Auschwitz-Birkenau był największym nazistowskim obozem koncentracyjnym i centrum zagłady. W latach 1940-1945 zamordowano w nim około miliona Żydów i stu tysięcy osób innych narodowości, przede wszystkim Polaków, Romów i sowieckich jeńców wojennych. Metodyczna eksterminacja w obozie trwała aż do końca jego funkcjonowania. 18 stycznia 1945 roku, na kilka dni przed wkroczeniem do Oświęcimia Armii Czerwonej, zarządzono ewakuację: około 60 000 więźniów zmuszono do wyczerpującego marszu śmierci, w którym około 15 000 osób zmarło.

Auschwitz jest symbolem Holokaustu, ale ta bezprecedensowa zbrodnia na ludzkości dokonywała się wszędzie tam, gdzie III Rzesza rozciągała swoje wpływy. W wyniku zagłady życie straciło około 6 milionów Żydów, z czego połowę stanowią ofiary obozów koncentracyjnych i zagłady.

W duchu odpowiedzialności za teraźniejszość i troski o przyszłość, Europejska Sieć Pamięć i Solidarność co roku bierze udział w upamiętnieniu Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu. W tym roku zaplanowaliśmy kampanię informacyjną na naszych kanałach w mediach społecznościowych i e-mediach, której celem jest upowszechnianie wiedzy o zagładzie. Podczas kampanii, która potrwa od 17 do 31 stycznia, zaprezentujemy materiały informacyjne, edukacyjne i naukowe:

• film animowany „Memento”, upamiętniający Międzynarodowy Dzień Pamięci Holokaustu;

• film „Righteous Diplomacy” (2021) poświęcony dyplomatom, którzy odegrali istotną rolę w ratowaniu tysięcy Żydów podczas II wojny światowej. Film wchodzi w skład teki edukacyjnej „Diplomats Aiding Jews” dostępnej na portalu Hi-story Lessons;

• pakiet edukacyjny poświęcony tematyce Holokaustu, który obejmuje scenariusze lekcji i przewodnik dla nauczycieli. Lekcjom przeprowadzonym na podstawie proponowanych scenariuszy towarzyszyć będą pytania o ludzką naturę, postawy i mechanizmy zachowań w ekstremalnych warunkach, a także o woli przetrwania i siły sprzeciwu wobec zła;

• przewodnik po wystawie objazdowej „Między życiem a śmiercią. Historie pomocy w czasie Zagłady”, opowiadającej nieznane historie bezinteresownej odwagi i nadzwyczajnego poświęcenia osób, które ratowały Żydów podczas II wojny światowej;

• wywiad z jedną z bohaterów powyższej wystawy – Elżbietą Ficowską, a także tekst o pamięci, szacunku i tęsknocie do obu jej Matek „W imię obu jej Matek”;

• artykuł autorstwa Carol Elias o „Holokauście i przetrwaniu diaspory: przyszłe pokolenia. Przeszłość, teraźniejszość, przyszłość” oraz materiał Romana Żuchowicza przybliżający kwestię „Konferencji w Wannsee”, spotkania najwyższych urzędników państwowych nazistowskich Niemiec i dowódców Schutzstaffel (SS) w celu uzgodnienia „ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej”;

• interaktywna mapa dotycząca konferencji w Wannsee i jej następstw;

• poruszający performans uczestników tegorocznej edycji projektu „Sound in the Silence”, którzy zdobytą podczas odwiedzin miejsc pamięci wiedzę przekształcili w niepowtarzalne widowisko, przywołujące głosy zarówno sprawców, jak i ofiar Zagłady, a także refleksje młodzieży o doświadczaniu historii poprzez sztukę;

• nagrania wideo oraz inne materiały powstałe podczas konferencji naukowej „Genealogies of Memory 2020. The Holocaust between Global and Local Perspectives” (2020);

• numer czasopisma naukowego „Remembrance And Solidarity. Studies in 20th Century European History” zatytułowany „Holocaust/Shoah” (2016).

Więcej informacji na temat tegorocznej kampanii w ramach Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu można znaleźć tutaj.

Organizator:

ESPS jest finansowana przez:

Europejska Sieć Pamięć i Solidarność to międzynarodowa inicjatywa, której zadaniem jest badanie, dokumentowanie i upowszechnianie wiedzy na temat historii Europy XX wieku i sposobów jej upamiętniania ze szczególnym uwzględnieniem okresu dyktatur, wojen i społecznego sprzeciwu wobec zniewolenia. Do krajów członkowskich Sieci należą Polska, Niemcy, Węgry, Słowacja i Rumunia, natomiast Albania, Austria, Czechy, Łotwa, Gruzja i Estonia posiadają status członków-obserwatorów, mających swoich reprezentantów w organach zarządczych Sieci. www.enrs.eu