Konstanty Gorski urodził się 18 lutego (według innych źródeł 19 lutego) we dworze Kazimierzowo w parafii wędziagolskiej na Kowieńszczyźnie. Uczył się malarstwa w Moskwie, Petersburgu, Monachium, Paryżu i we Włoszech. Od 1895 roku zamieszkał w Warszawie (zmarł w 1934 r.).
Zasłynął jako utalentowany portrecista (namalował, m.in., portret prezydenta Polski Ignacego Mościckiego) i karykaturzysta. Uczestnik i organizator międzynarodowych wystaw, za co został nagrodzony orderem Legii Narodowej, nadawanym w Austrii Krzyżem Zasługi. Był jednym z najbardziej produktywnych i cenionych ilustratorów książek i periodyków początku XX wieku.
„Na Litwie pamięć o Gorskim z czasem wygasła. W naszym kraju jest on znany tylko w wąskim gronie historyków sztuki, muzealników i krajoznawców. Nie możemy się też poszczycić pokaźną liczbą jego prac: pojedyncze prace są w zbiorach Litewskiego Muzeum Sztuki (6 ilustracji), w Muzeum Żmudzkim „Alkos“ (portret Edwarda Volmera, 1903), w prywatnych zbiorach, kilka obrazów znajduje się w kościołach w Wędziagole („Św. Jan Chrzciciel”, 1902; możliwie „Wniebowzięcie NMP”, 1890) i Skarulach („Najświętsza Maria Panna”, 1906) i Žeimiai („Św. Jan Chrzciciel”, 1907)” – opowiada autorka wystawy Ingrida Pajedaitė na stronie internetowej Biblioteki im. Wróblewskich.
Drewniany dworek, w którym przyszedł na świat malarz, nie zachował się. Jego rodzice, Karol Gorski (1822 lub 1824–1869) i Maria Elwira z Nartowskich Gorska (ok. 1834–1908), pochowani na cmentarzu w Wędziagole.
Autorka wystawy podkreśla, że niewielu wilnian wie, przechodząc obok rodzinnego grobu Dominika Bociarskiego (1836-1914), który był słynnym kowieńskim adwokatem, zaangażowanym w zorganizowanie powstania styczniowego, zesłańcem, że tu, obok rodziców i siostry, pochowana jest żona malarza – Maria z Bociarskich Gorska (1872–1932). Ponadto w grobie rodzinnym Bociarskich na Rossie pochowana jest także żona Dominika (matka Marii) – Bogumiła z Chrystowskich Bociarska (błędnie wyryto podczas renowacji Chrustowska), która posiadała w Połądze pensjonat „Bogumiła”. Warto też dodać, że do budowy gmachu byłego Ministerstwa Ochrony Zdrowia (al. Gedymino 27), powstałego w latach 1937-1938, przyczynił się zięć malarza – architekt Antoni Forkiewicz.
„Jubileusz 150-lecia – wspaniała okazja do tego, aby przypomnieć artystę, uaktualnić jego prace, przejrzeć i od nowa ocenić twórczy dorobek. Biblioteka im. Wróblewskich Litewskiej Akademii Nauk tą piękną rocznicę uczci wystawą, na której przedstawionych ponad 20 prac Gorskiego, przechowywanych w Dziale Rękopisów” – podkreśla Ingrida Pajedaitė.
Na wystawie, prezentowanej w czytelni, obejrzymy, m.in., szkicownik malarza z kopiami prac i oryginalne ilustracje do nowel Józefa Weyssenhoffa. Należy dodać, że 16 z tych ilustracji zostało zidentyfikowanych zaledwie przed pół rokiem. Eksponowane prace Górskiego (to największy zbiór prac malarza na Litwie) są prezentowane po raz pierwszy dla społeczeństwa.
Należy też zwrócić uwagę na to, że w mediach i wielu publikacjach występuje błędne nazwisko malarza – Górski. „Błąd ten powielany niezwykle szybko w internecie (z tego powodu praktycznie niemożliwy do skorygowania), wyniknął z bardzo dużej popularności nazwiska Górski i rzadko spotykanego nazwiska Gorski” – wytłumaczył dla naszego portalu prawnuk malarza Konstantego Gorskiego i wnuk inżyniera Antoniego Folkiewicza – Marcin Forkiewicz.
„Na nagrobkach rodzinnych, w dokumentach, na sygnaturach rysunków i obrazów (co może nie zawsze jest czytelne) widnieje nazwisko Gorski. Nazwisko Gorski noszą również żyjący potomkowie braci Konstantego” – podkreślił Marcin Forkiewicz.
Wystawa czynna w dniach 20 lutego – 27 marca w czytelni Biblioteki im. Wróblewskich.
Na podst. mab.lt, pl.wikipedia.org, inf. wł.
Komentarze
Kanał RSS z komentarzami do tego postu.