Na portalu można obejrzeć relacje obejmujące tematyką okres od dwudziestolecia międzywojennego, poprzez II wojnę światową, do obalenia komunizmu. O swoich doświadczeniach mówią świadkowie historii publicznie znani i nieznani, wojskowi i sanitariuszki, żołnierze i oficerowie, ratujący i uratowani, robotnicy i artyści, przywódcy opozycji antykomunistycznej i anonimowi dotychczas drukarze.
– Instytut Pamięci Narodowej od roku 2006 zapoczątkował nagrywanie świadków, prowadzenie notacji. W zasobie IPN, na ten moment jest ok. 2300 relacji. Dziś jesteśmy świadkami tego ważnego wydarzenia, gdy te opowieści będą docierały do wszystkich zainteresowanych za pomocą portalu opowiedziane.ipn.gov.pl – powiedział podczas wtorkowej konferencji prasowej Adam Hlebowicz, dyrektor Biura Edukacji Narodowej IPN.
– Bardzo byśmy chcieli, aby użytkownicy zewnętrzni pomagali nam w tworzeniu tego projektu. Dlatego stworzyliśmy zakładkę „Opowiedz nam”, zachęcając do zgłaszania siebie lub swoich dziadków na pomocą prostego formularza. My z pewnością na te zgłoszenia odpowiemy – podkreślił Konrad Starczewski, naczelnik Wydziału Notacji i Opracowań Multimedialnych Biura Edukacji Narodowej.
Wśród świadków historii są m.in. Mieczysław Kurek – łagiernik, syn legionisty, żołnierza wojny polsko-bolszewickiej, zamordowanego w 1940 r. przez sowietów; Chava Nissimov – pisarka, uratowana z Holokaustu jako mała dziewczynka; Zofia Majewska – świadek rzezi Woli, więźniarka obozów koncentracyjnych Auschwitz oraz Bergen-Belsen; Jadwiga Gawrych – perkusistka, córka polskiego leśnika zamordowanego przez Niemców za ratowanie Żydów; Joanna Duda-Gwiazda – inżynier budownictwa okrętowego, współtwórczyni Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża i NSZZ „Solidarność”; Andrzej Kołodziej – organizator strajków w Sierpniu '80 na Wybrzeżu, wiceprzewodniczący NSZZ „Solidarność” i „Solidarności Walczącej”.
Historię mówioną nauka definiuje jako metodę badawczą, w ramach której dokonuje się nagrań relacji świadków historii, a następnie je archiwizuje, analizuje merytorycznie i interpretuje. Metoda ta, przez unikatowe poznawanie życia jednostki, pozwala dużo lepiej rozumieć historyczne i społeczne losy narodu. Dzięki niej można dostrzec wpływ wielkich wydarzeń na pojedynczego człowieka. Uzyskujemy przez to szczególne spojrzenie w przeszłość, takie jakiego nie dadzą encyklopedie i podręczniki. W relacjach świadków uchwycony jest bowiem autentyzm i emocje, których nigdy nie odda tekst pisany.
Portal opowiedziane.ipn.gov.pl jest narzędziem, które pozwala na zapoznanie się z archiwalnym zasobem IPN w zakresie historii mówionej. Dzięki serwisowi można spojrzeć w przeszłość oczami bardzo wielu osób. Wspomnienia, które przekazali świadkowie, dotykają najważniejszych zagadnień polskiej historii jak II wojna światowa, wywózki Polaków na wschód ZSRS, Zbrodnia Katyńska, ratowanie Żydów przez Polaków w czasie Holokaustu, rzeź wołyńska, Powstanie Warszawskie czy opozycja w PRL oraz wielu innych wydarzeń.
Dla wielu badaczy z różnych dziedzin historia mówiona jest ważnym materiałem poznawczym i narzędziem w codziennej pracy naukowej. Mogą do niej sięgać również nauczyciele, uczniowie, pasjonaci historii, a nawet filmowcy. Notacje nagrane przez IPN były fundamentem powstania filmów dokumentalnych w IPN, takich jak „Zapora” czy „Fort”.
„Nasze wspomnienia, jeśli tylko są właściwie utrwalone, pozwalają budować obraz przeszłości i stają się niezwykle cennym nośnikiem wiedzy o tym co minęło. Są wehikułem czasu, który może nas przenieść w dowolny etap dziejów i miejsce. Zapraszamy Państwa do odbycia tej fascynującej podróży” – zaprasza IPN.
Na podst. ipn.gov.pl
