W Polskiej Bibliotece, zdaniem jednego z odwiedzających, znajdują oni stare zdjęcia, mówiące o przeszłości, słuchają opowiadań, które zachęcają wsłuchać się w losy zamieszkałych niegdyś tu ludzi, przypomnieć kiedyś istniejące miejscowości.
A miejscowości, wsi, zaścianków w parafii wędziagolskiej w różnych okresach historycznych było niemało. Ich liczba wahała się. Na przykład, po powstaniu 1863 roku było ich ponad 100, w 1963 roku – tylko 50, a obecnie do ich policzenia wystarczy palców obu rąk. Szczególnie szybko były niszczone zaścianki i wsie za władzy sowieckiej – nie pozostawał po nich żaden ślad.
Została wyrządzona wielka, niedająca się naprawić szkoda – zniszczona spuścizna, zbezczeszczona historia, złamane ludzkie losy.
Zachować pamięć historyczną, poznać miejsca byłych wsi i zaścianków, zidentyfikować tam niegdyś mieszkających ludzi, którzy ucierpieli – jest to niełatwa, ale honorowa misja, którą już od wielu lat pełni Polska Biblioteka w Wędziagole.
Wędziagolanie cieszą się obecnie z cennego prezentu podarowanego przez naszych przyjaciół – materiału kartograficznego. Są to stare mapy topograficzne naszych okolic, które ułatwią poszukiwania dawno zaginionych miejscowości. Teraz w Polskiej Bibliotece w Wędziagole będzie można poznać nie tylko nazwy zniszczonych zaściankow i wsi, ale też zidentyfikować miejsca, gdzie się one znajdowały.
Ryszard Jankowski
www.vandziogala.eu
