Algimantas Pliučas, przewodniczący Izby Architektów, powiedział, że zalecenia państwa dotyczące budowania schronów dotarły już do wykonawców, więc nowo budowane bloki mieszkalne czy biurowce będą miały takie bezpieczne przestrzenie. Te rekomendacje, jak zaznaczył, nie dotyczą jednak starszych zabudowań, dlatego mieszkańcom, wspólnotom mieszkaniowym, samorządom czy instytucjom państwowym przygotowano propozycje, w jaki sposób urządzić schron w już zbudowanych budynkach.
Jak podkreślił Tumas Mazūras z grupy ekspertów, która opracowała zalecenia, „każdy może zadbać o swoje bezpieczeństwo, nie czekając, aż zrobi to państwo”. Zaznaczył, że przygotowano instrukcje dla budynków o różnym przeznaczeniu – domów jednorodzinnych, bloków mieszkalnych, piwnic, budynków administracyjnych, parkingów podziemnych i in. Mówiąc o podstawowych wymaganiach dotyczących schronów, powiedział, że pomieszczenie nie powinno być duże, od 0,75 do 1,5 m2 na osobę, mają być mocne ściane – murowane, betonowe, a nie z gipsu. Zaleca się zadbać o to, aby do schronu można było łatwo wejść i wyjść, o komfort przebywania w nim. Ważne jest także posiadanie zapasów żywności, zewnętrznej baterii (powerbank).
Przygotowując rekomendacje oparto się na doświadczeniach Ukrainy, Izraela i Finlandii. „Doświadczenia krajów są bardzo różne. Finowie przystosowali schroniska na dłuższy pobyt, Izraelczycy – na godzinę lub dwie” – powiedział Mazūras.
W publikacji wskazano także, co i jak zrobić, jeśli nie ma bezpiecznego schronienia lub dostęp do takiej przestrzeni nie jest możliwy.
Zalecenia przygotowane przez architektów można bezpłatnie pobrać w formacie PDF (62 strony ) na stronie internetowej Litewskiej Izby Architektów www.architekturumai.lt, będą one także rozpowszechniane w innych środkach informacyjnych dotyczących bezpieczeństwa cywilnego.
***
Wiosną 2022 roku po przeprowadzeniu inwentaryzacji obiektów zbiorowej ochrony zidentyfikowano około 1,8 tys. odpowiednich miejsc. Szacowano wówczas, że w sytuacji zagrożenia w schronach będzie mogło zmieścić się około pół miliona, czyli 17 proc. mieszkańców kraju. W sierpniu 2023 roku ogłoszono, że urządzono wystarczającą liczbę schronów, aby zapewnić schronienie dla około 30 proc. mieszkańców. W październiku ub. roku podano, że w samorządach w ciągu 1,5 roku powstało 2,5 tys. schronów.
Na podst. ELTA, architekturumai.lt
