Po rekonstrukcji dużej sali w Narodowym Instytucie Onkologii nadano imię Kazimierza Pelczara, a podczas uroczystości został odsłonięta płaskorzeźba wybitnego onkologa.

W wydarzeniu wzięła udział pierwsza dama Diana Nausėdienė, która wyraziła radość, że pamięć o wybitnym lekarzu jest pielęgnowana. Profesor nawet po rozpoczęciu II wojny światowej nie wyjechał z Wilna, mimo że był zapraszany do pracy za granicą – pozostał w ukochanym mieście. 

Niestety, życie wybitnego wileńskiego uczonego skończyło się tragicznie. W 1943 roku został rozstrzelany przez okupantów niemieckich i ich litewskich kolaborantów w Ponarach.

Podczas okupacji niemieckiej został aresztowany w nocy z 16 na 17 września 1943 w Wilnie jako jeden ze stu zakładników w sprawie wykonania przez ruch oporu wyroku śmierci na funkcjonariuszu litewskiej policji bezpieczeństwa Saugumy i agencie Gestapo. Kazimierz Pelczar został następnego dnia rozstrzelany wraz z 10 innymi Polakami m.in. z profesorem prawa USB Mieczysławem Witoldem Gutkowskim podczas masowej  egzekucji w Ponarach pod Wilnem.

Wcześniejsze interwencje rodziny u władz niemieckich nie przyniosły oczekiwanego rezultatu. Telefonicznie zawiadomiony Berlin o fakcie aresztowania Pelczara zdecydował się wydać rozkaz o jego natychmiastowym zwolnieniu – jednak egzekucja nastąpiła kilka godzin wcześniej.

Jego symboliczny grób znajduje się na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.

Kazimierz Pelczar urodził się w Truskawcu (obecna Ukraina). Studia medyczne ukończył w Krakowie. Dokształcał się w Berlinie i Paryżu. Od 1930 roku był związany z Uniwersytetem Stefana Batorego w Wilnie. Zajmował się m.in. zagadnieniami dotyczącymi nowotworów. Był prekursorem onkologii w Polsce i założycielem pierwszego w przedwojennej Polsce centrum onkologii – Miejskiego Zakładu Leczniczo-Badawczego Wileńskiego Komitetu do Zwalczania Raka w Wilnie.

W 2003 roku została odsłonięta tablica pamiątkowa, poświęcona Kazimierzowi Pelczarowi, przy ul. Połockiej 6, gdzie przed wojną mieścił się założony przez niego zakład.

Na podst. ELTA, inf. wł.