Najlepszym źródłem płynów jest woda pitna, mineralna, źródlana i herbaty z ziół i owoców. Warzywa i owoce też mają wiele pożytecznych płynów. Na przykład ogórki i sałata posiadają 95 proc. wody, pomidory – 93 proc., arbuzy – 92 proc., truskawka – 89 proc., pomarańcze – 87 proc. Nie zapomnijcie to uwzględnić przy obliczaniu dobowego spożycia wody.
Jednakże to nie oznacza, że wodę można używać litrami bez uszczerbku dla organizmu. Dobowe zapotrzebowanie wody określa się warunkami środowiska zewnętrznego i jaką wykonujecie pracę, ile zużywacie pokarmu. I oczywiście od pory roku. W warunkach normalnej temperatury i przy umiarkowanych fizycznych obciążeniach człowiek powinien wypijać nie mniej niż litr wody. Nadmiar będzie doprowadzał do złego działania, ponieważ będzie przeciążał pracę serca i powiększy proces rozpadu białka.
Czy można zaspokoić pragnienie solą
Skład wody w naszym organizmie w określonym stopniu zależy od użycia różnych soli. Na przykład udowodniono, że chlorek sodu i między innymi sól warzona przyczynia się do zatrzymania wody w organizmie. Dlatego przy chorobach związanych z sercem i nerkami jak najmniej należy używać soli.
Jednocześnie przy intensywnej potliwości koncentracja soli we krwi zwiększa się i człowieka męczy pragnienie. Ale ponieważ on pije słodką wodę, to utrata soli w organizmie nie kompensuje się i człowiek odczuwa jakby „głód” soli. Oto, dlaczego by ograniczyć utratę wody na przykład podczas długiej wędrówki lub przy ciężkiej pracy fizycznej zaleca się zjadać grubo posolony kawałek chleba. To stworzy potrzebny organizmowi balans soli i wody.
Co dotyczy soli potasowych i wapnia to one w stosunku do chlorku sodu mają całkowicie inne działanie. Zwiększają wydzielanie moczu i „odparowują” wodę z organizmu. W związku z tym należy też zapamiętać, że większą ilość potasu zawierają warzywa i owoce.
Kiedy należy pić dużo wody
Czasami organizm powinien dostawać więcej płynów. Na przykład przy zapaleniu pęcherza moczowego. Niektórzy chorzy starają się ograniczyć użycie wody, ale postępują błędnie. Jedzenie posiada mało wody i to jeszcze bardziej rozdrażnia pęcherz moczowy. Zwykle w takich wypadkach lekarze zalecają pić niemniej niż 1,5-2 litry wody dziennie.
Alpiniści i turyści walczą z pragnieniem wykorzystując ekstrakt żurawinowy. Wspaniały i smaczny napój. Między innymi niskokaloryczny.
Doświadczenie pokazuje, że rano przed pracą pożytecznie jest wypić dość dużo herbaty, a szczególnie zielonej. W wyniku tego w organizmie będzie wystarczająca ilość płynów. We dnie należy ograniczyć używanie napojów. I tylko wieczorem można używać herbatę bez ograniczeń.
Jak można to wytłumaczyć, że te napoje gaszą pragnienie? Chodzi o to, że w czasie spożycia odbywa się chemiczne działanie rozpuszczalnych substancji na końcówki nerwów w jamie ustnej.
Jakie napoje są najbardziej kaloryczne
Ograniczając siebie w jedzeniu czasami zapominamy o kaloryczności, które zawierają używane przez nas płyny: herbata, kawa, kakao, lemoniada, piwo, koktajle mleczne, szampan. Jednak „płynne” kalorie są niemniej niebezpieczne dla zwiększenia masy ciała niż inne. Gdy człowiek pije, to nie odczuwa nasycenia. Prócz tego na przyswojenie napojów organizm nie traci energii. A podczas spożycia pokarmu ponad 10 proc. idzie na proces trawienia.
Amerykańscy dietetycy ostatnio przeprowadzili ciekawe badania testowe. Zaprosili 20 ochotników i w ciągu miesiąca codziennie do ich diety dodawali ponad 450 kcal w postaci słodkich napojów. W końcu miesiąca u wszystkich zwiększyła się masa ciała.
