XI. Opieka zdrowotna nad mieszkańcami

W Centralnej Przychodni Rejonu Wileńskiego pracuje 147 lekarzy, którzy troszczą się o zdrowie 66 797 mieszkańców, w tym 39 240 mieszkańców na obszarach wiejskich. W 2021 roku przeznaczyliśmy przychodni ponad 728,7 tys. euro – o ponad 40 proc. więcej niż w 2020 roku i aż o prawie 60 proc. więcej niż w 2019 roku (diagram - w załącznikach poniżej).

W celu zwiększenia motywacji lekarzy do pracy w rejonowych placówkach opieki zdrowotnej i zachęcenia rezydentów, by wybierali rejonowe placówki opieki zdrowotnej na bazy rezydentury realizujemy programy wsparcia studiów rezydentów (kardiologa, neurologa i lekarza rodzinnego).

- Dużo uwagi poświęcamy podnoszeniu kwalifikacji pracowników.

- Centralna Przychodnia Rejonu Wileńskiego pracownikom, którzy jadą do pracy z Wilna ponad 20 km rekompensuje wydatki na przejazd.

- Centralna Przychodnia Rejonu Wileńskiego poprawiła dostępność usług lekarza rodzinnego, zmniejszyło czas oczekiwania na wizytę u lekarza rodzinnego.

- Stacjonarne usługi leczenia wspomagającego i usługi pielęgniarskie świadczone są w 3 szpitalach leczenia wspomagającego.

- Liczba łóżek do leczenia wspomagającego i usług pielęgniarskich – 94, liczba łóżek opieki paliatywnej – 7.

- Usługi pogotowia ratunkowego świadczy 6 brygad. W 2021 roku obsłużyły ponad 100 tys. mieszkańców, w tym 96 331 – na obszarach wiejskich.

- Wszystkie karetki zostały wyposażone według litewskiego standardu LST EN 1789 „Środki transportu medycznego i ich wyposażenie. Karetki pogotowia ratunkowego“. Rozmieszczenie brygad pogotowia ratunkowego w rejonie pozostało bez zmian. Do wypełniania w domu pacjenta karty wezwania pogotowia ratunkowego wykorzystywane są laptopy.

- Usługi Dziennego Centrum Zdrowia Psychicznego przybliżone zostały do miejsc zamieszkania osób na obszarach wiejskich. Osobom świadczone są nieodpłatne usługi kompleksowe z uwzględnieniem potrzeb indywidualnych, realizowane są różnego rodzaju działania wspierające rehabilitację psychospołeczną. W 2021 roku w Dziennym Centrum Zdrowia Psychicznego wyświadczono usługi 135 pacjentom (3 779 łóżkodni).

Zmiany

- Wzrosły wskaźniki urodzeń, wskaźnik śmiertelności – jeden z najniższych na Litwie (w rejonie wileńskim na 1000 mieszkańców – 12,4 przypadku, na Litwie – 15,6 przypadku).

- Zawarto umowę o zaopatrzenie mieszkańców obszarów wiejskich w leki za pośrednictwem ambulatoryjnych placówek opieki zdrowotnej.

- Zwiększono dostępność usług opieki zdrowotnej dla osób niepełnosprawnych. Urządzono podnośniki i prowadzące do nich ścieżki dla pieszych w Szpitalu Leczenia Wspomagającego i Opieki Pielęgniarskiej w Czarnym Borze, w ambulatoriach w Kowalczukach, Podbrzeziu i Rudominie. Adaptowano sanitariaty w ambulatoriach w Ławaryszkach, Podbrzeziu i Mejszagole, w gabinecie lekarza praktyki ogólnej w Nowej Wilejce oraz w Szpitalu Leczenia Wspomagającego i Opieki Pielęgniarskiej w Rzeszy.

- W celu poprawy usług opieki ambulatoryjnej w domu pacjenta w styczniu 2021 roku powołano dział ambulatoryjnych usług pielęgniarskich w domu, w celu rozszerzenia spektrum świadczonych usług nabyto dodatkowy samochód do odwiedzania pacjentów w domu.

- Rozszerzono spektrum usług diagnostyki ambulatoryjnej. Liczba badań serologicznych wzrosła 4,5-krotnie, ogółem zaś w porównaniu do roku 2020 liczba badań wzrosła o 50 procent.

- Operatywność pogotowia ratunkowego wyniosła 73,62 proc. (w mieście i na wsi). Wpływ na zmniejszenie operatywności miał wzrost liczby wezwań w czasie pandemii oraz świadczenie usług opieki zdrowotnej dla obcokrajowców, którzy nielegalnie przekroczyli granicę państwową.

