W miejscu prowadzenia prac dotychczas odkryto sześć masowych grobów, z których pięć przebadano w latach 2017 i 2021. Aktualnie ekshumowane są szczątki z szóstego grobu.
Zespół Biura rozpoczął prace archeologiczne 24 stycznia br. Na eksplorowanym terenie odkryto masową mogiłę, w której, według wstępnej oceny antropologicznej, mogą znajdować się szczątki blisko 30 osób. Podobnie jak w latach ubiegłych ujawniono szkielety z przestrzelonymi czaszkami. Charakterystyka ran postrzałowych wskazuje na wykonanie egzekucji tzw. metodą katyńską. W celu przyśpieszenia rozkładu zwłok, ciała ofiar zostały przysypane dużą ilością wapna, które jest widoczne na powierzchni całej jamy grobowej.
Ze względu na fakt odkrycia dotychczas sześciu masowych grobów na tym terenie, istnieje duże prawdopodobieństwo, iż w ich bezpośrednim sąsiedztwie mogą znajdować się kolejne mogiły. Dlatego równolegle do prac ekshumacyjnych prowadzone są szerokopłaszczyznowe badania archeologiczne z użyciem ciężkiego sprzętu.
Poszukiwania szczątków ofiar terroru komunistycznego w Batumi rozpoczęły się w 2017 r., dzięki staraniom s. Sidonii Darchii, przełożonej miejscowego klasztoru i sierocińca. Wówczas, własnymi siłami i środkami odkryto cztery groby, z których ekshumowano i zabezpieczono szczątki 150 osób.
W prace poszukiwawcze, w kolejnych latach, zaangażowali się specjaliści z dwóch amerykańskich uniwersytetów w Teksasie i Michigan. To oni w sierpniu 2021 r. odkryli szczątki 28 osób w piątym masowym miejscu pochówku.
Inicjatorem i głównym organizatorem aktualnie trwających badań jest Diecezja Batumi i Lazeti oraz gruzińska pozarządowa organizacja Institute for Development of Freedom of Information (IDFI) z siedzibą w Tbilisi. W badaniach uczestniczą także przedstawiciele gruzińskiej armii.
Tylko na terenie autonomicznej republiki Adżarii, której stolicą jest Batumi, w wyniku represji stalinowskich życie mogło stracić blisko 1050 osób, w tym obywatele Polski.
Inf. BPiI