Organizatorami konkursu w 250. rocznicę urodzin M. K. Ogińskiego, obchodzoną pod auspicjami UNESCO, były: Litewskie Centrum Kształcenia Nieformalnego Uczniów, Stowarzyszenie Nauczycieli Plastyki i Instytut Polski w Wilnie.
W konkursie udział wzięły dzieci i młodzież z Litwy oraz Białorusi. Na konkurs zgłoszono 224 prace, które podzielono na 3 kategorie wiekowe: I – 7-10 lat (57 prac), II – 11-14 lat (87 prac), III – 15-18 lat (80 prac).
Uczestnicy konkursu musieli zgłębić swoją wiedzę o księciu Michale Kleofasie Ogińskim, jego życiu, twórczości, ówczesną modą i polityką. Zdobytą informację młodzi malarze przetłumaczyli na język obrazów, wybierając odpowiednie dla przekazywanej myśli motywy, technikę, kolory i formę.
Istota misji konkursu polegała nie tylko na tym, że młodzi ludzie mieli okazję oswojenia przeszłości, ale również na tym, aby trzy narody, często konkurujące o wspólne dziedzictwo historyczne – Litwini, Polacy i Białorusini, nauczyliby się nie przyswajać historii, a traktowaliby przeszłość jako zjawisko wielopłaszczyznowe.
Jednocześnie próbowaliby odpowiedzieć na pytanie, co w końcu XVIII w. oznaczało bycie patriotą Rzeczypospolitej Obojga Narodów, szlachcicem, kompozytorem, poetą, oficerem, emigrantem politycznym, urzędnikiem i w jaki sposób walczono o wolność z Imperium Rosyjskim?
W nadesłanych pracach widać szczegółowo narysowane pałace M. K. Ogińskiego w Zalesiu i Retowie (Rietavas), także odziedziczony pałac Słuszków, spokojne życie rodzinne, koncerty i przyjęcia, panie w wytwornych sukniach i chłopów w strojach ludowych, dowodzonych przez M. K. Ogińskiego oficerów – dumnych przed bitwą i rannych po bitwie.
Uczestnicy konkursu w pracach przedstawili oryginalność twórczości muzycznej M. K. Ogińskiego i jego poszukiwania inspiracji. Można więc zobaczyć kompozycje przedstawiające skoczne mazurki, uroczyste polonezy, nastrojowe romanse. Wielu uczestników konkursu zainspirował najbardziej znany utwór M. K. Ogińskiego – polonez „Pożegnanie Ojczyzny" (1794 r.), łączący uczucia bólu, nadziei i tęsknoty.
M. K. Ogiński w zgłoszonych pracach przedstawiany jest również jako dyplomata i polityczny emigrant, podróżujący po wielu miastach europejskich – od Londynu i Hagę, po Florencję i Konstantynopol oraz osoba, która poznała różne kultury.
Prace tworzone gwaszem, akwarelą, tuszem, pastelami, z wykorzystaniem grafiki komputerowej i innych, być może przez samych młodych artystów wymyślonych technik, nie pozwalają się nudzić. Każda technika budzi wciąż inne emocje i właśnie przez pryzmat emocji powinniśmy spoglądać na prace młodych artystów.
Otwarcie wystawy i ogłoszenie zwycięzców odbędzie się 8 września o godz. 14.00, ale z pracami wystawionymi w Domu Kultury Polskiej w Wilnie będzie można zapoznać się już od 1 września.
Wystawa w Domu Kultury Polskiej będzie czynna do 13 września br.
Od 18 września do 17 października wystawa będzie eksponowana w Bibliotece Publicznej w Płungianach (Plungė).