- W Centrum Zdrowia Psychicznego w związku ze wzrostem zapotrzebowania na usługi pomocy psychologicznej oraz w celu poprawy dostępności usług psychologicznych zwiększono liczbę etatów psychologów medycznych. Usługi specjalistów zdrowia psychicznego świadczone są w sposób, który najbardziej odpowiada interesom pacjentów – zarówno w drodze bezpośredniego kontaktu, jak też w sposób zdalny.

- Zmniejszyła się zachorowalność na gruźlicę. Zachorowalność na choroby zakaźne układu pokarmowego zmniejszyła się aż 8-krotnie.

- Zmniejszyła się śmiertelność związana z wypadkami transportowymi. Zwiększył się zakres szczepień dzieci.

Projekty i programy realizowane w Centralnej Przychodni Rejonu Wileńskiego. W celu poprawy jakości świadczonych usług oraz warunków pracy pracowników w 2021 roku realizowano wiele projektów i programów:

„Zwiększanie skuteczności działalności placówek opieki zdrowotnej w rejonie wileńskim“

W 2021 roku z samorządu, UE i państwa otrzymano ponad 321 tys. euro. Nabyto ponad 180 jednostek sprzętu medycznego do świadczenia usług lekarzy rodzinnych i ambulatoryjnej opieki pielęgniarskiej w domu, leczenia wspomagającego i usług pielęgniarskich w szpitalach, w ambulatoriach w Czarnym Borze i Kowalczukach urządzono podnośniki dla osób niepełnosprawnych.

„Wypróbowanie modelu innowacyjnego i kompleksowego leczenia chorób przewlekłych“

Realizacja projektu obejmuje badanie holistyczne stanu pacjentów, cierpiących na dwie i więcej przewlekłych chorób niezakaźnych, świadczenie kompleksowej i zintegrowanej opieki, nabycie sprzętu potrzebnego do wypróbowania modelu, doskonalenie istniejących systemów informacyjnych potrzebnych do zdalnego przekazywania danych w trakcie wypróbowywania modelu, szkolenia dla pacjentów i/lub członków ich rodzin, jak również szkolenia dla specjalistów opieki zdrowotnej i innych. W 2021 roku z samorządu, UE i państwa otrzymano prawie 74 tys. euro. Nabyto sprzęt medyczny, stworzono model systemu informacyjnego dla pacjentów, kwalifikację podnosiło 14 specjalistów opieki zdrowotnej. W ramach projektu leczy się 93 pacjentów.

„Doskonalenie usług pogotowia ratunkowego dla wrażliwych grup mieszkańców w rejonach wileńskim i awiżeńskim“

Celem projektu jest poprawa stanu zdrowia i jakości życia mieszkańców rejonów wileńskiego i oszmiańskiego. Projekt jest realizowany w ramach Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa Programu Współpracy Transgranicznej Łotwa-Litwa-Białoruś na lata 2014-2020 wespół z partnerem – Centralnym Szpitalem Rejonu Oszmiańskiego (Białoruś).

W 2021 r. z samorządu, UE i państwa otrzymano ponad 110 tys. euro. Wyremontowano podstacje w Czarnym Borze i Rzeszy, nabyto karetkę pogotowia ratunkowego z wyposażeniem, krzesła do transportowania pacjentów, meble, sprzęt komputerowy.

„Odnowienie technologii świadczenia ambulatoryjnych usług z zakresu kardiologii w Centralnej Przychodni Rejonu Wileńskiego”

Nabyto drugi aparat do diagnostyki ultradźwiękowej za prawie 60 tys. euro. W 2021 r. samorząd przeznaczył na projekt 45 000 euro.

„Wykorzystanie zasobów odnawialnych w placówkach opieki zdrowotnej we wsiach Czarny Bór, Rukojnie i Miedniki”

Wykonano prace projektowe. W 2021 r. samorząd przeznaczył 30 000 euro.

„Program zwiększania dostępności usług lekarzy rodzinnych w placówkach opieki zdrowotnej w rejonie wileńskim w latach 2020-2021”

52 lekarzom wypłacano dodatki do wynagrodzenia ze środków budżetu samorządu, 66 pielęgniarkom – ze środków Centralnej Przychodni Rejonu Wileńskiego. W 2021 roku samorząd przeznaczył na ten cel ponad 314 tys. euro.

Realizowano pięć programów wsparcia studiów lekarzy rezydentów: 2 lekarzy kardiologów, 1 neurologa i 2 lekarzy rodzinnych. Samorząd przeznaczył prawie 15,5 tys. euro.

