Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych obchodzony jest corocznie 1 marca, upamiętniając bohaterów antykomunistycznego podziemia, którzy po II wojnie światowej walczyli o niepodległość. Święto to zostało ustanowione w 2011 roku jako wyraz hołdu dla tych, którzy przeciwstawili się narzuconej siłą władzy komunistycznej.

W rejonie solecznickim, gdzie historia Armii Krajowej jest szczególnie żywa, takie inicjatywy mają na celu pielęgnowanie pamięci o lokalnych bohaterach oraz edukowanie młodego pokolenia o ich poświęceniu. Działania władz samorządowych świadczą o znaczeniu, jakie przywiązuje się do zachowania dziedzictwa historycznego.

Odwiedzanie grobów żołnierzy AK rozpoczęto od wizyty na cmentarzu w Songieliszkach w gminie solecznickiej. Cmentarz jest miejscem spoczynku żołnierzy Armii Krajowej, jak też lokalnych mieszkańców, członków ruchu oporu, którzy oddali życie w walce z okupantami.

W ceremonii złożenia wieńców i zapalenia zniczy wzięli udział starosta gminy solecznickiej Mirosław Niewierkiewicz, harcerze Gimnazjum im. Jana Śniadeckiego w Solecznikach.

Witając zgromadzonych wicemer rejonu solecznickiego Waldemar Śliżewski podkreślił wartość wolności i niepodległości, o którą walczyli Żołnierze Wyklęci. Ich niezłomna postawa stanowi inspirację dla współczesnych działań na rzecz zachowania tożsamości narodowej oraz budowania świadomości historycznej wśród mieszkańców rejonu.

– Co roku w okresie Dnia Wszystkich Świętych odwiedzamy groby żołnierzy Armii Krajowej. Wtedy podstawową refleksją jest życie i przemijanie. Teraz, w przededniu wiosny, odwiedzając te same cmentarze bardziej skupiamy się na życiu i nadziei. Są to walory, jakie były myślą przewodnią żołnierzy, są to wartości, które przetrwały do dnia dzisiejszego. Dlaczego Żołnierze Wyklęci? Dlatego, że reżim sowiecki starał się wykasować ich z historii i pamięci. Tymczasem ich niezłomny duch przetrwał najgorsze tortury i czasy – stąd też Żołnierze Niezłomni. Dzisiaj gromadzimy się tu oddając hołd naszej historii i szanujemy rzeczywistość – powiedział wicemer rejonu solecznickiego Waldemar Śliżewski.

Innym miejscem pochówku Żołnierzy Niezłomnych w gminie solecznickiej są Soleczniki. Tutaj do delegacji dołączyli także członkowie Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Solecznikach. W towarzystwie proboszcza miejscowej parafii ks. Rusłana Wilkiela została odmówiona modlitwa za poległych.

– Groby żołnierzy AK są rozsiane po całym rejonie, całej Wileńszczyźnie. Świadczą też o tym te groby w kwaterze w Solecznikach. Pochowane są tu szczątki osób, które zginęły w Dziewieniszkach, o czym świadczą odpowiednie napisy. Wiemy, że w owych czasach walki toczyły się w wielu miejscach dookoła Solecznik – są to i Bohusze, i Sangieliszki, i Gierwiszki. Od wielu lat Solecznicki Oddział Rejonowy Związku Polaków na Litwie dokłada wielu starań, aby te groby odnaleźć i godnie uczcić. Jest to nasze zadanie, obowiązek i przede wszystkim wyraz szacunku i wdzięczności względem tych, co dokonali trudnego wyboru – zginęli za wolność ojczyzny – powiedział dyrektor administracji samorządu rejonu solecznickiego Grzegorz Jurgo.

Mimo że na cmentarzu w Koniuchach nie są pochowani żołnierze AK, to miejsce jest mocno związane z siłą ducha i ruchem oporu. Miejscowa ludność nie dała się zastraszyć, stanęła do walki o własną godność. Niestety ceną za ich honor była śmierć. Przy pomniku poległym w styczniu 1944 r. z rąk sowieckiej partyzantki mieszkańcom wsi Koniuchy zapalili znicze uczniowie Gimnazjum im. Anny Krepsztul w Butrymańcach oraz społeczność lokalna na czele ze starostą Pawłem Kazarynem.

Razem z księdzem parafii butrymańskiej Józefem Aszkiełowiczem odmówiono modlitwę za dusze zmarłych.

W toku wizytacji odwiedzono także cmentarze w Butrymańcach i Niewoniańcach. W ceremonii złożenia wieńców uczestniczyli starosta gminy butrymańskiej Wanda Bielska, starosta gminy podborskiej Mirosław Baliński oraz lokalne społeczności.

W Ejszyszkach pamięć żołnierzy AK uczczono przy Kwaterze żołnierskiej na miejscowym cmentarzu. Licznie zgromadzoną społeczność reprezentowali starosta Mirosław Bogdziun, ksiądz proboszcz parafii ejszyskiej Wiktor Bogdziewicz, młodzież i mieszkańcy Ejszyszek.

– Żołnierze Niezłomni stanęli przed dramatycznym wyborem: mogli podporządkować się narzuconej władzy, rezygnując z marzeń o wolnej Polsce, lub podjąć nierówną walkę w imię honoru i niepodległości. Wybrali trudniejszą drogę – życie w ukryciu, ciągłe zagrożenie, walkę z reżimem, który chciał wymazać ich istnienie z kart historii. Dla nich kapitulacja oznaczałaby zdradę ideałów, za które walczyli w czasie II wojny światowej. Choć wielu zapłaciło najwyższą cenę, ich ofiara stała się symbolem niezłomnego ducha narodu, który nigdy nie pogodził się z utratą wolności. Życzę Państwu, aby nigdy nie musielibyśmy dokonywać tak drastycznych wyborów, pielęgnowalibyśmy najwyższe wartości – wolność, wiarę, rodzinę – powiedział Konsul Generalny RP w Wilnie Dariusz Wiśniewski.

Ostatnim odwiedzonym w tym dniu cmentarzem był cmentarz w Koleśnikach, gdzie na grobach żołnierzy AK razem z delegacją władz samorządu i placówki dyplomatycznej wieńce złożyli starosta gminy koleśnickiej Danuta Wilbik, ksiądz Tadeusz Szwiedawiczius, młodzież i nauczyciele Gimnazjum im. Ludwika Narbutta w Koleśnikach.

salcininkai.lt