Gabriel Narutowicz (1865-1922) pochodził z polskiej ziemiańskiej rodziny zamieszkałej na Żmudzi (wieś Brewiki w okolicach Telsz). Jego ojciec, Jan Narutowicz, pełnił urząd sędziego powiatowego ziemskiego. Za udział w powstaniu styczniowym trafił do więzienia. Zmarł rok po urodzeniu Gabriela.
Starszy brat Gabriela – Stanisław – był działaczem politycznym w tzw. Litwie Kowieńskiej, członkiemTaryby i sygnatariuszem Aktu Niepodległości Litwy 16 lutego 1918 roku.
Gabriel ukończył gimnazjum w Lipawie na Łotwie, studiował w Petersburgu i Zurychu, został konstruktorem i inżynierem. Kierował budową wielu hydroelektrowni w Europie Zachodniej, wykładał na Politechnice w Zurychu.
W 1919 roku, na zaproszenie polskiego rządu, przybył do kraju, gdzie aktywnie zaangażował się w odbudowę odrodzonego po rozbiorach państwa polskiego. Objął tekę ministra robót publicznych, potem ministra spraw zagranicznych.
Wysunięcie w grudniu 1922 r. jego kandydatury na prezydenta było dla niego dużym zaskoczeniem. Narutowicz chciał odmówić, ale ostatecznie przyjął propozycję złożoną mu przez działaczy PSL „Wyzwolenie”. 9 grudnia wygrał wybory prezydenta, co z wielkim zaskoczeniem i niezadowoleniem przyjęła prawica.
Urząd Prezydenta Gabriel Narutowicz pełnił tylko przez pięć dni. Zaprzysiężony na prezydenta 11 grudnia, 16 grudnia został zastrzelony w Zachęcie Narodowej Galerii Sztuki w Warszawie. Zabójstwa prezydenta dokonał powiązany z Narodową Demokracją (polski ruch polityczny o ideologii nacjonalistycznej) malarz Eligiusz Niewiadomski, który po procesie został stracony w 1923 r.
Grób Gabriela Narutowicza znajduje się w podziemiach Bazyliki Archikatedralnej Św. Jana Chrzciciela w Warszawie.
Dzisiaj, w 95. rocznicę śmierci Gabriela Narutowicza, w imieniu prezydenta RP Andrzeja Dudy złożona została wiązanka kwiatów na grobie pierwszego polskiego prezydenta.
Na podst. prezydent.pl, pl. wikipedia.org