Zrealizowano dwa programy wsparcia zdrowia publicznego. Z budżetu samorządu otrzymano prawie 23 tys. euro.

Samorząd przeznaczył 257,3 tys. euro na wymianę dachu w gabinecie lekarza praktyki ogólnej w Nowej Wilejce, remont pomieszczeń ambulatorium w Pogirach, zainstalowanie gorącej wody w głównym budynku Centralnej Przychodni Rejonu Wileńskiego, zrekompensowanie wydatków na wynajem pomieszczeń, usługi komunalne, utrzymanie gabinetu DOTS, usługi protezowania zębów, zwiększone wynagrodzenia dla specjalistów, którzy jechali do pracy w mobilnym punkcie badań COVID-19 w Wilnie, dodatkowe wydatki brygady pogotowia ratunkowego oraz wydatki skierowane na zapewnienie świadczenia usług niezbędnej pomocy medycznej dla przebywających w rejonie wileńskim obcokrajowców, którzy nielegalnie przedostali się na terytorium Litwy.

Przychodnia w Niemenczynie. Mimo wyzwań spowodowanych pandemią COVID-19 udało się zapewnić płynną działalność przychodni w Niemenczynie poprzez operatywne i skuteczne rozwiązanie kwestii potoków pasażerów, zarządzania zasobami ludzkimi, udzielanie szczególnej uwagi zapewnieniu bezpieczeństwa pacjentów i pracowników. Chociaż w okresie pandemii lekarzom rodzinnym przybyło funkcji, niezwiązanych z opieką zdrowotną, zapewniono, by pacjenci mogli trafić do lekarza rodzinnego w ciągu 7 dni kalendarzowych w przypadku zaostrzenia się choroby przewlekłej (100 proc. pacjentów trafiało na pierwszą wizytę w tym okresie), w przypadku nagłej choroby – w dniu zwrócenia się pacjenta do placówki opieki zdrowotnej. Zapewniono, by pacjenci mogli trafić do lekarzy specjalistów w ciągu 30 dni kalendarzowych. Nieprzerwanie przez cały rok świadczono usługi leczenia wspomagającego i usługi pielęgniarstwa oraz usługi opieki paliatywnej w Szpitalu Leczenia Wspomagającego i Opieki Paliatywnej w Niemenczynie. W placówkach opieki zdrowotnej zwiększył się zakres usług świadczonych w sposób zdalny oraz w drodze kontaktu bezpośredniego.

W ramach udziału w zarządzaniu sytuacją epidemiczną w kraju pracownicy Przychodni w Niemenczynie wykonywali w punktach mobilnych testy PCR oraz szybkie testy antygenowe w kierunku koronawirusa.

W celu zapewnienia większego i wygodniejszego dostępu do szczepień przeciw COVID-19 w rejonie wileńskim w Przychodni w Niemenczynie otwarto gabinet szczepień przeciw COVID-19. Specjalnie sformowane brygady specjalistów przychodni jeździły wykonywać szczepienia do domów opieki społecznej, placówek oświatowych, przedsiębiorstw, organizacji, do domów pacjentów. Organizowano weekendowe akcje szczepień w gminach bujwidzkiej i niemenczyńskiej. Na rekompensatę wydatków na szczepienia przeciw COVID-19 z budżetu państwa otrzymano ponad 58 tys. euro.
W maju Przychodnia w Niemenczynie została podłączona do scentralizowanego systemu informacyjnego rejestracji i pacjenci mogli się zarejestrować na szczepienia przez internet na koronastop.lt, jak również – pod numerem infolinii 1808. Oprócz tego, mieszkańcom stworzono możliwość rejestrowania się na szczepienia bezpośrednio w przychodni.

Od września lekarze rodzinni przychodni raz tygodniowo świadczyli usługi medycyny rodzinnej migrantom z Centrum Rejestracji Uchodźców w Miednikach.

W ramach realizacji programu „Poprawa dostępności usług opieki zdrowotnej (lekarzy rodzinnych) w placówkach opieki zdrowotnej rejonu wileńskiego” lekarzom rodzinnym wypłacano dodatki do wynagrodzenia z budżetu samorządu rejonu wileńskiego, pielęgniarkom natomiast – ze środków przychodni. Na realizację programu z budżetu samorządu otrzymano prawie 47 tys. euro. Kwota własnych środków placówki – prawie 32 tys. euro.

