„Biorąc pod uwagę obecną sytuację bezpieczeństwa w regionie, widzimy, że konieczne jest wzmocnienie Wojska Litewskiego, zarówno poprzez zakup nowoczesnej broni, jak i zwiększenie liczby żołnierzy oraz zapewnienie lepszych warunków służby. Zainicjonowana reforma poboru stworzy lepsze warunki służby dla młodych ludzi i pomoże podnieść jakość szkolenia wojskowego” – powiedział cytowany w komunikacie wiceminister ochrony kraju Žilvinas Tomkus.
Resort obrony informuje, że po wielu dyskusjach z różnymi grupami społeczeństwa, studentami i przedstawicielami uczelni zdecydowano, jakie działania zwiększą atrakcyjność służby wojskowej, przygotują więcej młodszych oficerów i brakujących specjalistów oraz przyciągną młodych ludzi do zawodowej służby wojskowej.
Reforma służby wojskowej ma na celu wzmocnienie sił zbrojnych państwa oraz zwiększenie zaangażowania społeczeństwa w obronność kraju.
„Realizacja tej reformy zapewniłaby lepsze wyszkolenie żołnierzy obowiązkowej służby wojskowej oraz stworzyłaby możliwość powołania większej liczby młodych ludzi. Zakłada się, że rocznie do obowiązkowej służby wojskowej przystąpi około 5000 młodych ludzi” – czytamy w komunikacie.
Zmiany w systemie poboru do wojska
Jedną z najważniejszych zmian nowego modelu jest to, że obowiązkowej służby w wojsku nie można byłoby odłożyć na później.
Służba w wojsku byłaby również obowiązkowa dla studiującej młodzieży. Co prawda, studenci mogliby wybrać najbardziej akceptowalną formę służby: przerwać studia i odbyć 9-miesięczną służbę lub studiować i odbyć służbę wojskową w częściach w weekendy lub w wakacje. Rozpoczęcie służby byłoby skoordynowane tak, aby nie kolidować z rozpoczęciem roku akademickiego.
Młodzi ludzie, którzy zdobyli zawody, których brakuje w Wojsku Litewskim (inżynierowie różnych dziedzin, lekarze, informatycy i inni), byliby powołani do służby nie później niż 2 lata po ukończeniu studiów.
Do odbycia obowiązkowej służby wojskowej przede wszystkim byliby powołani młodzi ludzie w wieku 18-21 lat, którzy ukończyli szkołę. Przewidziane są również wyjątki: poborowi, którym odroczono służbę w indywidualnym zarządzeniu, byliby powołani do momentu ukończenia 22 lat po zakończeniu przewidzianych okoliczności. A ci, którzy zostali powołani do odbycia służby wojskowej, ale się na nią nie stawili, musieliby ją odbyć do momentu ukończenia 30 lat.
Służba większości poborowych trwałaby nadal 9 miesięcy, ale biorąc pod uwagę potrzeby armii litewskiej, okres służby mógłby zostać skrócony, ale nie więcej niż o 3 miesiące.
Dla młodych ludzi, którzy zdobyli zawody (kwalifikacje), których brakuje w wojsku, proponuje się ustanowienie 3-miesięcznej służby.
Dla studentów lub młodych ludzi, którzy już ukończyli studia, proponuje się również ustalenie od 160 do 200 dni służby, podzielonych na części i trwających nie dłużej niż 3 lata.
Dla młodych ludzi, którzy ze względu na zły stan zdrowia nie mogą odbyć obowiązkowej służby wojskowej, a chcieliby ją odbyć, proponuje się wyznaczenie 2-miesięcznego okresu służby.
Ponadto, uwzględniając orzeczenie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, zamierza się doprecyzowanie przepisów ustawy o poborze do wojska, dotyczących alternatywnej służby wojskowej. Proponuje się wydłużenie okresu służby alternatywnej z 9 do 12 miesięcy.
Służba w czynnej rezerwie zostałaby przedłużona do 15 lat (obecnie 10 lat). Pierwsze pięć lat służby – w jednostkach wojskowych, w których służyli wcześniej, a kolejne szkolenia i odnowienie wiedzy planowane są w batalionach szkoleniowych Rady Szkolenia i Doktryny Wojska Litewskiego.