W południe przy kolumnie „Wilno swym Wybawcom” w kwaterze polskiej na Nowej Rossie odbyła się warta honorowa, złożenie kwiatów i zapalenie zniczy na mogiłach ośmiu żołnierzy Samoobrony Wileńskiej, którzy polegli na przełomie 1918-19 roku w obronie Wilna.

W imieniu organizatorów uroczystości – Klubu Rekonstrukcji Historycznej „Garnizon Nowa Wilejka”, redakcji portalu Wilnoteka.lt i Komitetu Opieki nad Grobami Wojennymi – Walenty Wojniłło i Waldemar Szełkowski przypomnieli pokrótce o Samoobronie Wileńskiej i stoczonych przez nią walkach o Wilno w 1919 roku.

W pierwszych dniach stycznia 1919 roku ostatnie oddziały pokonanych Niemiec opuściły Wilno. Po latach niewoli miasto przejęli mieszkańcy, zorganizowani w Samoobronę Wileńską, by bronić miasta przed nacierającymi wojskami sowieckimi. Niestety Samoobronie nie udało się powstrzymać bolszewików. Po zaciętych walkach w dniach 3-5 stycznia, gdy stało się jasne, że pomoc z Polski tak szybko nie nadejdzie, wileńskie pułki piechoty i kawalerii wycofały się. Razem z innymi oddziałami Samoobrony Litwy i Białej Rusi dały początek bohaterskiej Dywizji Litewsko-Białoruskiej Wojska Polskiego.

Za kilka dni wolności Wilna życiem zapłaciło kilkudziesięciu wilnian.

Uczestnicy uroczystości zapalili też znicze na grobach żołnierzy Samoobrony, pochowanych na Starej Rossie, w tym na grobie znanego architekta Antoniego Wiwulskiego, który jak wielu Polaków też brał udział w obronie Wilna. Przypłacił za to życiem. W chłodną zimową noc 3 stycznia 1919 roku podczas wycofywania się Niemców z Wilna i zbliżania do miasta bolszewików architekt pełnił wartę przy ul. Zarzecznej 5. Oddał swój szynel zziębniętemu żołnierzowi, którzy przyszedł go zamienić na warcie. Wracając do domu Wiwulski przeziębił się i 10 stycznia zmarł na zapalenia płuc.

Oddać hołd pierwszym wileńskim ofiarom walk o niepodległość przybył, m.in. zastępca ambasadora RP Grzegorz Poznański, attaché wojskowy Polski na Litwie podpułkownik Piotr Sadyś, harcerze i mieszkańcy.

Po uroczystościach na Rossie zebrani udali się na wycieczkę po miejscach związanych z działalnością Samoobrony i jej bohaterów – Ostra Brama (rtm. Witold Pilecki) – ul. Królewska (mjr Stanisław Bobiatyński) – ul. Zarzeczna (gen. Władysław Wejtko, Antoni Wiwulski) – ul. Wronia (pierwsza walka) – pl. Łukiski (bracia Dąbrowscy – Jerzy i Władysław).

Uroczystości zakończyła Msza św. w intencji poległych w walkach o Wilno w kościele śś. Jakuba i Filipa przy placu Łukiskim w Wilnie.

• © Paweł Kobak © Paweł Kobak
• © Paweł Kobak © Paweł Kobak
• © Paweł Kobak © Paweł Kobak
• © Paweł Kobak © Paweł Kobak
• © Paweł Kobak © Paweł Kobak
• © Paweł Kobak © Paweł Kobak
• © Paweł Kobak © Paweł Kobak
• © Paweł Kobak © Paweł Kobak
• © Paweł Kobak © Paweł Kobak
• © Paweł Kobak © Paweł Kobak
• © Paweł Kobak © Paweł Kobak
• © Paweł Kobak © Paweł Kobak
• © Paweł Kobak © Paweł Kobak
• © Paweł Kobak © Paweł Kobak
• © Paweł Kobak © Paweł Kobak
• © Paweł Kobak © Paweł Kobak
• © Paweł Kobak © Paweł Kobak
• © Paweł Kobak © Paweł Kobak
• © Paweł Kobak © Paweł Kobak
• © Paweł Kobak © Paweł Kobak
• © Paweł Kobak © Paweł Kobak
• © Paweł Kobak © Paweł Kobak
• © Paweł Kobak © Paweł Kobak
• © Paweł Kobak © Paweł Kobak
• © Paweł Kobak © Paweł Kobak
• © Paweł Kobak © Paweł Kobak
• © Paweł Kobak © Paweł Kobak
•