„Sejm i Senat Rzeczypospolitej Polskiej oraz Sejm Republiki Litewskiej, podkreślając wyjątkowe dla Narodów Polskiego oraz Litewskiego znaczenie aktu z 1791 r., oddają hołd dziedzictwu nowożytnego konstytucjonalizmu i wyrażają przekonanie, że idee przyświecające uchwaleniu Konstytucji 3 Maja i Zaręczenia Wzajemnego stały się podstawą politycznej tożsamości obywateli krajów – spadkobierców Rzeczypospolitej Obojga Narodów” – podkreślili w przyjętej uchwale polscy i litewscy parlamentarzyści.

Uchwała ta została podpisana we współpracy między Sejmem RL a Sejmem i Senatem RP. „Taką samą uchwałę podjął kilka tygodni temu polski Sejm i Senat. To kontynuacja pięknej tradycji zapoczątkowanej w zeszłym roku, kiedy w obu parlamentach przyjęto uchwałę z okazji 450-lecia Unii Lubelskiej, wyznaczającej ważne i znaczące daty dla obu narodów” – powiedziała przewodnicząca Sejmu RL Viktorija Čmilytė-Nielsen.

Jak przypomniano w dokumencie przyjętym przez Sejm, w Sali Senatorskiej na Zamku Królewskim w Warszawie, rezydencji władców Rzeczypospolitej Obojga Narodów, 230 lat temu przyjęta została Konstytucja 3 Maja – pierwsza pisemna konstytucja w Europie. Konstytucja 3 Maja została uchwalona w wyniku obrad Sejmu Czteroletniego.

„Ustawa Rządowa opierała się na koncepcji demokratyzacji stosunków społecznych i zasadzie podziału władzy. Była wyrazem dążenia do budowy silnego państwa. Stanowiła formę umowy społecznej opierającej się na przekonaniu, że – jak zapisano w artykule V Konstytucji – „wszelka władza społeczności ludzkiej początek swój bierze z woli narodu. Potęgę kraju miały gwarantować poszanowanie praw jednostki i utrwalenie etosu obywatelskiego” – napisano w sejmowej rezolucji.

W uchwale podkreślono, że Konstytucja 3 Maja ustanawia monarchię konstytucyjną, a więc ustrój, który w Europie rozwinął się dopiero później – w XIX wieku. „Konstytucja była wyraźną manifestacją suwerenności politycznej, demonstracją tej niezależności wobec mocarstw ościennych oraz wezwaniem do odnowy Rzeczypospolitej Obojga Narodów” – czytamy w uchwale.

Uchwała upamiętnia także 230. rocznicę uchwalenia przez Sejm Czteroletni Zaręczenia Wzajemnego Obojga Narodów. Ta ustawa wykonawcza do majowej konstytucji została przyjęta 20 października 1791 r. Potwierdzono w niej, jak stwierdzili parlamentarzyści, „siłę wspólnoty wielonarodowej zbudowanej na fundamentach republikańskich”.

Uchwała została przyjęta jednogłośnie przez 103 posłów, obecnych podczas głosowania w sali sejmowej.