Lekarze uważają, że najcięższe choroby, wykryte na wczesnym stadium rozwoju, można w większości wypadków wyleczyć. Ważne jest więc w czas je wykryć i zapobiec komplikacjom związanym z ich nasileniem. W celu wykrycia i rozpoznania objawów choroby na wczesnym stadium obecnie na Litwie są realizowane nieodpłatne programy prewencyjne dla różnych grup wiekowych skierowanych zarówno do kobiet, jak i mężczyzn.
Jak stwierdziła Ina Šragienė (na zdjęciu), kierowniczka Wydziału Medycyny Rodzinnej Centralnej Przychodni Rejonu Wileńskiego, pandemia koronawirusa powoli ustępuje, życie wraca do normy i w związku z tym większą uwagę można poświęcić najbardziej rozpowszechnionym i zagrażającym życiu człowieka chorobom.
– Obecnie realizowanych jest pięć programów prewencyjnych. Chciałabym podkreślić, że badania są nieodpłatne, a w celu ich przeprowadzenia należy zwrócić się do swego lekarza rodzinnego w miejscu zamieszkania – tłumaczyła Šragienė. Dodała, jeżeli wyniki badań wykażą, że pacjent należy do grupy wysokiego ryzyka, lekarz rodzinny wypisze mu skierowanie na dodatkowe badania w specjalistycznych placówkach medycznych.
Kierowniczka Wydziału Medycyny Rodzinnej jeszcze raz zaznaczyła, że koszty badań w ramach programów prewencyjnych całkowicie pokrywa Kasa Chorych, a więc jest wyjątkowa okazja, by sprawdzić stan swego zdrowia za darmo.
Obecnie finansowane są następujące programy prewencyjne:
- Profilaktyka nowotworu złośliwego piersi. Program jest skierowany do kobiet w wieku od 50 do 69 lat. Badania są przeprowadzane raz na dwa lata.
- Profilaktyka nowotworu złośliwego szyjki macicy – dotyczy kobiet w wieku od 25 do 34 lat i badania są wykonywane raz na trzy lata; kobiety w wieku od 35 do 59 lat mogą sprawdzić stan swego zdrowia raz na pięć lat, o ile nie zaszły zmiany.
- Wczesna diagnostyka raka prostaty (gruczołu krokowego). Program jest skierowany do mężczyzn w wieku od 50 do 75 lat, a także do mężczyzn w wieku od 45 lat, w wypadku, jeżeli ich ojcowie bądź bracia chorowali na raka prostaty. Badania są prowadzone raz w okresie 2-5 lat.
- Wczesna diagnostyka raka jelita grubego. Program jest skierowany do przedstawicieli obojga płci w wieku od 50 do 74 lat i badania są dokonywane raz na dwa lata.
Trzeba zaznaczyć, że rak jelita grubego jest trzecim, co do częstości występowania nowotworem złośliwym, na który zapadają mężczyźni, i drugim na który chorują kobiety. Jak podkreślają eksperci, od kilku lat zachorowalność i umieralność na raka jelita grubego u obu płci wzrasta.
Program prewencyjny układu sercowo-naczyniowego (serce, naczynia krwionośne – tętnice, żyły i naczynia włosowate) dotyczy osób z grupy wysokiego ryzyka – mężczyzn w wieku do 40 do 55 lat i kobiet w wieku od 50 do 65 lat. Badania są wykonywane raz do roku.
Choroby układu krążenia stanowią bardzo poważny problem współczesnych czasów i z tego powodu noszą nazwę chorób cywilizacyjnych i są jedną z najczęstszych przyczyn zgonów, w większości mężczyzn.
Ważne jest też wiedzieć, że oprócz wymienionych programów prewencyjnych raz do roku można nieodpłatnie sprawdzić poziom koncentracji we krwi glukozy, cholesterolu i trójglicerydów. Wykonuje się też elektrokardiogram (EKG) i przeprowadzane inne badania mające na celu ustalenie, czy pacjent może być zaliczony do grupy wysokiego ryzyka.
Jak podkreśliła Šragienė, z oferty programów prewencyjnych skorzystać warto i nie należy z tym zwlekać, bo jest to możliwość zmniejszenia zachorowalności i śmiertelności, gdyż po badaniach i wykryciu symptomów choroby lekarz może niezwłocznie rozpocząć leczenie. Zauważyła też, że pomimo ustalenia granic wiekowych w programach prewencyjnych, jeżeli pacjent poczuł się źle, powinien jak najszybciej zwrócić się do lekarza rodzinnego, który wykona badania i w razie potrzeby skieruje na konsultacje do lekarza specjalisty.
– O swoje zdrowie powinniśmy zadbać sami – powiedziała na zakończenie lekarka.
Zygmunt Żdanowicz
Tygodnik Wileńszczyzny