia w tej sprawie prac w przyszłej kadencji Bundestagu bezpośrednio po sformułowaniu nowego rządu i podpisaniu umowy koalicyjnej, zawierającej konkretne zapisy dot. planów realizacji budowy pomnika. Cieszy nas w tym kontekście dzisiejsza deklaracja ministra spraw zagranicznych RFN Heiko Maasa, który w swoim wystąpieniu położył szczególny nacisk na potrzebę szybkiej realizacji Uchwały Bundestagu z 30.10.2020r.

Biuro Rzecznika Prasowego
Ministerstwo Spraw Zagranicznych