Jako współwłaściciel ma Pan prawo pierwokupu – pierwszeństwo do nabycia części posiadanego wspólnie z innymi współwłaścicielami mienia, jeżeli zamierzają oni to mienie sprzedać lub przekazać w formie darowizny. Zgodnie z artykułem 4.78 Kodeksu Cywilnego Republiki Litewskiej, każdy współwłaściciel ma prawo przekazania innej osobie na własność części posiadanej współwłasności. Jednak zarówno w przypadku darowizny, jak też w przypadku sprzedaży mają być spełnione pewne określone w Kodeksie Cywilnym RL warunki. Przekazać w formie darowizny mienie, które jest współwłasnością, można tylko za pisemną zgodą wszystkich współwłaścicieli (art. 6.471 Kodeksu Cywilnego RL). W przypadku sprzedaży Pan jako współwłaściciel ma prawo pierwszeństwa do nabycia sprzedawanej części po cenie, po której jest sprzedawana oraz na innych takich samych warunkach. Sprzedawcy powinni pisemnie za pośrednictwem notariusza poinformować Pana o zamiarze sprzedania swojej części nie Panu, lecz innej osobie oraz wszystkie związane ze sprzedażą warunki. Z prawa pierwszeństwa do nabycia sprzedawanej części ziemi powinien Pan skorzystać w ciągu jednego miesiąca, w przeciwnym bowiem przypadku sprzedawcy mają prawo sprzedać swoją część dowolnej osobie (zgodnie z art. 4.79 Kodeksu Cywilnego RL). Jeżeli prawo pierwokupu zostaje naruszone (nie zostanie Pan we właściwy sposób poinformowany itp.), wówczas ma Pan trzy miesiące na zwrócenie się do sądu i żądanie, by na Pana zostały przeniesione prawa i obowiązki nabywcy, tj. zwrócone zostało prawo pierwszeństwa do nabycia części działki ziemi.
Tak więc, w tym przypadku współwłaściciel ma poinformować Pana o zamiarze zawarcia umowy o przekazanie części działki ziemi (darowizny lub kupna-sprzedaży), odpowiednio miałoby zostać również sporządzone porozumienie lub przez pewien okres miałby Pan prawo pierwszeństwa do nabycia sprzedawanej części działki ziemi.
Jeżeli Pan nie zostanie o tym poinformowany, wówczas notariusz powinien odmówić zatwierdzenia takiej transakcji. Gdyby jednak notariusz zatwierdził umowę kupna-sprzedaży bez dopełnienia wymienionych wyżej wymogów, możliwość odzyskania ziemi nadal pozostaje: w przypadku kupna-sprzedaży ma Pan prawo w ciągu trzech miesięcy zwrócić się do sądu i żądać, by Panu zostało przyznane prawo pierwszeństwa do nabycia sprzedawanej części działki ziemi. Jeżeli z powodu ważnych przyczyn upuścił Pan termin zwrócenia się, uchwałą sądu termin ten może zostać wznowiony. W przypadku darowizny, również może Pan zwrócić się do sądu i żądać uznania transakcji za nieważną.
Tygodnik Wileńszczyzny
