Gdy zapalenie płuc wywołane jest przez bakterie pneumokokowe, to mogą wystąpić takie objawy jak kaszel, duszności, gorączka, pocenie się i dreszcze, ból w klatce piersiowej, zmęczenie i zawroty głowy. Bakteria ta może powodować także inne choroby – zapalenie zatok, zapalenie ucha, zakażenie krwi (sepsa). Zakażenie pneumokokowe przenoszone jest drogą kropelkową od osoby chorej lub nosiciela bakterii tj. poprzez kaszel, kichanie, rozmowę lub bliski kontakt.
Najbardziej zagrożone są dzieci poniżej piątego roku życia, osoby starsze oraz osoby, których układ odpornościowy jest osłabiony z powodu chorób przewlekłych lub innych zaburzeń zdrowotnych. Osoby te są bezpłatnie szczepione przeciwko infekcji pneumokokowej:
• dzieci są szczepione zgodnie z kalendarzem szczepień ochronnych 3 dawkami szczepionki w wieku 2 miesięcy, 4 miesięcy i 12-15 miesięcy.
• dzieci i dorośli z grupy ryzyka zakażeniem pneumokokami szczepieni są pojedynczą dawką szczepionki.
Listę grup ryzyka znajdziecie tutaj.
Na Litwie co roku szczepi się przeciwko tej infekcji około 80 proc. dzieci (80,8 proc. w 2022 r., 81,7 proc. w 2023 r.). Zachorowalność na tę chorobę ulega wahaniom, jednak w ostatnich latach zauważalny jest wyraźny wzrost – wskaźnik zachorowalności w roku 2022 osiągnął 3,1 przypadków na 100 tysięcy mieszkańców, w 2023 roku – 4,7.
Specjaliści NVSC apelują o to, aby pamiętać o terminowym zaszczepieniu dzieci przeciwko zakażeniu pneumokokami i zaszczepienie się samemu, jeśli należycie do grupy ryzyka. W sprawie szczepień należy zwrócić się do lekarza rodzinnego.
Infekcje meningokokowe
Po rozpoczęciu szczepień dzieci przeciwko zakażeniu meningokokowemu (od 2017 r.) zapadalność na tę chorobę znacząco spadła – w 2017 r. wskaźnik zachorowalności wyniósł 2,9 przypadków na 100 tys. ludzi, w roku 2023 – 0,73 przypadków na 100 tys. Jednakże odsetek zaszczepionych dzieci nie osiąga zalecanego poziomu, aby choroba była opanowana – co najmniej 90 proc. W ubiegłym roku zaszczepionych zostało 76 proc. dzieci, w roku 2022 – 75 proc.
Na Litwie przeciwko zakażeniu meningokokami typu B szczepione są dzieci w wieku 3 miesięcy, 5 miesięcy i 12-15 miesięcy według kalendarza szczepień profilaktycznych. Rodzice lub opiekunowie, którzy chcą zaszczepić swoje dzieci lub sami się zaszczepić, powinni zwrócić się do swojego lekarza rodzinnego.
Specjaliści NVSC przypominają, że do zakażenia meningokokami dochodzi drogą kropelkową, podczas bliskiego kontaktu z chorym, np. podczas jedzenia z tych samych naczyń, całowania się itp. Okres od zakażenia do pierwszych objawów trwa średnio 3-4 dni. Pierwsze objawy choroby przypominają przeziębienie, później mogą wystąpić silne bóle głowy, nudności, wymioty, wysypka skórna i sztywność mięśni szyi. Śmiertelność z powodu tej choroby sięga 10-15 proc. nawet w przypadku natychmiastowej pomocy medycznej.
Aby zapobiec zakażeniom meningokokowym i pneumokokowym, należy też pamiętać o higienie rąk, etykiecie podczas kaszlu i kichania, regularnym sprzątaniu i wietrzeniu pomieszczeń.