Wspieranie szkół polskich na Litwie jest ważnym elementem polityki Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Będąc centrami edukacji i kultury są bardzo istotnym elementem utrwalania i pielęgnowania polskości na Litwie, mają ogromne znaczenie dla konsolidacji lokalnych środowisk naszych rodaków. podkreślił w czasie uroczystości Tomasz Różniak – Sekretarz Generalny Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”.
Sprzęt kuchenny, oświetlenie, kanalizacja, ogrzewanie i wentylacja – wszystko to udało się odnowić w ciągu niespełna 3 miesięcy. Na taki remont stołówki gimnazjum czekało 37 lat. Koszt remontu wyniósł ponad 200 tys. EUR. Pokrył go resort spraw zagranicznych Polski wspólnie z Samorządem Rejonu Solecznickiego. Jest to szczególnie ważne w obliczu prowadzonej reorganizacji szkół na Litwie. Butrymańskie gimnazjum jest jedną z czterech placówek w rejonie solecznickim, którym z powodu niewystarczającej liczby uczniów grozi likwidacja klas XI i XII. Do ich utrzymania zobowiązał się samorząd.
***
Butrymańce
Butrymańce leżą na zachód od Solecznik, przy granicy z Białorusią. W dawnych kronikach wymieniono rycerza nazwiskiem Putra, pochodzącego z wioski Butrymy, który miał walczyć pod Grunwaldem. Około 1600 roku Butrymańce i okolice należały do rodziny Houwaltów. Spośród licznej rodziny Houwaltów najbardziej znany to Krzysztof, syn Krzysztofa i Urszuli von Lőbenstein. Gdy wybuchła wojna polska z Kozakami, wezwany przez króla Jana Kazimierza, objął dowództwo nad piechotą polską. W 1652 r. otrzymał indygenat polski, zatwierdzony na sejmie 1662 r. i odmianę w herbie przez dodanie do niego Orła Białego. Krzysztof pozostawił dwóch synów, z których jeden osiedlił się na Litwie. Jedna gałąź mieszkała w majątku Nowe Rakliszki, niedaleko od miejscowości Butrymańce oraz w majątku w Onżadowie, Milwidach ówczesnej parafii turgielskiej. W 1909 roku mieszkało w Butrymańcach około 3 tys. osób, a okoliczne dobra należały do Józefa hrabiego Tyszkiewicza. Kościół pod wezwaniem św. Michała Archanioła zaprojektowany przez Jana Podczaszyńskiego został zbudowany w 1799 roku z funduszy Jana Szrottera, barona, kapitana wojsk pruskich.
Do 1939 roku Butrymańce należały kolejno do gminy ejszyskiej, potem bieniakońskiej. Na miejscowym cmentarzu znajduje się pięć mogił żołnierzy AK. Byli to żołnierze 77 pp. AK V batalionu 3 kompanii, (dowódca por. Jan Bobin „Kalina”) polegli 29 kwietnia 1944 w walce z litewskimi formacjami policyjnymi. Są tu pochowani: Władysław Gojżewski ps. "Wichura" (a nie Gojrzewski „Figura" - błędnie na pomniku), Piotr Wojtkiewicz „Granat”, Józef Mickiewicz „Kret”.
Gimnazjum w Butrymańcach
Gimnazjum im. Anny Krepsztul w Butrymancach to szkoła z językiem polskim nauczania od klasy 1 do matury. Założenie pierwszej szkoły parafialnej w tej miejscowości datuje się na rok 1910.
Gimnazjum - jak opisują jej nauczyciele i dyrekcja - to szkoła szczęśliwa, nowoczesna, ciągle się ucząca i zmieniająca, łącząca społeczność - w szczególności polską - we wspólne działanie, które rozwija dojrzałą osobowość. Misją szkoły jest wychowanie w pełni wykształconych, kreatywnych, przedsiębiorczych, aktywnych, pozytywnie nastawionych do życia obywateli, zdolnych do poznania siebie i skutecznej integracji ze stale zmieniającym się społeczeństwem.
Gimnazjum im. Anny Krepsztul w Butrymańcach
Šalčininkų r. Butrimonių Anos Krepštul gimnazija
Litwa, Butrymańce, Mokyklos 2
Patronka Gimnazjum
Gimnazjum w Butrymańćach nosi imię osoby niezwykłej - Anny Krepsztul - malarki polskiego pochodzenia, o wielkich zaletach umysłu i charakteru, zasłużonej dla społeczności naszych rodaków na Litwie.
Anna Krepsztul urodziła się 20 lutego 1932 roku we wsi Taboryszki położonej w rejonie solecznickim. Od najmłodszych lat Anna zdradzała talent i zamiłowanie do sztuk plastycznych. Wspierał ją i udzielił pierwszych lekcji rysunku ojciec, który pasjonował się rzeźbą, techniką.
Beztroskie dzieciństwo zaburzyła choroba 10-letniej dziewczynki. To był początek długich zmagań z osteoporozą i gruźlicą kości. Sztuka i malarstwo pozwoliły jej godnie do końca walczyć ze słabością i niewolą na wózku inwalidzkim (od 1978 roku). Przez całe swoje życie Anna namalowała ponad 3 i pół tysiąca obrazów, które są dziś w prywatnych kolekcjach i galeriach, między innymi w Polsce, na Litwie, w USA, Anglii, Niemczech, Francji, Australii, Kanadzie, w Watykanie oraz zdobią ściany wielu kościołów.
Najwspanialszym jej dziełem były obrazy religijne: Zbawiciela Jezusa Chrystusa i Najświętszej Maryi Panny. Przepiękny Jej obraz Matki Boskiej Szkaplerznej z Dzieciątkiem Jezus na ręku jest umieszczony na ołtarzu głównym kościoła pw. św. Michała Archanioła w Taboryszkach. W 2005 roku decyzją Rady Samorządu Rejonu Solecznickiego Anna Krepsztul została Honorowym Obywatelem Rejonu Solecznickiego. 15 lutego 2008 r. otrzymała pośmiertnie od Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Kaczyńskiego – Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski.
na podst. www.wspolnotapolska.org.pl