W ciągu następnych 30 dni dietetycy-eksperymentatorzy „podkarmiali” swoich podopiecznych dodatkowymi 450 kcal w postaci cukierków i ciastek. Po miesiącu nie zauważono, że ktoś nabrał wagę. Tylko nie pomyślcie, że ciastka były dietetyczne. Nic podobnego. Po prostu dawały one uczucie sytości i testowani mniej jedli w czasie obiadu.
Oczywiście, że należy nad tym zastanowić się. Naturalnie nie należy fascynować się ciastkami, ale trzeba unikać kalorycznych napojów.
Przepisy na niekaloryczne napoje
Kilka dobrych przepisów na napoje, które są łatwe w przygotowaniu, ale też posiadają właściwości lecznicze. Napoje, o których mówimy należy pić z rana. Są szybkie w wykonaniu i pożyteczne. Nie będzie to odbijało się na waszej figurze, polepszy samopoczucie i zaspokoi pragnienie.
*Weźcie jedno wielkie jabłko, połowę banana i kiwi. Jabłko przepuście przez sokowirówkę, a owoce tropikalne zmiksujcie.
Otrzymamy na 350 g – 137 kcal, 2 g białka, 1 g tłuszczów, 33 g węglowodanów, 4 g błonnika, a także magnez, wapno, witaminy C i E. Ten napój jest bardzo pożyteczny, gdy jest osłabiony immunitet.
*Weźcie 6 marchewek średniej wielkości, niewielki buraczek, maleńki pęczek pietruszki i szpinaku. Wszystko to przepuście przez sokowirówkę.
Na 350 g napoju otrzymacie 228 kcal, 7 g białka, 1,2 g tłuszczów, 47 g węglowodanów, 13 g błonnika, a także magnez, wapno, potas, żelazo, cynk, witaminy C i E, beta-karoten.
*Weźcie pół marchewki, jedno jabłko, pół pomarańczy, niewielki kawałeczek imbiru. Przepuście przez sokowirówkę. Na tą samą porcję napoju otrzymacie 136 kcal, 3 g białka, 1 g tłuszczów, 32 g węglowodanów, 6 g błonnika, a także magnes, potas, beta-karoten, witaminy C i E.
Pożyteczne porady
Jak odzwyczaić się od niezdrowego zwyczaju pić dużo i często? Miejcie na uwadze, że za dużo wody też jest niezdrowe. Wiele osób używa duże ilości wody, a często nawet z przyzwyczajenia.
Pamiętajcie, że picie wody w nadmiarze zwiększa potliwość i wycieńcza organizm. W czasie silnego pocenia się płuczcie wodą od czasu do czasu gardło i jamę ustną – to zmniejsza uczucie pragnienia.
Miejcie na względzie, że wypita woda nie może od razu zaspokoić uczucie pragnienia, ponieważ przedostanie się do krwi i tkanek organizmu odbywa się mniej więcej po 10-15 minutach.
Przyzwyczajajcie się powstrzymywać się od częstego picia w wielkich ilościach – wtedy uczucie pragnienia będzie pojawiało się rzadziej.
Gaście pragnienie stopniowo, wypijając w ciągu 10-20 minut po kilka łyków wody.
Wykorzystujcie, jeśli jest taka możliwość, do ugaszenia pragnienia wodę mineralną lub lekko podsoloną. W ten sposób wzbogacicie tkanki organizmu różnymi solami, pomagając im zatrzymać potrzebną ilość wilgoci.
Zwracajcie uwagę na to, by woda do picia była przezroczysta, bez zapachu, przyjemna w smaku, orzeźwiająca, nie bardzo zimna, ale najważniejsze, by nie miała żadnych szkodliwych dla zdrowia domieszek.
Na marginesie. Pomyślcie tylko…
To okazuje się, że ludzki mózg posiada około 80 proc. wody, a mięśnie – 76 proc., w kościach jest około 25 proc.
Gotowane mięso ma około 40 proc. płynów, jajecznica – 70 proc., sałatka warzywna 80 proc. wody.
Z pożywieniem stałym i chlebem do organizmu trafia do jednego litra płynów.
Stąd wniosek, że dodatkowych płynów potrzeba – w zależności od charakteru żywienia – 4-5 szklanek dziennie.