Przychodnia w Niemenczynie wespół ze stołeczną Przychodnią Antakalnio i Centrum Opieki Zdrowotnej w miejscowości Veiveriai kontynuuje realizację projektu „Innowacyjne świadczenie usług pacjentom cierpiącym na wiele chorób”.

W celu bardziej skutecznego zarządzania chorobami przewlekłymi, holistycznego badania pacjentów, aktywniejszego udziału pacjentów w zarządzaniu stanem zdrowia, poprawy jakości życia, zapewnienia dostępności usług opieki zdrowotnej nabyto urządzenia do pomiaru aktywności pacjentów, ciśnieniomierze, zegarki z EKG, inteligentne wagi masy za ciała na ogólną kwotę 3,5 tys. euro, laptopy za 3 tys. euro. Na wynagrodzenia dla uczestniczących w projekcie pracowników otrzymano 7,5 tys. euro. Projekt jest finansowany ze środków unijnych funduszy strukturalnych.

W ramach poprawy jakości i dostępności usług rehabilitacyjnych do gabinetu rehabilitacji nabyto nowoczesny sprzęt – urządzenia do terapii mikrofalowej i do elektroterapii na kwotę 11 865 euro.

W celu poprawy dostępności usług przeprowadzony zostanie kapitalny remont części pomieszczeń budynku Przychodni w Niemenczynie. W roku sprawozdawczym sporządzono projekt techniczny i ogłoszono przetarg na zakup prac remontu kapitalnego wyżej wymienionych pomieszczeń. Z budżetu samorządu na sporządzenie projektu otrzymano 36 tys. euro.

XII. Rolnictwo

Liczba gospodarstw rolnych w rejonie wileńskim rośnie (diagram - w załączniku poniżej).

Deklarowanie zasiewów. Ogólna powierzchnia terytorium rejonu wileńskiego – 212 915 ha, z czego użytki rolne stanowią 97 869 ha.

W rejonie wileńskim w 2021 roku użytki rolne zadeklarowało 3 605 podmiotów (w 2020 r. – 3 787 podmiotów). Ogólna powierzchnia – 47 644,59 ha (w 2020 r. – 47 628,07 ha). Od 2020 r. liczba podmiotów zmniejszyła się o 182. Dzieję się tak dlatego, że niektórzy mieszkańcy rezygnują z deklarowania lub sprzedają działki ziemi, zmieniają przeznaczenie działki na teren zabudowany.

Wstępna kwota, o jaką w 2021 roku ubiegają się osoby deklarujące – 2 369 441 euro (w 2020 r. – 2 123 128 euro, w 2018 r. – 2 776 801 euro) (szczegółowe dane - w załączniku poniżej).

Liczba gospodarstw według wieku i płci rolników - (szczegółowe dane - w załączniku poniżej).

W rejonie wileńskim rośnie liczba gospodarstw, w których pracują młodzi rolnicy (do 40 lat). W Okręgu Wileńskim nadal jesteśmy liderem pod względem liczby młodych rolników (do 40 lat) i pod względem liczby kobiet rolników.

Uprawa roślin. Już od kilku lat najpopularniejsze rośliny uprawne w rejonie wileńskim to pszenica, owies i gryka (szczegółowe dane - w załączniku poniżej).

Hodowla bydła. Od 2019 roku pogłowie bydła w rejonie wileńskim maleje, rośnie natomiast pogłowie kóz i liczba rodzin pszczelich. Według danych Centrum Informacji Rolniczej i Przedsiębiorczości Wiejskiej, na dzień 1 stycznia 2022 roku w rejonie wileńskim było 577 hodowców bydła (w 2017 r. – 1 387, w 2018 r. – 1 147, w 2019 r. – 952, w 2020 r. – 643), którzy zadeklarowali 2 970 sztuk bydła (w 2017 r. – 4 058, w 2018 r. – 5 111, w 2019 r. – 3 413, w 2020 r. – 3 081). 320 hodowców posiada 740 krów mlecznych (w 2017 r. – 949 hodowców posiadało 1 302 krowy mleczne, w 2018 r. 765 hodowców posiadało 1 276 krów mlecznych, w 2019 r. 409 hodowców posiadało 1 111 krów mlecznych, w 2020 r. – 388 hodowców posiadało 846 krów mlecznych). W gospodarstwach hodowanych jest 1 328 koni (w 2017 r. hodowanych było 1 440 koni, w 2018 r. – 1 383 koni, w 2019 r. – 1 307 koni, w 2020 r. – 1 250 koni).

Prowadząca hodowlę trzody chlewnej spółka „Cesta“ zadeklarowała około 20 tys. świń (diagram - poniżej).

(Cdn.)