Najbardziej dramatyczne wydarzenia rozegrały się tej znamiennej nocy przy wieży telewizyjnej i budynku Litewskiego Radia i Telewizji. Podczas ataku wojsk sowieckich 14 osób poniosło śmierć, a 600 zostalo rannych.

Wieża telewizyjna i gmach Litewskiego Radia i Telewizji zostały zajęte przez agresora, ale zrezygnowano z planów ataku na parlament.

Aby uczcić pamięć poległych 13 stycznia 1991 roku, Sejm 13 stycznia ogłosił Dniem Obrońców Wolności.

Do walki o niepodległość kraju czynnie stanęli też Polacy z Wileńszczyzny. Z ówczesnymi wydarzeniami wiązali oni liczne nadzieje. Ale nawet wiele lat po odzyskaniu przez Litwę niezawisłości polska mniejszość narodowa nadal musi walczyć o swoje prawa: o odzyskanie zagrabionej w czasach sowieckich ojcowizny, o zachowanie polskiego szkolnictwa, o swobodne używanie języka ojczystego w przestrzenii publicznej oraz o oryginalny zapis swoich imion i nazwisk.

W związku z pandemią tegoroczne obchody Dnia Obrońców Wolności odbywają się głównie na otwartych przestrzeniach, z zachowaniem wszelkich środków bezpieczeństwa. Stołeczny samorząd apeluje, aby być świadomym zagrożenia pandemicznego i oceniać swoją zdolność do uczestniczenia w wydarzeniach publicznych. Wiele wydarzeń będzie transmitownych w Litewskiej Telewizji Publicznej.

Obchody Dnia Obrońców Wolności rozpoczęły się w Wilnie już wczoraj, 12 stycznia. Wieczorem zapłonęły ogniska przy wieży telewizyjnej w Wilnie, budynku Litewskiego Radia i Telewizji i na placu Niepodległości. Odbyła się też uroczystość na Wielkim Dziedzińcu sejmowym, a w kościele śś. Janów zabrzmiało oratorium „13” Ērikasa Ešenvaldasa.

Dzisiaj o godz. 8.00 w oknach instytucji państwowych, szkół i przedszkoli oraz wielu organizacji, a także domów mieszkańców zapłonęły znicze pamięci w ramach tradycyjnej akcji obywatelskiej „Pamięć żywa, bo świadczy”. Przy pomniku „Žinia” na placu Niepodległości odbyła się ceremonia złożenia kwiatów.

W ramach obchodów rocznicowych zaplanowano na dziś wiele innych wydarzeń:

Godz. 11.00 – „zakwitnie” łąka niezapominajek na placu Łukiskim

Godz. 12.00 – obchody Dnia Obrońców Wolności i wręczenie Nagrody Wolności na placu Niepodległości

Godz. 13.10 – Otwarcie wystawy fotograficznej (Galeria Obrońców Wolności w Sejmie)

Godz. 14.00 – ceremonia uczczenia poległych na Cmentarzu Antokolskim

Godz. 16.00 – Dyskusja „Razem: KASP i VSAT” (Sala Konferencyjna Biblioteki Narodowej im. Martynasa Mažvydasa, wymagana rejestracja)

Godz. 17.30 – Msza św. w katedrze wileńskiej

Godz. 18.00 – koncert patriotyczny w Domu Nauczyciela (Biała Sala)

Godz. 18.30 – koncert w Ratuszu (Dalia Dėdinskaitė – skrzypce, Gleb Pyšniak – wiolonczela, Tadas Motiečius – akordeon)

Godz. 18.30 – koncert z okazji Dnia Obrońcow Wolności w Litewskim Narodowym Teatrze Opery i Baletu, „Requiem” Giuseppe Verdiego. Wstęp biletowany

Godz. 19.00 – koncert w kościele św. Katarzyny (chór „Liepos” i Orkiestra Kamelralna św. Krzysztofa).

Dzisiaj za darmo można również obejrzeć ekspozycje Muzeum Okupcji i Walk o Wolność (ul. Aukų 2A).