Są dwa rodzaje cięć: prześwietlające oraz formujące. Cięcia formujące wykonuje się w pierwszych trzech latach uprawy, a później drzewka się tylko prześwietla, by do owoców docierała większa ilość światła, ponieważ od tego zależy urodzaj oraz termin dojrzewania owoców.
Cięcie drzew owocowych dokonuje się odpowiednio przeznaczonymi do tego narzędziami, by miejsce cięcia było równe i nie sączyła się z niego żywica. Rany po cięciach zabezpiecza się odpowiednią maścią ogrodniczą, by przez otwarte miejsca nie przenikały grzyby albo szkodniki do wnętrza rośliny.
Przycinanie drzew owocowych poleca się przeprowadzać na wiosnę, zanim rośliny rozpoczną wegetację, lub jesienią.
Terminy cięcia zwykle są uzależnione od kilku czynników. Przede wszystkim zależy to od pogody, warunków atmosferycznych oraz od konkretnego gatunku. Jako pierwsze przycina się jabłonie, grusze i śliwy. Termin przycinania rozpoczyna się od połowy lutego i trwa aż do końca marca, a jesienią jeszcze w sierpniu.
Pozostałe gatunki, np. wiśnie i czereśnie przycina się później. Te drzewka najlepiej przycinać jesienią, ponieważ wiosną drzewka są bardziej narażone na choroby grzybicze.
Na cięcie najlepiej nadaje się dzień bezchmurny i bezdeszczowy. Najdogodniejszą porą jest ciepła pogoda, gdy temperatura powietrza wynosi 0 stopni Celsjusza, chociaż można przycinać nawet i wtedy, kiedy temperatura utrzymuje się w okolicach - 8 stopni C. Natomiast jeżeli wilgotność powietrza jest wysoka lub nastąpiły gwałtowne zmiany pogody, co ostatnio się często zdarza, to warto poczekać z działaniem na bardziej odpowiedni czas.
Przycinanie może też być interwencyjne w momencie, gdy na gałęziach zauważy się objawy żerowania szkodników lub oznaki, że roślina zapadła na chorobę grzybiczą. W tym przypadku trzeba usunąć wszystkie zainfekowane gałęzie, zastosować odpowiednie środki ochrony w zależności od gatunku oraz choroby drzewka, a odcięte zainfekowane konary jak najszybciej spalić.
Pierwsze cięcie wielu drzew owocowych przeprowadza się od razu po ich posadzeniu. Po pierwsze należy je przyciąć po to, by roślina lepiej przyjęła się w nowym miejscu, a rozwój dużych gałęzi nie był dla niej zbyt dużym obciążeniem, jak też takim zabiegiem uskuteczni się pierwsze wśród czterech cięć formujących.
Cięcia tuż po posadzeniu dotyczą drzewek mniejszych i słabszych. W tym czasie wyróżnia się też jeden lub dwa przewodniki, wokół których będą rosły konary boczne. Przycinanie warto ograniczyć do minimum – jedynie niewiele skrócić pędy i zająć się przy pomocy odpowiednich klipsów odginaniem gałęzi od przewodnika.
Przewodnik poleca się skrócić maksymalnie od 40 cm, przycinając go ukośnie nad pąkiem. Podczas pierwszego cięcia należy usunąć wszystkie konary, które wyrastają w odległości mniejszej niż 50 cm nad ziemią. Pozostałe pędy boczne skraca się o 1/3 długości.
Przycinanie drzew owocowych bez różnicy zimą czy wiosną rozpoczyna się od wycięcia gałęzi zacieniających koronę, czyli skraca się gałęzie, które zachodzą na siebie nawzajem i leżą w bliskiej odległości. Warto też wyciąć jeden z dwóch krzyżujących się pędów. Usuwa się także gałęzie, które rosną do środka korony drzewa, a nie na zewnątrz.
Cięcie prześwietlające przeprowadza się odpowiednią techniką, która chociaż i zależy od gatunku rośliny, ale generalnie jest taka sama:
- Cięcie drzew przeprowadza się pod kątem 45 stopni.
- Gałęzie usuwa się w miejscu za zgrubieniem nasadowym, które potocznie nazywane jest obrączką.
- Nowe pędy skraca się o 1/3 do 2/3, a ścina się je za żywym pąkiem.