W wrześniu zeszłego roku litewski Sejm złożył wniosek do Sądu Konstytucyjnego o zbadanie zgodności Konwencji stambulskiej z Konstytucją. Sąd został poproszony o dokonanie oceny, czy przewidziane w konwencji normy dotyczące pojęcia płci społecznej, przemocy wobec kobiet, umieszczania w programach edukacyjnych informacji o niestereotypowych rolach płciowych nie są sprzeczne z ustawą zasadniczą.
Sąd Konstytucyjny został poproszony o wyjaśnienie, czy użyte w Konwencji pojęcia takie jak „społeczny aspekt płci”, „płeć społeczna”, „niestereotypowe role oparte na społecznym aspekcie płci”, „niestereotypowe role płciowe” nie są sprzeczne z Konstytucją.
Sąd Konstytucyjny zwrócił uwagę, że celem Konwencji stambulskiej jest ochrona kobiet przed wszelkimi formami przemocy, zapobieganie przemocy wobec kobiet, wymierzanie sprawiedliwości sprawcom, a także eliminowanie dyskryminacji kobiet i promowanie równości płci. Według Sądu, kraje, które ratyfikowały konwencję, mają swobodę decydowania o tym, kiedy zapewnione zostanie zastosowanie postanowień konwencji.
„Zatem wszystkie postanowienia konwencji, także te, które budziły wątpliwości wnioskodawcy, należy interpretować z uwzględnieniem celów, jakim konwencja ma służyć” – stwierdził Gintaras Goda, przewodniczący Sądu Konstytucjnego.
Sąd Kontytucyjny, oceniając pojęcie „społecznego aspektu płci”, podkreślił, że jest to traktowane jako powód ewentualnej przemocy. A pojęcie „płci społecznej”, użyte w Konwencji stambulskiej, ma na celu zwalczanie przemocy, która może być wywołana rolami, zachowaniem, czynnościami lub cechami zwykle przypisywanymi kobietom.
„Przepisy te nie negują binarnego pojęcia płci – kobiety i mężczyzny, nie zakładają możliwości wyboru płci innej niż posiadana płeć biologiczna” – mówił Goda.
W 2013 roku Litwa podpisała Konwencję stambulską, ale jej nie ratyfikowała.
Krytycy Konwencji stambulskiej wskazują na to, że Konwencja ta zaciera granice między płciami, otwiera furtkę do kwestionowania i negacji tradycyjnego modelu rodziny oraz wprowadza nową definicję małżeństwa.
Na podst. ELTA, inf. wł.
